ABD, Afrika Ülkelerine Karşı Yeni Bir Ticaret Saldırısı Başlatacak mı?

Parstoday – ABD ile Afrika ülkeleri arasındaki AGOA (Afrika Büyüme ve Fırsatlar Yasası) ticaret anlaşmasının süresi dolmak üzereyken, bu kıtadaki üretim sektörleri üzerindeki geniş kapsamlı ekonomik etkilerle ilgili endişeler artıyor.

Küresel çapta Afrika'daki ekonomik nüfuz mücadelesi şiddetlenirken, ABD hükümetinin AGOA anlaşmasını uzatıp uzatmayacağı ya da sona erdirme kararı yalnızca ekonomik sonuçlar değil, aynı zamanda önemli jeopolitik etkiler de doğuracak. Parstoday’in aktardığına göre, analistler Trump yönetiminin bu anlaşmayı yenilememesinin Afrika ülkelerinin rekabet gücünü zayıflatabileceği ve Washington’ın stratejik politikalarında bu kıtanın öneminin azalmasına yol açabileceği uyarısında bulunuyor.

2000 yılında Bill Clinton yönetiminin girişimiyle kabul edilen AGOA anlaşması, Sahra Altı Afrika ülkelerinin ekonomik büyümesini ABD pazarına gümrüksüz ihracat yoluyla desteklemeyi amaçlıyor. Son yirmi yıl içinde bu anlaşma, Lesotho, Madagaskar ve Güney Afrika gibi ülkelerde hazır giyim, deri, ayakkabı ve otomotiv gibi sektörlerin canlanmasını sağladı ve bu ülkelerin küresel pazarda rekabet edebilmesini mümkün kıldı.

Al Jazeera, Financial Times’tan aktardığı “ABD, Afrika Ülkelerine Karşı Yeni Bir Ticaret Saldırısı Başlatacak mı?” başlıklı raporda, BM Ticaret Ajanslarından birinin başkanının, 25 yıllık AGOA anlaşmasının sona ermesi durumunda Afrika’nın en başarılı üretim sektörlerinin ciddi zararlar göreceği uyarısında bulunduğunu yazdı.

Uluslararası Ticaret Merkezi’nin İcra Direktörü Pamela Coke Hamilton, ekonomileri bu anlaşmaya bağlı olan Madagaskar ve Lesotho gibi ülkelerin en çok zarar göreceğini vurguladı. Yaklaşık 2.3 milyon nüfuslu Lesotho, şu anda Afrika’nın ABD’ye en büyük hazır giyim ihracatçısı konumunda ve Levi’s ile Wrangler gibi markalara hizmet veriyor.

Merkezin yayınladığı ekonomik modeller doğrultusunda, AGOA sona erer ve yeni tarifeler uygulanırsa, Afrika ülkelerinin ihracatı 2029 yılına kadar yaklaşık %8.7 azalacak. Bu azalma, Güney Afrika otomobilleri ve Lesotho hazır giyimi sektörlerinde sırasıyla %23 ve %29’a ulaşacak. Kenya, Mauritius ve Tanzanya gibi diğer ülkeler de ihracatlarında ciddi düşüşler yaşayacak.

Bu arada Çin, 53 Afrika ülkesine yönelik gümrüksüz erişimi genişletme niyetinde olduğunu açıkladı; bu hamle Trump yönetiminin ticaret politikalarıyla çelişiyor ve ABD’nin Çin ile ekonomik rekabetindeki konumunu zayıflatabilir.

Georgetown Üniversitesi Dış Hizmetler Fakültesi’nden Doçent N. Opalo, AGOA’nın sona ermesine izin vermenin Afrika diplomasisinde bir başarısızlık olacağını, çünkü Afrika ülkelerinin Washington’da ortak bir lobicilik cephesi oluşturmak yerine dağınık ve ayrı hareket edeceğini vurguladı. Ayrıca bunun stratejik bir başarısızlık olduğunu belirtti; zira taraflardan hiçbiri ticari ilişkileri stratejik açıdan ciddi görmemektedir.

Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’nda misafir araştırmacı olan Khuloflo Kugler ise AGOA yasasının yenilenmemesinin, Afrika’nın Trump yönetiminin stratejik öncelikleri listesinde çok düşük bir yerde olduğunu gösterdiğini söyledi. Bu kararın ABD için kaçırılmış bir fırsat olduğunu ve AGOA’nın yeniden tasarlanıp işlevinin değiştirilmesiyle hem iç ihtiyaçların karşılanabileceğini hem de Çin ile Afrika’daki rekabetin azaltılabileceğini ekledi.

Sonuç olarak, AGOA’nın kaderi sadece Afrika ülkelerindeki ihracat ve istihdamı etkilemekle kalmayacak, aynı zamanda ABD’nin bu kıtayla olan gelecekteki ticari ilişkilerinin yönünü de belirleyecek. Eğer bu karar dikkatsizce alınırsa, Washington’un Afrika’daki ekonomik rekabet sahasından uzun vadeli bir geri çekilmesine yol açabilir.