Mart 14, 2022 16:34 Europe/Istanbul
  • Rusya’ya yardım konusunda Amerika’nın Çin’i uyarması

ABD başkanının ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, Pazar günü Çin'i "Rusya ekonomisini destekleme ve Rusya'ya yönelik Batı yaptırımlarının sonuçlarını azaltma çabaları" konusunda uyardı.

Sullivan, Çin'in Rusya'nın Ukrayna'ya askeri operasyonunu zaten bildiğini iddia ederek, “Çin'in Rusya'ya verdiği gerçek mali ve ekonomik desteği yakından takip ediyoruz. Pekin'e, hiçbir ülkenin Rusya'nın ekonomik kayıplarını tazmin etmeye çalışmasına izin vermeyeceğimizi bildirdik.” Dedi.
ABD'nin Pekin'e yaptırım uygulamaya hazır olup olmadığını belirtmeyen Sullivan, bu gibi çalışmaların Çin için kötü sonuçları olduğunu iddia etti. Jake Sullivan, Çin kıdemli dış politika görevlisi Yang Jiechi ile üst düzey görüşmeler için bugün (Pazartesi günü) Roma'ya giderek Ukrayna krizi konusunda Pekin’in üst düzey görevlisi ile görüşecek.
Rusya ve Çin, Amerika’nın uluslararası alandaki iki güçlü rakibi olarak son yıllarda geniş ilişkiler kurdular ve Amerika’nın her zaman üst düzeyli belgelerinde her iki ülkeden Amerika’nın en büyük tehditleri olarak söz eden Washington’un tehditleri ve baskılarına karşı mücadele bağlamında, birbiri ile stratejik ilişkiler kurdular.
Rusya’nın 24 şubat tarihinde Ukrayna’ya karşı askeri operasyonun başlaması ardından batı dünyasa Rusya’ya karşı çeşitli siyasi, diplomatik, ekonomi ve ticari, medya ve spor ayrıca güvenlik ve askeri alanlarda geniş çaplı bir savaş başlattılar. Fakat Çin kendi makro eğilimi doğrultusunda bu savaşa katılmazken hatta Moskova’yı bile kınamadı. Bunun en bariz örneği Çin'in BM Güvenlik Konseyi'nde, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısını kınayan Batı destekli karara çekimser kalması ve Pekin’in Rusya ve Ukrayna savaşına karşı tutumunu açıklamasıdır. 
Çin dışişleri bakanı Wang Yi bu konuda birkaç meseleye işaret etti.
Birincisi Çin’in tüm ülkelerin toprak bütünlüğünün korunması ve saygı duyulmasına kesin vurgu yapmasıdır ve Birleşmiş Milletler Şartı'nın ilkelerine ciddi şekilde bağlı kalmasıdır.
İkinci konu, tüm ülkelerin mantıklı güvenlik endişelerine saygı gösterilmesi zaruretidir. Bu nedenle, NATO'nun doğuya doğru genişlemesinin beşinci turu, yani Ukrayna'nın NATO üyeliği hedefi göz önüne alındığında, Rusya'nın meşru güvenlik talepleri ciddiye alınmalı ve doğru şekilde çözülmelidir. Pekin, Ukrayna savaşında her iki tarafa da itidal ve barışçıl bir anlaşmaya varmak için diplomatik çabalara destek çağrısında bulunarak, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Ukrayna krizinin çözümünde etkin rol ifa etmesi gerektiğine inanıyor.
Pekin'in tutumu ve Rusya-Çin arasındaki kapsamlı ilişkilerin seviyesi göz önüne alındığında, Moskova'nın şimdi eşi görülmemiş Batı yaptırımlarının yıkıcı etkilerini hafifletme ve kendisine eşlik etmek bağlamında Çin’e büyük umutları bağlamıştır. Zira son yıllarda iki ülke arasında bir çok ekonomik, ticari, enerji ve de güvenlik ve askeri anlaşmalar yapılmıştır. Üstelik Pekin ve Moskova, ikili ticarette doların etkisini azaltmak bağlamında sürekli olarak kendi ulusal paralarını karşılıklı ticarette kullanmışlardır. 
Çin'in dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olduğu düşünüldüğünde, Batı'nın ekonomik ve ticari yaptırımlarına ve baskılarına karşı mücadelede Rusya'ya etkili yardım sağlayabilir. Washington aynı zaman Çin’in Rusya’ya askeri yardımlarından endişe diyor. Fakat Çin’in Washington elçiliği bu iddiayı şiddetle reddetti. 
Rusya maliye bakanı Anton Siluanov Moskova’nın batının yaptırımlarına karşı Çin’in yardımları üzerine hesap açtığına işaretle, “Çin ile ortaklık şartlarımız, sadece bu ülke ile mevcut işbirliğimizi sürdürmekle kalmazken, aynı zamanda Batı pazarlarının kapandığı bir ortamda bu işbirliğini artırmamızı da sağlayacaktır.” diyor.
Mevcut durumda Amerika’nın temel endişelerinden biri Çin ve Rusya arasındaki kapsamlı işbirliği ve sonuç olarak Moskova üzerindeki baskısı sonuçsuz kalması gibi görünüyor. Fakat yine de mevcut kriz döneminde Çin’in Moskova’yı yalnız bırakacağı düşünülmüyor. Aslında Çin, batılıların baskılarına ve düşmanca eylemlerine karşı koymak için Rusya'nın desteğine ve katılımına ihtiyaç duyuyor ve iki ülke ABD ve Batılı ortaklarına karşı aynı cephede bulunuyor./

 
 

Etiketler