Libya 2. Barış Konferansı ve yabancı güçlerin çekilmesine vurgu

Libya Barış Konferansı'nın 2.si Almanya'nın başkenti Berlin'de ülkedeki krizin çözümü ve serbest ve özgür seçimlerin düzenlenmesi için çabaların sürdüğü bir sırada düzenlendi.

16 ülke ve 4 uluslararası örgütün temsilcilerinin katılımıyla düzenlenen konferansta, katılımcılar, yabancı güçlerin çekilmesi ve Aralık ayında seçimlerin düzenlenmesine vurgu yaptılar.

Libya krizinin çözümü için uluslararası çabalar devam ederken yabancı güçlerin bu ülkedeki varlığının sürmesi, bu ülkede istikrarın sağlanması önünde en esas sorun sayılıyor. Libya yetkilileri defalarca yabancı güçlerin bu ülkeden çekilmesine vurgu yaparak, onlardan bu ülke topraklarından ayrılmasını istemişler, ancak  Türkiye dahil bazı ülkeler hala bu ülkedeki askerlerini korumakta.

Aslında Libya siyaset arenasında aktif olan ülkeler, bu ülkeyi terk etmek niyetinde değil.

9 yıllık iç savaşta Katar, Türkiye ve bazı Avrupalı ülkeler, Ulusal Mutabakat Hükümeti'ni desteklerken, Mısır, Rusya, Suudi Arabistan ve BAE gibi ülkeler de General Halife Hafter'i desteklediler.

Bu güçlerin Libya'daki varlığı, krizin sürmesine yol açmıştır. BM'nin tahminlerine göre, yaklaşık 20 bin yabancı asker ve kiralık unsur Libya'da bulunmakta, ayrıca eski Trablus yönetimi ile yapılan anlaşma çerçevesinde yüzlerce Türk askeri de Libya'da bulunmakta.

Bu güçlerin varlığı, Libya'da krizin derinleşmesine yol açmıştır. Bu güçlerin Libya'nin güney bölgeleri dahil bazı noktalarında bulunan silahlı gruplara doğrudan ve dolaylı destekleri, bu ülkede tam barışın sağlanmasına engel olmuştur.

Aslında petrol zengini olan Libya'nın serveti, stratejik konumu ve Akdeniz'e erişimi ve Avrupa sınırlarına yakınlığı yüzünden müdahaleci ülkeler, bu ülkenin siyaset arenasına dahil olarak, Libya'da güçlü merkezi yönetimin kurulmasına engel olmaktalar.

2. Libya Barış Konferansı'nın sonuç bildirisinde yer alan metinde, tüm yabancı güçler ve kiralık unsurların Libya'dan derhal çekilmesi gerektiğine, güvenlik bölümlerinin revize edilmesi ve sivil denetiminde bir hakimiyetin kontrolü altına geçmesi gerektiğine vurgu yapılmakta.

Libya Dışişleri Bakanı Mankuş ise yaptığı açılamada, Libya hükümetinin oy sandıklarında karar vermesi gerektiğini ifade ederek, hepimizin hedefinin aynı olacağını ve o da, Libya'da çeşitli halk kitleleri ve grupları arasında barış olduğunu söyledi.

2. Libya Barış Konferansı'nın düzenlenmesi aslında Libya'da seçimlerin düzenlenmesi için gereken şartları sağlamaya yönelik bir çabadır, ancak kuşkuları arttıran husus, daha önce yapılan anlaşmalara tarafların bağlı kalmamasıdır nitekim şimdiye kadar çekilmesi gereken yabancı güçler bu ülkeden çekilmiş değil ve bunun yerine getirilmesi için bir yaptırım gücü sözkonusu değil.

Libya gelişmelerini takip eden uzmanlardan Lal Herşavi  bu bağlamda yaptığı değerlendirmede, Berlin'in basit bildirilerin yayınlanmasıyla sınırlanabileceğine rağmen Aralık seçimler doğrultusunda olası temmuz anlaşmasıyla bazı ilerlemelerin sağlanabileceğini vurguladı.

Buna rağmen 2. Berlin Barış Konferansı'nın düzenlenmesi için uluslararası yardım ve siyasi ortamın iyileşmesi ve yabancı güçlerin ayrılması için baskı yapılmasına ilişkin vurgu, bir kez daha bu ülkede aralık ayında seçimlerin düzenlenmesine ilişkin ümitleri canlandırmıştır.

Libya krizinin çözümü için uluslararası çabalar devam ederken, bu ülkede tam barışın sağlanması ve halkın oyu temelinde güçlü ve birleşik hükümetin kurulması için ileride katedilmesi gereken zor bir yol var.