Libya'da Krizin Şiddetlenmesi

Libya'daki iç kriz şiddetlenmektedir. Ekonomik ve geçim sıkıntıları, yolsuzlukların artması ve iç savaşın devam etmesi son günlerde yüzlerce Libyalının sokaklara inmesine neden olmuştur. Farklı şehirlerde protestocular, çatışmaların sonlanmasını ve ülkenin ekonomik ve siyasi durumunun düzelmesini istiyor. Trablus'tan başlayan gösteriler, son günlerde Libya'nın Doğusunda da düzenlenmiştir.

Libya'nın Doğusunda protesto gösterileri Doğu yönetimi başbakanı Abdullah El Seni'nin istifasına yol açmıştır. Tobruk Parlamentosu sözcüsü Abdullah Belhık'in belirttiğine göre, "Abdullah El Seni başkanlığındaki geçici hükümet, istifasını parlamento başkanı Akile  Salih'e sundu."
Trablus'ta başlayan protesto gösterileri Doğu'da Bengazi'ye kadar yayılmıştır.  Vatandaşlar hizmet sektöründeki düzensizlikler, likiditenin düşmesi ve kamudaki yolsuzluğu protesto ettiler. Libya petrol ihracatının bir kısmının engellenmesi ve  petrol ihraç tesislerinin Halife Hafter'e bağlı askeri güçler tarafından  işgal edilmesi, Libya hükümetinin mali kaynaklarını baltalamıştır. Bu da sonuçta  birçok şehirde elektriğin kesilmesine  ve ekonomik sorunların artmasına neden olmuştur. 
Buna rağmen Libya elektrik dağıtma şirketi sorumluları ve mühendisleri elektrik krizinin nedeninin  elektrik istasyonları için  yakıtın az olması olduğunu ve teknik bir arızanın olmadığını belirttiler. 
Diğer yandan koronavirüs salgını, Libya ekonomisine de olabildiğince büyük zarar vermiştir.   Ülke genelinde koronavirüs vakaları günlük bazda artarak toplam 19 bine yaklaşmıştır. Böyle bir ortamda Libya'da faaliyet gösteren petrol şirketleri bile son bir haftada tüm faaliyetlerini durdurması mevcut durumu daha vahim hale getirmiştir.  
Son haftalarda Libya'da her an ihlal edilerek bozulabilen bir ateşkes sürmektedir. Ancak bu ateşkesin kırılganlığı, ülke genelinde güvensizlik ve panik havasını da körüklemiştir. 
Buna paralel olarak son günlerde mevcut krizin sonlanması bağlamında siyasi çözüm yollarının aranması için Fas'ın başkenti Rabat'ta müzakereler düzenlendi.  Müzakere tarafları da yıllardır süren krizin sonlanması için barışçıl bir çözüm yolundan yana olduklarını belirttiler.  
Libya  Başkanlık Konseyi müzakereci heyeti  üyelerinden Abdusselam el-Safrani'ye göre, "Bu müzakerelerde ele alınan asıl konu  siyasi ve yapılanma ihtilafları idi. Çünkü ülke genelinde yolsuzluk düzeyi epey artmıştır. "
Libyalı protestocular ise  son haftalarda  siyasi isteklerde de bulundular.  Onlar Libya'da yerli gruplar arasındaki çatışmalardan ve dış müdahalelerden bıktıklarını, anayasanın hazırlanması, milli egemenliğin sağlanması, şeffaf seçimlerin düzenlenmesi ve de yolsuzluk ile mücadelenin sağlanması için koşulların hazırlanmasını istiyorlar. 
 Aslında Fas müzakerelerinin ardından BM yakın zamanda Libyalı tarafları Cenevre'de Libya eksenli oturuma davet etmek istiyor.  Bu oturumda uygun sonuçlara varması bekleniyor. 
Görünen o ki  Libya'nın Doğusudaki yönetim de   farklı başarısızlıkları tadarak  çıkmaza girmiştir. Bu çerçevede Libya Doğusundaki makamlar bu ülkenin sorunlarını  müzakere masasında çözmek istiyorlar. 
Libya ulusal mutabakat hükümeti yüksek konseyi üyesi Muhammed Halife Necm ise şöyle diyor: " Yolsuzlukların yok edilmesi ve kurumlardaki çelişkilere son vermek için  istişareler olumlu ve yapıcı bir şekilde devam etmekte."
Görünen o ki  Libya'da yeni bir siyasi ortam oluşmuştur. Libya halkı  iç savaş yıllarından ve dış müdahalelerden yorulmuş ve şimdi ekonomik sorunlar ile karşılaşınca  siyasi ortamda huzuru aramaya başlamıştır. 
Bu yüzden şimdi seçimlerin düzenlenmesini istiyor. Bu doğrultuda Abdullah El Seni'nin istifasını da öfkeli Libya halkının talepleri doğrultusunda değerlendirmek mümkün./