Amerika Savunma Bakanının görevden alınması, Trump yönetimine indirilen yeni darbe
Amerikan yönetiminin resmi yapısı dışından siyaset döngüsüne, başkan olarak giren Donald Trump kendi yönetim takımı konusunda ise tuhaf ve alışılmadık bir tutum izlemektedir. Bizzat kendisi 20 Ocak 2017 tarihinde göreve başlamasından itibaren yönetimin üst düzey yetkililerini görevden alma konusunda rekor sahibidir.
Amerika başkanı bu bağlamdaki son girişiminde Amerika Savunma Bakanını görevden aldı. Başkanı Trump, Twitter üzerinden Savunma Bakanı Mark Esper'in görevine son verdiğini ve yerine vekaleten Ulusal Terörle Mücadele Merkezi Direktörü Christopher Miller'ı atadığını açıkladı.
Mark Esper Pentagon’da 14 aylık görevi ardından tek bir mesaj ile Trump yönetiminin son ihraç edilen sorumlusu olarak kayıtlara geçti. Bundan önce de Amerika savunma Bakanlığı'ndan 3 güvenilir kaynak Esper’in istifa mektubunu hazırladığını ve yakında görevinden çekileceğini belirtmişti. Aynı zamanda NBC News ise Esper’in 3 ay önceden beri Trump ile yaşadığı ihtilafı nedeni ile görevinden ayrılmak istediğini duyurmuştu.
Esper Pazartesi günü yayınlanan, fakat birkaç gün önce kendisi ile yapılan bir röportajda "emir Kulu" olmadığını iddia etmişti.
Son aylarda Başkan Trump’ın başkanlık seçimleri ardından bazı üst düzey yetkililerini kabinesinden çıkarma kararı aldığına dair birçok söylenti yayınlandı, listede bulunanlardan biri ise Savunma Bakanı Esper’di.
Bu mesele, Trump ve Esper arasında birçok konuda yaşanan ihtilaf nedeni ile muhtemel görünüyor. Bu ihtilaf özellikle son aylarda çok yoğunlaştı öyle ki Esper’in ihraç edilmesi fazla şaşkınlığa sebep olmadı.
İkili arasında başlıca ciddi ihtilaf Ocak 2020 tarihinde İslam Devrim muhafızları Kudüs gücü komutanı Korgeneral Kasım Süleymani’ye Bağdat'ta düzenlenen terör saldırıydı. Trump şehit Süleymani’nin Amerika elçiliklerinden 4’üne saldırı planları yaptığını iddia ederken Espper “bu tehdidin ani” olduğunu ispat etmek için yeterli kanıtın bulunmadığına inanıyordu.
İkili arasında mevcut olan ihtilafları yoğunlaştıran bir başka konu ise başkanın Afganistan ve Irak'tan Amerikan askerlerini çekme vadini gerçekleştirme çalışmaları ve Almanya'dan 12 bin 500 Amerikan askerini çıkarma kararıdır.
Aslında Amerika NATO kapsamında Almanya’nın askeri bütçesini arttırmak ve yapılan masraflarda daha fazla katkıda bulunmasını isterken Berlin'in bu isteğe karşı kayıtsız kalmasına tepki olarak Amerika Almanya'dan askeri güçlerini çekme kararı aldı.
Esper açıklamalarında bu konu hakkındaki hoşnutsuzluğunu gizlemediğini ve muhalefeti nedeni ile Trump’ın kendisini görevden alma fikrine ilk kez kapılmasına sebep oldu. Trump ve Esper arasındaki gerginlik, başkanın ordu güçlerinin Washington ve diğer kentlerde göstericileri bastırmak için caddelerde konuşlanma isteğine alenen muhalefet etmesi ile zirveye ulaştı.
Tabii bu arada Esper Amerika iç savaşında Konfederasyon komutanlarının adlarını verildiği Amerika askeri üslerini değiştirmek istiyordu fakat bu konu Trump’ın aşırı milliyetçi tutumu nedeni ile sert muhalefeti ile karşılaştı.
Tüm bunlar bir yana savunma bakanının görevden alınmasında en önemli sebebin Trump’ın otoriter şahsiyetidir. Aslında Trump benmerkezcilik ile tanınıyor ve muhalif görüşleri duymaya tahammülü yoktur. Onun hükümetinin yetkililerini görevden almasının bahanesi her zaman Amerika yönetiminin en iyi kişilerden yararlanması gerektiği bahanesidir.
Fakat Trump açısından en iyi kişiler ve yetkililer, onun emirlerini sorgusuz sualsiz yerine getirenlerdir; bu yüzden Başkan her geçen gün daha da yalnızlaşıyor. Uluslararası ilişkiler uzmanı Ali Ümit’e göre “ Trump birleşik Amerika Devletleri’nde en yalnız kişidir, zira yakınları bile ona mesafeli duruyor.”
Esper’in görevden alınmasında göze çarpan bir başka konu ise başkanın Fars Körfezi’nde muhtemelen askeri maceraya atılmasıdır. New York Times dergisi internet sitesi yayınladığı bir makalede, " Mark Esper’in görevden alınması ardından Amerika savunma Bakanlığındaki bazı yetkililer Trump’ın aralarında İran'ın da bulunduğu düşman ülkelere muhtemel saldırısından endişeli olduklarını duyurdular.
Fakat Washington İran'a yönelik her türlü kışkırtıcı girişim veya saldırıya yeltenmesi durumunda İran’ın çok kesin ve ezici cevabı ile karşılaşacağının çok iyi farkındadır Zira bu karşılık Amerika'nın bölgedeki çıkarları ve güçlerine büyük hasarlar ve kayıplar vereceği ise garantilidir./
