BM’den Libya'ya silah yaptırımının devamına vurgu
Libya’da sağlanan ateşkese rağmen bu ülkedeki siyasi kriz ve mevcut kırılgan durum devam ediyor. Bu bağlamda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi yayınladığı bildiri ile Libya’ya yönelik silah yaptırımın devam etmesi ve tüm silahlı paralı asker ve milis güçlerin bu Afrika ülkesinden çıkmasını istedi.
13 evet ve 2 çekimser oyla kabul edilen bildiride ayrıca Libya içindeki siyasi grupların diyaloğu ve ateşkese de önemle vurgu yapılmıştır.
Son haftalarda Libya’da siyasi şartlar değişmiştir. Ulusal Mutabakat Hükümeti ve Halife Hafter’e bağlı güçler arasındaki savaşın yoğunlaşması ardından iki taraf ateşkesi kabul ederek siyasi bir çözüme varmak ve Libya krizine son vermek için müzakerelerin başlamasına vurgu yaptılar; bu bağlamda ise şimdiye kadar bir çok ikili ve çok yönlü oturumlar, Libyalı yetkililer ve diğer ülkelerin temsilcileri arasında düzenlendi.
Aslında Libya’da çatışan taraflar müzakere yolu ile siyasi gücü bölüşmeye ve seçimlerin düzenlenmesi ve kapsamlı ve merkezi hükümetin kurulması için ortam hazırlamaya çalışıyorlar; fakat buna rağmen Libya’da dış müdahaleler halen devam ediyor.
BM’in Libya geçici temsilcisi Stephanie Williams, bu ülkeye yönelik dış müdahaleleri eleştirerek, “Bu ülke halkının kendi kaderlerinden endişeli olduğunu, savaştan yorulduğunu ve barış istediklerini” söyledi.
Bazı bölge ve batı ülkeleri Libya’nın siyasi ve askeri alanda hala açık ve gizli müdahalelerde bulunarak verdikleri askeri desteklerle bu ülkede krizin şiddetlenmesine sebep oluyorlar. Onlarca silah ve savaş araçların sevkiyatı ayrıca milis güçlerin gönderilmesi ise Libya krizinin daha da çıkılmaz hale düşmesine sebep oluyor. Başka bir ifade ile bu ülke bir çok ülkenin vekalet savaşı ve pay alma mücadele sahnesine dönüşmüştür.
Bu arada Libya yıllardan beri BM Güvenlik Konseyi tarafından silah yaptırımına tabi tutulmuşken BM yetkilileri defalarca bu yaptırıma vurgu yapmışlardır. Nitekim BM genel sekreteri Antonio Guterres bir süre önce uyarıda bulunarak Güvenlik Konseyi tarafından uygulanan silah yaptırımın ihlal edilmesinin bu ülkede durumu daha da vahim hale getirdiğini belirtti.
BM uzmanlarınca, Libya’da çatışan taraflar olan Halife Hafter’e BAE, Rusya ve Ürdün, Ulusal Mutabakat Hükümeti-UMH’ne Türkiye ve Katar’ın destek vermesi, BM’nin bu petrol zengini ülkeye silah yaptırımını ihlal ettiği, bu yüzden etkisizleştiğini belirtiyorlar.
Siyasi meseleler uzmanı Mehmet Öğütçü’ye göre, “stratejik bir bölgede ve Afrika, batı Asya ve Avrupa’nın kesiştiği bölede bulunan Libya kaotik bir bölgeye ve IŞİD gibi fanatik grupların gelişmesi için uygun bir ortama dönüşmüş; ayrıca Avrupa sığınmacılar sorununu da arttırmıştır. Buna rağmen dış aktörler savaşın sona ermesini sağlamları yerine, çatışan taraflarla para, silah ve paralı güçlerle savaşın yoğunlaşmasına sebep oluyorlar.
Aslında Libya’nın jeopolitik durumu ve Avrupa’ya yakınlığı ise Afrika’ya giriş kapısı sayılıyor. Ayrıca muazzam petrol ve doğal gaz rezervleri ise bu ülkenin çeşitli hükümetlerin ilgi odağında olmasına ve buradan pay almaya çalışmasına sebep olmuştur
Gerçi Libya’ya silah yaptırım konusu defalarca vurgulanmıştır fakat Libya sahnesinde olan müdahaleciler bu ülkenin siyasi ve savaş meydanını terk etmek istemiyorlar.
Bu yüzden siyasi meseleler uzmanı Dr. Ahmet bahşi Libya’da akeşkes için parlak bir gelecek görmezken bu yüzden savaşın bitmesini beklememek gerektiğini ifade ediyor./