Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliği konusunda ihtilafların yoğunlaşması

Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılma kararı ve ittifakın bazı üyelerinin nispeten kabulünün ardından, şimdi diğerlerinden muhalefet sesleri duyulmaya başlandı. Hırvatistan'ın muhalefeti ardından Türkiye de İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine olumlu bakmadığını açıkladı.

Finlandiya ve İsveç'in Kuzey Atlantik Antlaşması Paktı NATO’ya katılma kararı aslında NATO üyeleri arasında yeni bir cephe açarken, Rusya ile Batı arasındaki çatışmayı da şiddetlendirdi. Finlandiya, İskandinav ülkelerinden biri olarak Rusya ile yaklaşık bin kilometrelik ortak bir sınıra sahiptir. Finlandiya NATO'ya katılırsa, ortak Rusya-Finlandiya sınırı, Rusya'nın bir NATO üyesiyle en uzun sınırı olacak. Bu durum Rusya'da endişeleri artırdı. 
İsveç başbakanı ayrıca Ukrayna savaşının İskandinav bölgesindeki güvenlik ortamını değiştirdiğini belirterek onların da NATO üyesi olmak istediklerini söyledi. Bu arada Rusya, İsveç ve Finlandiya'nın Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne katılmasının sonuçları konusunda uyarıda bulundu. Rusya dışişleri bakanlığı, iki ülkenin NATO'ya katılımının kuzey Avrupa'da istikrarsızlık riski oluşturacağını belirterek, iki ülkenin NATO'ya katılması halinde Moskova'nın teknik ve askeri harekat konusunu gündemine alacağını ilan etti. 
İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılmaya karar vermesiyle, bazı üye ülkeler tarafından muhalefet sesleri duyulmaya başlandı. Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanoviç, Bosna-Hersek seçim yasası değişene kadar parlamentonun hiçbir ülkenin NATO üyeliğini desteklemeyeceğini söyledi. Böylece Zagreb, Hırvatlara Bosna-Hersek'te ayrıcalıklı bir konum kazanmak üzere yeni NATO üyelerini kabul etmek için veto hakkını kullanmaya çalışıyor.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, Ankara’nın Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği konusuna olumlu bakmadığını söyledi. Erdoğan her iki ülkenin terörist örgütlere ev sahipliği yaptığını söyledi.
Bu arada Türkiye dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Türkiye’nin bu konudaki rahatsızlıkları ve beklentilerini dile getirdiklerini söyleyen Çavuşoğlu, bu iki ülkenin, Türkiye’nin endişelerinin giderilmesi noktasında önerilerinin olduğunu belirtti.

NATO, yıllardır daha fazla Avrupa ülkesinin üyeliğini memnuniyetle karşılayarak, bunu olası herhangi bir saldırganlığa karşı Avrupa'nın ulusal güvenliğini artırmanın bir yolu olarak değerlendiriyor. Bu nedenle, özel kırmızı çizgiler olmasına rağmen, Avrupa ülkelerinin üyeliğini memnuniyetle karşılıyor. Aslında Avrupalı yetkililer, olası bir Rus saldırısına hazırlanarak yıllardır NATO'yu güçlendirmeye çalışıyorlar. Bu mesele Ukrayna konusunda NATO ülkelerinin Kiev’e destek vermelerine ve maddi ve silah desteği ile savaşın ateşini yükseltmeye çalışmalarına neden olmuştur. Aslında Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından bu yana geçen son birkaç ayda Avrupa'nın müdahaleleri ve tutumları bu savaşın kapsama alanını genişletti. Şimdi de İsveç ve Finlandiya'yı NATO'ya katılmaya teşvik etmek ve kararlarını olumlu karşılamak, Rusya ile gerilimi tırmandıracak.
Türkiye ve Hırvatistan, tutumlarını açıklayan muhalefet ülkeleri arasında yer alıyor ve İsveç ve Finlandiya'nın üyeliği konusu daha ciddi hale geldikçe, diğer bazı üye ülkelerin de muhalefete katılacak gibi görünüyor.
Bu farklılıklar göz önüne alındığında, NATO üyelerinin dışişleri bakanları, Türkiye'nin yeni tutumlarını öğrenmek için Almanya'da bir toplantıya katılmayı planlıyorlar. Görünüşe göre Avrupa'da NATO'nun gelişiminin yeni bir aşamasını zor günler bekliyor. 
Rusya dışişleri bakanlığı sözcüsü Maria Zaharova da bu konuda uyarıda bulunarak, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılmasının, bu bölgeyi NATO ile Rusya arasında bir yüzleşme yeri haline getireceğini, iyi komşuluk ilişkileri de dahil olmak üzere, zamanla denenmiş geniş kapsamlı sonuçları olacağını belirtti./