Grossi'den İran ile İşbirliğine Vurgu
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı- UAEA direktörü Rafael Grossi, Pazar akşamı Tahran ziyaretinin ardından yaptığı açıklamada bu denetleyici kurumun İran ile en önemli meselesini anlaşmaya vararak hallettiğini duyurdu ve bu anlaşmanın daha geniş çaplı diplomatik çabalar için de ortam hazırladığını belirtti.
Grossi ayrıca Pazar günü anlaşmasının bu ajansın denetçilerini bilgilendirme sürecinin devam etmesi anlamına geldiğini, İran'ın nükleer faaliyetleri hususunda erişim ve bilgilendirme sürecinin yakın zamanda sağlanacağını belirtti. Grossi ayrıca bir sonraki UAEK Yönetim Kurulunda İran'a karşı bir kararı çıkarmaya da gerek kalmadığını belirtti.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı- UAEA direktörü Rafael Grossi'nin İran'a günübirlik ziyareti ve onun İran atom enerjisi kurumunun yeni başkanı Muhammed İslami ile müzakere etmesi ve anlaşmaya varması, gerçekte Tahran'ın bu ajans ile işbirliği yapmakta iyi niyetli olduğunu göstermektedir. Buna ilaveten bu durum, İran'ın Amerika'nın Tahran'a yönelik tek taraflı yaptırımlarının kaldırılması ve taahhütlerin karşılıklı olarak yerine getirilmesi yoluyla varılacak anlaşma doğrultusunda düzenlenen Viyana müzakerelerinin yeni turu eşiğinde ciddiyetle duruma yaklaştığını göstermektedir. Bu doğrultuda bu görüşmenin ardından yayımlanan Ajans ve İran ortak bildirisinde, tarafların karşılıklı güven ve işbirliği ruhuna bağlı kalacağı ve yapıcı ve teknik bir ortamda meselelerine çözülmesine özen gösterileceği belirtildi. Bu bildiriye göre ajansın denetçilerine belirlenen denetim teçhizatları ve donanımlarına yaklaşmalarına ve teknik servisleri çerçevesinde mühürlenmiş belleklerini değiştirmelerine müsaade edilecektir. Bu belleklerin ise İran'da tutulması kararlaştırılmıştır. Bu kararın uygulanmasının zamanlaması ve şekli ise taraflar arasında mutabakat konusu olmuştur.
Son haftalarda Batılılar, İran'ın Ajans ile işbirliği yapmadığı ve ajansın denetimlerinin azaldığı yönündeki temel iddialarını ileri sürerek karalama kampanyası başlatmış ve bu bahane ile gelecek Ajans yöneticiler konseyinde İran'a karşı yeni bir karar çıkartılacağını öne sürüyorlardı. Ancak Batılıların bu talebi Rusya tarafından hiç de hoş karşılanmadı.
Bu bağlamda Rusya'nın uluslararası kurum ve kuruluşlardaki temsilcisi Mihail Ulyanov Moskova'nın UAEA'nın İran'a karşı her hangi bir kararına ret cevabı vereceğini ve zaten bu ajansın böyle bir kararının anlamsız ve hasar verici olduğunu belirtti.
Grossi İran'a ziyaretini gerçekleştirse de daha önce kimi bildirilmeyen noktalarda radyo aktif parçacıkları hususunda cevap vermediğini ve ajansın denetim donanımına erişim sağlamadığı yönünde ithamlarda bulunmuştu. Bu iddialara tepki olarak İran da bu ajansın tarafsız olmasını istedi ve tarafsızlık hususunda uyarılarda bulundu. Bu doğrultuda İran'ın UAEA'ndaki temsilcisi Kazım Garibabadi bir kaç gün önce Ajans'ın yapıcı olmayan girişimleri hususunda uyarıda bulunmuştu. UAEK yöneticiler konseyinin bir sonraki oturumunda Grossi'nin koruma raporları da olmak üzere Ajans'ın iki raporu incelenecektir.
Şimdi de Grossi'nin Tahran ziyaretinde İran ile anlaşmaya varmasının ardından Amerika ve Avrupa'nın her hangi bir mazeret uydurma bahanesi kalmamıştır. Böylece onlar bir sonraki oturumda İran'a karşı bir girişimde de bulunamayacaklardır. Buna ilaveten İran'ın iyi niyetini gösteren olumlu girişimi Batılılara özellikle de Amerika'ya Tahran'ın Batılılar ile ihtilafların çözülmesinde ve BERCAM'ın tekrar inşa edilmesi hususunda kararlı olduğunu gösterdi. Şimdi de sıra Avrupa'dadır. Onlar özellikle de Washington'a tek taraflı yaptırımları kaldırması için baskı yapmalı ve taahhütlerine geri dönmelidir. Buna ilaveten Amerika da gerçekten İran tarafından BERCAM taahhütlerine tekrar tam olarak dönmesini istiyorsa Tahran'ın şartını yani tek taraflı yaptırımları kaldırma şartına uymalıdır.
