Britanya'da yeni başbakanın tanıtılması
Britanya Muhafazakar Parti seçim komitesi başkanı Sir Graham Brady Pazartesi günü Rishi Sunak'ın Parti'nin başkanı ve Britanya başbakanı olarak seçildiğini duyurdu. Parti içinde gerçekleştirilen oylamada Sunak 157 oyla rakibi Penny Mordaunt'u yendi. Zatn Mordaunt da 30 oy aldığını görerek liderlik yarışmasından çekildi.
İngiltere'nin Hindistan asıllı ilk renkli derili başbakanı olan Rishi Sunak, 1812'den bu yana en genç başbakan ve muhtemelen ülke tarihinin en zengin başbakanı da sayılıyor. Böylelikle Rishi Sunak'ın Liz Truss'tan görevi devralması bekleniyor. Sonuçta Liz Truss da 50 günlük başbakan olarak görevinden istifa etti ve ekonomik planının başarısızlığı nedeniyle artan baskının yanı sıra artan iç muhalefet ve dış eleştirilerin ardından kısa bir görev süresi yaşadı. Truss, geçen yıl görevinden istifa eden Boris Johnson'dan sonra bir yıl içerisinde bu ülkenin ikinci başbakanı olmuştu.
Hintli göçmenlerin torunu olan 42 yaşındaki Rishi Sunak, İngiltere'de benzeri görülmemiş bir ekonomik ve siyasi kaos dönemini başlatan 2016 Brexit referandumundan bu yana beşinci başbakan sayılır. Temelde finansal analist olan Sunak, genel seçimden bir yıl önce, 2014 yılında Richmond'un Yorkshire koltuğunda muhafazakar partinin adayı olarak seçilmişti. Avrupa Birliği'nden ayrılma taraftarı olan ve İngiltere'nin bu birliğin dışında "daha özgür ve daha müreffeh" olacağını iddia eden Sunak, kademeli olarak iktidar saflarına yükseldi ve Ocak 2018'de konut bakanı olarak hükümete girdi. Eski Başbakan Theresa May'den sonra Muhafazakar Parti'yi "kurtarabilecek" tek kişi olarak Boris Johnson'ı onayladı. Johnson Temmuz 2019'da Başbakan olduğunda, Sunak İngiltere'de Başbakan'dan sonra çok önemli bir görev olan ve aslında Başbakan'dan sonra en önemli ikinci görev olan Maliye Bakanı olmaya terfi etti.
Sunak'ın Temmuz ayında Boris Johnson'ın kabinesinden meşruiyet ve verimlilik krizini protesto amacıyla istifa etmesi, diğer bakanların ayrılmasına ve Johnson'ın istifasına yol açtı. Muhafazakar Parti liderliği yarışında Sunak, Liz Truss ile birlikte son aşamalara geçmek için beş tur parlamento oylamasının her birini kazandı. Ama sonunda Truss ile olan rekabette kaybetti. Ama şimdi bir kez daha İngiltere ve Muhafazakar Parti'deki en yüksek siyasi pozisyona ulaşma şansına sahip oldu ve bunu da başardı.
Şimdi de İngiltere Başbakanı olarak Rishi Sunak, başlıca İngiliz ekonomik krizi ve bu ülkede %10'u aşan ve vergilerde keskin bir artışa neden olan artan enflasyonla başa çıkmaya çalışmak zorundadır. Birleşik Krallık'taki vergilerindeki çarpıcı artış, yaklaşık 2,3 milyon İngiliz hanesinin elektrik faturalarını ödeyememesine ve bu ülkedeki 1,8 milyondan fazla hanenin gaz faturalarını ödeyememesine neden oldu. Ulusal Enerji Enstitüsü'nün politika ve hukuk işleri müdürü Peter Smith şöyle diyor: "İki milyondan fazla İngiliz hanesi elektrik faturalarını ödemeyi erteledi ve bu büyük bir endişe kaynağı."
Liz Truss kabinesinin maliye bakanı "Jeremy Hunt", geçtiğimiz günlerde hükümetin İngiliz vatandaşlarının üzerindeki elektrik ve gaz faturalarının yükünü azaltma planlarının azalacağını duyurdu. Sunak, yeni başbakan olarak dış arenada, Londra'nın Rusya'ya yönelik politikası ve Ukrayna'daki savaş, Avrupa Birliği ile olan sorunları ve anlaşmazlıkları Brexit anlaşması gibi büyük zorluklarla uğraşmak zorunda. Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkiler de Sunak'ın önemli görevlerinden biridir. Ayrıca İngiltere'nin konumu Avrupa Birliği'nden ayrıldıktan sonra hem ekonomik hem de siyasi olarak zayıfladı ve Sunak'ın İngiltere'nin küresel düzeyde bozulan konumunu da düşünmesi gerekiyor.
