ABD’nin İnsan Hakları İhlallerine Bir Bakış; Askeri Müdahalelerden İşkence Programlarına
https://parstoday.ir/tr/news/world-i284294-abd’nin_İnsan_hakları_İhlallerine_bir_bakış_askeri_müdahalelerden_İşkence_programlarına
Parstoday – ABD kendisini dünyada insan haklarının savunucusu olarak tanıtırken, 1798’den 2022’ye kadar olan dönemde bu ülkenin 469 askeri müdahalesine dair çok sayıda belge ve rapor, ABD hakkında tamamen farklı bir tablo ortaya koymaktadır.
(last modified 2025-10-13T03:45:19+00:00 )
Ekim 13, 2025 06:45 Europe/Istanbul
  • ABD’nin İnsan Hakları İhlallerine Bir Bakış; Askeri Müdahalelerden İşkence Programlarına

Parstoday – ABD kendisini dünyada insan haklarının savunucusu olarak tanıtırken, 1798’den 2022’ye kadar olan dönemde bu ülkenin 469 askeri müdahalesine dair çok sayıda belge ve rapor, ABD hakkında tamamen farklı bir tablo ortaya koymaktadır.

ABD her zaman kendisini dünya çapında insan haklarının ve demokrasinin koruyucusu olarak göstermiştir. Ancak ülkenin iç ve uluslararası alandaki performansının incelenmesi, bu iddiaya tamamen zıt bir görüntü sunmaktadır. Geniş çaplı askeri müdahalelerden sistematik işkence programlarına kadar, ABD insan hakları ihlalleri konusunda karanlık bir sicile sahiptir. Parstoday’in bu haber paketinde ABD’nin insan hakları sicili; savaş kışkırtıcılığından işkenceye kadar ele alınmıştır.

ABD’nin Uzun Askeri Müdahale Tarihi

ABD Kongre Araştırma Servisi (CRS) raporuna göre, bu ülke 1798’den 2022’ye kadar en az 469 askeri müdahale gerçekleştirmiştir. Raporda, Soğuk Savaş’ın sona erdiği 1991’den sonra ABD’nin askeri müdahale sayısında önemli bir artış olduğu belirtilmektedir. 1991-2022 yılları arasında Washington, Latin Amerika ve Karayipler’in neredeyse tamamı ile Afrika ülkelerinin çoğunu kapsayan 251 askeri müdahalede bulunmuştur.

Gizli İşkence Programları

ABD tarihinin en karanlık bölümlerinden biri, ülkenin farklı cezaevlerinde uyguladığı işkence programlarıdır. Guantanamo tutuklusu "Abu Zubaydah", 2002-2006 yılları arasında CIA’nın gizli tesislerinde kendisine uygulanan işkenceleri anlatan 40 resim yapmıştır. Bu görseller, CIA ve FBI’ın uzun yıllar boyunca işkence programlarının detaylarını gizlemeye çalıştığı bir dönemde yayımlanmıştır. Irak’taki Abu Ghraib hapishanesi ise işkencenin sistematik olarak uygulandığı bir diğer ABD suç örneğidir.

Afganistan’da Savaş Suçları

ABD ordusu, 20 yıl süren Afganistan savaşında birçok savaş suçu işlemiştir. Bunlardan en çarpıcı örnek, 29 Ağustos 2021’de Kabil’de yapılan insansız hava aracı saldırısıdır. Başlangıçta bu saldırı "doğru operasyon" olarak savunulmuş, ancak kamuoyunun baskısı ve güçlü kanıtların sunulmasının ardından, 7 çocuk dahil 10 sivilin öldüğü bu olay "üzücü bir hata" olarak nitelendirilmiştir. Washington, sadece bu suçları kabul etmekle kalmayıp, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne yönelik yaptırımlar uygulayarak Afganistan’daki savaş suçlarının soruşturulmasını engellemiştir.

Vietnam’da Yıkıcı Miras

Vietnam Savaşı, ABD tarihinin en karanlık bölümlerinden biridir. ABD, 1955’ten 1975’e kadar milyonlarca Vietnamlının hayatını kaybettiği bir savaşın içinde yer almıştır. Turuncu gaz kullanımı sadece o dönemde insanları öldürmekle kalmamış, sonraki nesillerde doğumsal kusur ve kanser gibi etkiler bırakmıştır. ABD, bu savaşta Vietnam ve komşu ülkeleri, II. Dünya Savaşı bombardımanlarından daha ağır bombalamış ve bu etkiler günümüzde hala devam etmektedir.

ABD’nin farklı alanlardaki performansının incelenmesi, bu ülkenin insan haklarını desteklemekten çok, dünya çapında en büyük ihlal edenlerden biri olduğunu ortaya koymaktadır. Geniş askeri müdahalelerden işkence programlarına ve savaş suçlarına kadar ABD’nin insan hakları sicili, savunduğunu iddia ettiği insani değerlerin sistematik ihlalinin bir anlatısıdır. Bu gerçekler, ABD’nin insan hakları konusundaki iddialarının meşruiyeti hakkında ciddi sorular ortaya koymaktadır.