Pakistan'da yeni yönetiminin Taliban ile anlaşmaya varma çabası

Pakistan'da yeni yönetim, Kabil'in Tahrik-i Taliban ile görüşmelerinin hezimete uğramasını engelleme çabaları çerçevesinde, Müfti Taki Osman başkanlığında 13 kişilik bir heyeti, Kabil'e göndermek istiyor. Bu karar, İslamabat ile Tahrik-i Taliban arasında barış görüşmelerinin ileri götürülmesi için yardım amacıyla aşiretlerin önde gelenlerinden oluşan 50 kişilik heyetin çabalarının sonuç vermemesinin ardından alındı.

Yaklaşık 10 seneden beri, Pakistan Taliban'ı kendi  iddiasına göre, Şeriat kanununun uygulanması için bu ülke ordusu ve hükümeti ile savaş başlatmıştır. Birçok uzman, inanç ve hedefleri olarak Afganistan Taliban'ına çok benzeyen bu grubun Pakistan Ordusu İstihbaratı ASA'ın Afganistan Taliban'ına bu ülkeyi ele geçirme destek ve yardımlarının sonuç ve ürünü olduğuna inanıyor.

Bu grup, Pakistan'daki dini okullarda eğitim gören diğer kişiler ve grupların yanında bu ülkede Şeriat rejimini kurmak iddiasıyla eline silah almış ve terör saldırılarını gerçekleştirmek suretiyle Pakistan yönetimi ve ordusunu, gereken imtiyazları vermeye ve muhalif bir grup olarak kendilerini kabul ettirmek için baskı uygulamaya çalışıyor..

Pakistan Barış Araştırma Enstitüsü, bu bağlamda yaptığı bir analizde şöyle yazıyor:

Ağustos 2021'de Taliban'ın Afganistan'ı yeniden ele geçirmesinden sonra, Pakistan yönetimi ve ordusuna karşı radikal grupların saldırıları yaklaşık yüzde 50 oranında artmıştır. Bu gruplar ordu mevzilerine karşı yaklaşık 200 saldırı organize etmiştir. Bu süreç halen devam ederek artmaktadır. 

Kabil'de Pakistan yönetimi temsilcileri ile Tahrik-i Taliban temsilcileri arasında gerçekleşen görüşmede ele alınan konular hakkında detaylı bir bilgi yayınlanmasa da, bu grubun en önemli taleplerinden birinin, 2018 yılında aşiret bölgelerinin Heyber Pehtunha eyaletine bağlanması ve Pakistan ordu birliklerinin aşiret bölgelerinden çekilmesinin yanısıra yarı özerklik statüsünün sürmesi, Tahrik-i Taliban tutuklularının serbest bırakılması ve bununla ilgili yargı dosyalarının iptaline ilişkin yasanın kaldırılması olduğu biliniyor. Pakistan yönetimi de Tahrik-i Taliban'ın dağılmasını, anayasaya saygı göstermesi ve Afganistan Talibanı ile ilişki ve temaslarının kesilmesini istiyor.

Pakistanlı uzmanlardan Mahmut Şah bu hususta şöyle diyor:

Pakistan yönetimi, aşiret mensupları ve alimlerden oluşan heyetleri, Tahrik-i Taliban temsilcileri ile diyalog için Kabil'e gönderiyor oysa, Pakistan anayasası uyarınca, bu ülke yönetimi, doğrudan isyancı gruplar ile görüşme gerçekleştiremez.

Pakistan yönetimini, Tahrik-i Taliban'ın faaliyetleri konusunda her şeyden ziyade endişelendiren husus, bu grup ile Afganistan Talibanı arasında ortak tutum ve yaklaşımlardır. Afganistan ile Pakistan Talibanları arasında işbirliğinin sürmesi ve güçlenmesi, İslamabat yönetimi için ciddi sorunlar oluştururken onun için tam bir baş belasına dönüşebilir. Taliban Sözcüsü son sıralarda, Tahrik-i Taliban'ın yaklaşımı ile örtüşen bir şekilde yaptığı açıklamada, Pakistan yönetiminin İslami olmadığını söyledi.

Bunun için İslamabat yönetimi, Kabil'e alimlerden oluşan heyeti göndermek suretiyle, Tahrik-Taliban ile görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasını önlemekle birlikte, onları silah bırakmaya ve faaliyetlerini durdurmaya ikna etmeyi temenni ediyor.

Ancak İslamabat yönetimi, Afganistan'da Taliban'ın iktidarda olduğu ve bu grup ile Pakistan Talibanı arasında yakın ilişkilerin bulunduğu için bunun kolay kolay gerçekleşmeyeceğini iyice bilmekte. İslamabat yönetiminin Kabil'e heyet gönderme kararını bu bağlamda değerlendirmek gerekir./