Amerikalılar Trump ile Demokratlar arasındaki güç oyununa kurban mı oldu?

Parstoday- Amerika federal hükümetin kapanması siyasi baskı için güçlü bir araç olarak görülüyor. Bu durum, kongre yıllık bütçeyi onaylayamadığında ve gereksiz hizmetler durdurulduğunda meydana gelir.

Donald Trump’ın Ocak 2025’te başlayan ikinci başkanlık döneminde, Amerika’da en ağır bütçe krizlerinden biri yaşanıyor. Mevcut federal hükümetin, 30 Eylül 2025 gece yarısından itibaren başlayan kapanma yalnızca kamu hizmetlerini aksatmakla kalmamış, aynı zamanda “bütçenin rehin alınması”nın bir sembolüne dönüşmüştür. Trump ve Cumhuriyetçiler, Demokratları bütçeyi partisel amaçlar için rehin almakla suçlarken; Demokratlar ise Trump’ı kapanmayı sosyal programlara ağır darbeler indirmek için kullanmakla itham ediyor.
Peki Trump’ın bu stratejideki asıl amacı nedir? 2025 bütçe krizinin kökeni, yaklaşık 1.7 trilyon dolarlık isteğe bağlı (discretionary) bütçeye dair derin anlaşmazlıklara dayanıyor. Bu bütçe, ulusal parklar ve bilimsel araştırmalar gibi federal ajansların faaliyetlerini kapsıyor. 2024 kampanyasında “büyük devleti küçültme” ve “Demokratların zararlarıyla mücadele” vaatleriyle seçimi kazanan Trump, Demokratların eklemeleri olmadan bir bütçenin onaylanmasında ısrarcı. Öte yandan Demokratlar, Senato’da Chuck Schumer ve Temsilciler Meclisi’nde Hakeem Jeffries liderliğinde, Obamacare olarak bilinen düşük maliyetli sigortaların vergi kredilerinin uzatılmasını ve yaşlılar, engelliler ile düşük gelirli bireylerin sigorta planlarında yapılacak değişikliklerin durdurulmasını talep ediyor. Bu krediler 2025 sonunda sona erecek ve uzatılmamaları bazı eyaletlerde sağlık harcamalarını daha fazla etkileyecek.
Trump, mevcut federal hükümet kapanmasını “emsalsiz” bir fırsat olarak tanımlayarak, Beyaz Saray Bütçe Ofisi Direktörü Russell Vought’un yardımıyla sözde Demokrat kurumları tespit edip kapatmayı hedefliyor. Trump’ın ilk amacı, Demokratlara baskı yaparak onları Cumhuriyetçi hükümetin taleplerine boyun eğmeye zorlamak.
Ancak Trump’ın nihai hedefi geçici bütçenin ötesine geçiyor. Bu hedef, muhafazakâr Heritage Vakfı tarafından sunulan ve federal hükümeti küçültmeyi amaçlayan Project 2025’in hayata geçirilmesidir. Bu proje, muhafazakârlar tarafından Demokrat kurumlar olarak nitelendirilen Çalışma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Federal Çevre Ajansı gibi kurumların bütçesinin kesilmesini veya ciddi şekilde azaltılmasını talep ediyor.
Mevcut federal hükümet kapanması sürecinde Beyaz Saray, Demokratların yoğun olarak yaşadığı eyalet ve şehirlere tahsis edilen milyarlarca dolarlık bütçeyi kesmiş durumda. Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı JD Vance, geniş çaplı işten çıkarmaların yaklaştığını belirterek, yaklaşık 750 bin federal çalışanın geçici olarak askıya alınabileceğini veya kalıcı olarak işten çıkarılabileceğini söyledi.
Demokratlar bu adımları intikamcı olarak nitelendiriyor ve rakipler üzerinde ekonomik ve siyasi baskı kurma amacı taşıdığını savunuyor. Öte yandan Trump, federal hükümetin kapanmasının Demokratları 2026 ara seçimleri öncesinde zayıflatacağını ve Cumhuriyetçilere Kongre’deki çoğunluklarını güçlendirme fırsatı sunacağını düşünüyor.
Sonuç olarak Trump’ın “bütçeyi rehin alma” stratejisinin amacı yalnızca Demokratları mağlup etmek değil, aynı zamanda devleti muhafazakâr bir biçimde yeniden şekillendirmek: daha küçük, daha ucuz ve daha az “Demokrat”. MAGA ideolojisine dayanan bu strateji yüksek risk taşıyor; çünkü federal hükümetin kapanması uzun sürerse, Trump’ın ilk döneminde zaten ciddi şekilde zarar görmüş olan kamu güveni daha da sarsılabilir ve Demokratlar bu durumu kendi tabanlarını harekete geçirmek için kullanabilir./