Libya geçici hükümetin yemini ve önündeki sorunlar

Libya için gergin ve siyasi açıdan kader belirleyen birkaç aydan sonra nihayet geçici ulusal mutabakat hükümetin kabine üyeleri Tobruk kentinde ülke meclisinde yemin ettiler.

 Libya meclis başkanı  Akile Salih  yemin töreninde ulusal mutabakat hükümetinin yemin etmesini, ülkede demokrasinin sağlanması için temel bir adım olduğuna işaretle Libya hükümetinden hemen görevine başlamasını istedi.
 Libya  geçici ulusal mutabakat hükümetinin  göreve başlaması aslında bu ülkenin siyasi hayatında yeni bir başlangıç sayılıyor.  Libya 2010 yılında diktatör Muammer Kaddafi'nin devrilmesi ardından savaş, istikrarsızlık ve siyasi ihtilaflar ile dolu yılları yaşadı.  Yaşanan şartlar bu ülkede dış müdahalelerin artması ve yabancı ülkelerin burada siyasi ve ekonomik özellikle, muazzam enerji kaynakları ve gani servetinden pay iddiasında bulunmalarına sebep oldu.  
Son yıllarda Libya'da yaşanan siyasi ihtilaflar ve dış müdahaleler bu ülkeyi yabancı ülkelerin vekalet savaş alanına dönüştürdü, öyle ki birçokları  Libya'nın parçalanma konusunda uyarıda bulundular.
Covid-19 salgını ardından durumun vahimleşmesi ayrıca savaş alanının genişlemesi ise ülke içindeki güçler ve müdahaleci yabancı ülkelerin mevcut krizden çıkış yolunu aramalarına sebep oldu. Libya müzakereleri, çeşitli siyasi gruplar, yabancı ülkeler ve Birleşmiş Milletler'in Libya özel temsilcilerinin katılımı ile gerçekleşti.  Farklı aralıklarla düzenlenen birkaç oturumun ardından mevcut krizi aşma bağlamında siyasi bir çözüm yolu bulundu. 24 Aralık 2021 tarihinin seçim tarihi olarak belirlenmesi ayrıca Başkanlık Konseyi Başkanın atanması, geçici başbakan ve kabine üyelerinin belirlenmesi, söz konusu anlaşmalardan bazılarıdır.
Anlaşmanın ardından ilk etapta geçiş dönemi başbakanı olarak Abdulhamid Muhammed Dibeybe  ülke idaresini ele aldı.  Onun en temel ve zor görevi Aralık ayında doğru ve şeffaf  ulusal seçimler  için ortam hazırlamak, ayrıca Libya halkının seçim sürecine güvenli katılımından emin olmaktır.
İkinci aşamada Dibeybe   kabinesi Libya Meclisi'nden güvenoyu almayı başardı ve şimdi ettiği yeminin ardından resmen çalışmalarına başladı.
 Libya meclis başkanı  Akile Salih bu bağlamda yaptığı açıklamada ihtilafların yok olması gerektiğinin altını önemle çizerek, "millet evlatlarının el sıkışmak ve anlaşma zamanı geldiğini"  söyledi .
 Libya halkı yeni kabine ve hükümetin göreve başlaması ile ülkede şiddet ve savaş döneminin sona ermesini ve halkçı bir hükümetin kurulması için ortamın hazırlanmasını umut ediyor.  Ülke içinde çeşitli grupların ateşkes  anlaşmasına bağlı kalması,  IŞİD teröristlerin  atılması ayrıca ülkenin ekonomik durumuna ciddi şekilde özen göstermesi, bu cümleden petrol ihracatı ve altyapı tesislerinin onarılması, yatırımın cezp edilmesi ve geçim sıkıntılarının giderilmesi, Libya halkının beklentileri arasında yer alıyor.
 Araştırmacı Himesh Kinner şöyle diyor:   "Libya'da tek bir hükümetin göreve başlaması, petrol sektörü için iyi bir haberdir  zira siyasi istikrarın artmasından yararlanabilir.  Yoğun şekilde bağlı olduğu Petrol gelirlerinin dağıtımı, şimdiye kadar Libya'da doğu ve batı arasındaki başlıca ihtilaf konularından biri olmuştur."
 Diğer yandan dış müdahaleler ve pay alma savaşlarının sona ermesi pratikte Libya yetkililerinin yolunu açarak halkın milli çıkarları, siyasi ve sosyal istikrarın sağlanması bağlamında adım atmalarına sebep olabilir. Nitekim Libya başbakanı da şöyle dedi:  "Yabancı paralı askerler Libya sırtında bir hançerdir ve ülkenin onlardan kurtulması için çalışmalıyız."
 Libya halkı ülkede siyasi açılımını devamında istikrarlı ve huzurlu bir geleceği umut ediyorlar fakat aynı zamanda ülkede siyasi grupların çeşitliliği ve ihtilafların gölgesi ayrıca somut olmayan dış müdahaleler, geçici ulusal mutabakat hükümeti çalışmasını engelleyebilir./