Biden’in AB ile Hint-Pasifik bölgesinde işbirliği iddiası

Amerika Başkanı Joe Biden Pazartesi günü Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile yaptığı telefon görüşmesinde, Hint-Pasifik bölgesinde Amerika ve AB arasında güçlü işbirliği önemine ve “Amerika’nın başlıca ortağı” olarak AB’ne desteğine vurgu yaptı.

Bu görüşme Amerika, Britanya ve Avustralya arasında AUKUS adında Hint-Pasifik bölgesinde yeni bir güvenlik koalisyonun şekillenmesi ile atlas okyanusun iki kıyısında yoğun gerginliğin yaşandığı bir dönemde gerçekleşti. 
Biden'ın eski Amerika Başkanı Donald Trump'ın başkanlığı döneminde ciddi şekilde zayıflayan transatlantik yakınsamanın yeniden canlanacağına dair iddialarına rağmen, son olaylar bu iddiaların yanlış olduğunu gösteriyor. Şimdi Biden’in vaatlerinin sadece slogandan öte bir şey olmadığı anlaşılıyor. Zira pratikte Washington, Avrupa'nın çıkarlarını dikkate almaksızın, politikalarında ve eylemlerinde tek taraflı ve çıkarcı bir siyaseti, gündeminde öncelik vermeye devam ettiği anlaşılıyor. 
Bu siyasetin en bariz örneği Afganistan’da  yaşandı. Avrupa açısından bakıldığında Afganistan tecrübesi, bundan böyle bölgesel ve uluslararası meselelerde Amerika’yı takip etmede çok dikkatli olmaları gerektiğini göstermiştir.
Biden yönetimi, iki eski müttefiki olan İngiltere ve Avustralya ile AUKUS adlı yeni bir ittifakın kurulduğunu ilan etmekle Avrupa'ya ikinci bir darbeyi indirdi. Washington bu ittifaka katılmak için Fransa’yı davet etmezken üstelik Avustralya’ya nükleer denizaltı yapım teknolojisini vererek uygulamada Fransa’nın 31 milyar Euro değerindeki 12 deniz altın satış anlaşmasının iptali için ortam hazırladı. Aslında Biden yönetimi AB’yi ve onları AUKUS anlaşmasına ortak etmeyi dikkate almadan, İngilizce konuşan ve eski güvenlik ve askeri ilişkilere sahip ülkelerle anlaşmaya vararak Çin’e karşı mücadeleye kalkıyor. 
Yaşananlara tepki olarak da AB AUKUS’un kurulmasından bir gün sonra Hint-Pasifik bölgesinde kendi stratejisini yayınladı ve böylece bu stratejik bölgede kendi bağımsız rotasını vurguladı. 
İspanyol siyasi meseleler uzmanı Isidre Ambrós bu bağlamdaki açıklamasında şöyle diyor: 
AUKUS Avrupa Birliği için ağır bir tokattı. Anlaşma tarafları, Avrupalılara meseleyi halletmeleri için hatta kısa bir uyarı veya fırsat bile vermediler. Bu davranış Trumpizm olmasa da onunla eşanlamlıdır ve Biden hareketi Trump tarafından onaylanabilir. 
Aslında 21. yüzyılda dünya siyasetinin ve ekonomisinin merkezinde yer alan stratejik Hint-Pasifik bölgesinde Avrupa'nın yolu, Amerika’dan ayrıdır. Bu bağlamda Washington, bölgedeki önemli ülkelerle ittifaklar kuruyor ve onlarla istişareleri arttırmakla meşgul. Aslında Amerika’nın, AUKUS ve Amerika, Avustralya, Japonya ve Hindistan’dan oluşan Quad gibi Hint-Pasifik’te bölgesel koalisyonlar ve ittifaklar kurmasının hedefi, Çin’e karşı mücadeledir. 
Washington, Çin'i bölgede bir güvenlik sorunu olarak tanımlamayı planlıyor ve bu bağlamda müttefikleriyle birlikte bir kuşatma ve çembere alma politikası izliyor. Fakat Avrupa Birliği, bölge ülkeleriyle güvenlik işbirliğini vurgularken, Pekin ile ekonomik ve ticari işbirliğinin yanı sıra diğer alanlarda da ortak çalışmalar gerçekleştirmek istiyor. 
Bu yüzden Amerika ve AB’nin Çin’e olan bakış açıları temelden farklıdır. Üstelik Washington'un bölgedeki politikası, bölgede güçlü bir Avrupa varlığının göz ardı edilmesi ve engellenmesi üzerine kuruludur.  Dolayısıyla Biden'ın Hint-Pasifik'te ABD-AB işbirliğine ilişkin son iddialarına rağmen, görünen o ki Avrupalılar onun vaatlerine hiç güvenmiyorlar. 
Bu bağlamda Fransa cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Amerika’ya güvenmek konusunda Avrupa’yı uyarırken, AUKUS’un kurulması ardından oluşan krize aldırmadan Avrupa’nın Hint-Pasifik bölgesinin denklemlerinde stratejik rol alabileceği mesajını Washington’a iletmesi gerektiğini savunuyor./