Taliban’a yönelik yaptırımların kalkma şartı

Rusya Cumhurbaşkanı’nın Afganistan özel temsilcisi Taliban’a karşı mevcut yaptırımların kaldırılmasının, bu ülkede kapsamlı hükümetin kurulması, terörizm ve uyuşturucu madde ile mücadele şartlarına bağlı olduğunu belirtti.

Yaklaşık 5 ay önce Afganistan’da yönetimi ele geçiren Taliban, uluslararası toplum nezdinde meşruiyet kazanmak ve bu guruba karşı uygulanan yaptırımların kaldırılmasına çalışıyor.
Rusya cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Afganistan özel temsilcisi Zamir Kablov, Taliban'a karşı uygulanan tüm yaptırımların tamamen kaldırılmasının, grubun belirtilen taahhütleri doğrultusunda uygulamaya geçmesine bağlı olduğunu belirtti.
Kablov yaptığı açıklamada, “Afganistan'a dayatılan tüm kısıtlamaları, yeni Kabil hükümetinin tüm Afgan gruplarının katılımı ile barış sürecini tamamlamak ve dengeli bir etnik ve siyasi güç yapısını oluşturmanın yanı sıra terör ve uyuşturucu tehdidiyle mücadele için amansız çalışmalar için atacağı somut adımlara bağlıdır.” dedi.
Rusya'nın Afganistan Özel Temsilcisi'nin, Taliban hükümetine yönelik yaptırımların kaldırılmasıyla ilgili açıkladığı koşullar Rusya’nın da diğer ülkeler gibi Afganistan'daki Taliban yönetimini resmi olarak tanımama politikasında her hangi değişikliğin, grubun vaatlerine bağlı olduğunu gösteriyor.
Taliban yönetimi geçen yaz aylarında Kabil’i ele geçirdiği ilk günlerinde, Taliban hükümeti Afganistan'daki tüm etnik grupların katılımıyla kapsamlı bir hükümet kuracağı, güvenliği sağlayacağı ve terörle mücadele sözü verdi.
Afganistan’da Taliban’ın tekrar yönetime geçmesinden 5 ay geçerken dünya toplumuna göre Afganistan’da hala kapsamlı bir hükümet kurulmamıştır ve ayrıca terörizm ve uyuşturucu ise bu ülke ve bölge için hala tehdit oluşturuyor.
Hem Afganistan’ın içinde ve hem de bölgede ve uluslararası düzeyde, Taliban'ın kapsayıcı bir hükümet kurma vaadini yerine getirmediği düşünülürken, Afganistan'daki Taliban yönetimi, mevcut hükümetin kapsayıcı bir hükümet özelliklerine sahip olduğunu belirtiyor.
Taliban’ın bu iddiasına karşın bir hükümetin uluslararası toplum nezdinde belirli bir düşünceye dayalı olarak oluşması ise tüm etnik grupların iktidar alanına katılımını göstermiyor. Taliban'ın Afganistan'daki kapsayıcı olmayan politikalarının devam etmesine uluslararası toplumun bir bölümünden gelen en ciddi tepki, geçen hafta Taliban dışişleri bakanı Amir Han Mutakki’nin katılımı ile Oslo toplantısında verildi.
Toplantı sonunda yayınlanan bildiri, Afganistan'daki Taliban hükümetini tanımlamanın tek yolunun, Taliban dışişleri bakanının yanlış dediği kapsayıcı bir hükümet kurmak olduğu vurgulandı.
Taliban dışişleri bakanı, uluslararası toplumun Afganistan'da kapsayıcı bir hükümet çağrısını "bahane" olarak nitelendirerek açıklamasında şöyle dedi: Uluslararası toplum, kapsayıcı bir hükümetten net bir tanımına sahip değilken bir örnek bile sunmamıştır. Onlar mevcut hükümeti kapsayıcı bir hükümet olarak görmüyorlar ve bahane uyduruyorlar."
Rusya'nın Afganistan Özel Temsilcisi'nin ülkedeki Taliban yönetimini tanıma koşulları konusundaki açık tutumu, Taliban grubunun beklemediği bir hareketti. Taliban, Rusya'nın Afganistan'a bağımsız yaklaşımını göstermek için Batılı ülkelere, özellikle de ABD'ye karşı bir tavır alacağına ve bir süre önce Taliban’dan bir grubun Moskova’daki görüşmelerinin de bu hedefle yapıldığına inanıyordu.
Taliban, Rusların Afganistan'da terör ve uyuşturucuyla mücadele sözünü tutmayan ve diğer etnik grupların iktidara katılmasına izin vermeyen bir hükümeti resmen tanıyamayacağının farkında olmalıdır./