Libya müzakereleri ve seçim tarihi için anlaşma
Libyalı muhtelif grup ve kanatlar arasında ülkede sürdürülebilir barış sağlanması amacıyla BM denetimi altında Tunus'taki görüşmelere devam ediliyor. Siyasi diyaloğa katılanlar, Libya'da seçimin gelecek 18 ay zarfında düzenlenmesi üzerinde mutabık kaldılar.
Ekim ayında Libya'da çatışma tarafları arasında kısmı ateşkes anlaşmasının imzalanmasının ardından Tunus, Libyalı gruplar arasındaki müzakereye evsahipliği yapmakta. Müzakereye, Tunus Cumhurbaşkanı, BM Libya Özel Temsilcisi, Libyalı 75 şahsiyet ve bazı yetkililer video konferans aracılığıyla katılarak, Libya'da parlamento ve başkanlık seçimleri için yasal düzenleme ve yapılar, masaya yatırmaktalar.
Libya yıllardır kriz ve çatışmalara sahne olurken ülkenin doğu ve batısında farklı hedefler ve politikalara sahip iki paralel yönetim kurulmuştur. Trablus'ta BM tarafından tanınan Faiz Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti ve Libya'nın doğusunda General Hafter liderliğindeki Tobrok hükümeti, hüküm sürüyor.
Son bir senede Libya'da çatışmalar tırmanmıştır. Ülke bir yandan paralel hükümetler arasında çatışmalara sahne olurken diğer yandan zengin doğal kaynaklar ve jeopolitik konumu dolayısıyla, yabancı tarafların müdahalesi arenasına dönüşmüştür.
Türkiye, Katar, Cezayir, İtalya ve AB, Serrac yönetimini desteklerken BAE, Mısır ve Suudi Arabistan gibi ülkeler de Halife Hafter'in arkasında yer almışlar. Yabancı güçlerin karşılaşma alanına dönüşen Libya ciddi şekilde bölünme riski ile karşı karşıya kalmıştır.
BM'nin Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams, yabancıların Libya'ya müdahalesini eleştirerek, bu ülke halkının kendi kaderi konusunda endişeli olduğunu, Libyalıların savaştan yorulduğunu ve barış istediğini kaydetti.
Koronavirüs salgını, ekonomik sorunlar, savaş ve çatışmaların tırmanması ve de terör örgütlerinin faaliyetinin artma riski, Libya'yı kurtarmak için uluslararası ve bölgesel çabaların fiyasko vermesine rağmen bir kez daha Libyalı muhtelif grupların katılımıyla bu ülkede siyasi krizin çözümü gündeme alındı ve istişarelerin ardından Serrac yönetimi ile Halife Hafter komutası altındaki Libya Ulusal Ordusu arasında iki hafta önce BM denetiminde Cenevre'de ateşkes anlaşması imzalandı.
Libya'da iç savaşı sona erdirerek daimi ve kapsamlı ateşkes anlaşmasının imzalanması, görünüşte, Afrika'nın kuzeyinde yer alan bu ülkenin askeri ve siyasi sürecinde dönüm noktası sayılsa da, taraflardan biri veya dış müdahalelerle barış sürecinin yeniden sabote edilebileceğinden endişe duyulmakta. Bu nedenle, Libya'da siyasi krizin çözümü için yoğun müzakereler, ateşkes anlaşmasının hemen ardından başlayarak, devam etmekte.
İngiltere'nin Libya eski Büyükelçisi Pitter Milet, müzakerelerden esas amacın, seçimlerin düzenlenmesi için yakın bir tarih üzerinde mutabakata varmak olduğunu, uluslararası toplumun sürece engel olacak herkesin yaptırıma uğrayacağına dair net mesaj göndermesi gerektiğine inandığını söyledi.
Anlaşılan Libya yetkilileri bu diyalogda, ülkede yıllardır süren siyasi krize son vermek için güvenli ve sağlıklı bir seçim düzenlenmesi gibi kritik konular üzerinde mutabakata varmaya çalışıyorlar.
BM, tüm yabancı ülkelerden, Libya'nın iç işlerine karışmaktan kaçınmalarını isteyerek, Libya'ya silah ambargosunu ihlal eden ülkeleri eleştirdi. Libya'da sürdürülebilir barışın tesisi, huzurlu ve kuralların işlediği bir Libya'ya ulaşmak için çabalar devam etmekte. Ancak bazı yabancı ülkeler ve tarafların Libya'daki pay mücadeleleri ve rekabetleri, bu ülkede huzur ve barışın sağlanması önündeki esas engellerden sayılıyor./