Küresel Salgın Hastalıklara Karşı BRICS Birliği

Parstoday – BRICS üyesi ülkeler, epidemiyolojik tehditlerle karşı karşıya kaldıklarında, geniş çaplı iş birliği ile salgın hastalıklarla mücadele etmek üzere stratejiler, teknolojiler ve aşılar geliştirme kararı aldılar.

Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom, Nisan 2025’te yaptığı açıklamada, yeni bir pandeminin ortaya çıkmasının bir ihtimal değil, kaçınılmaz bir gerçeklik olduğunu vurguladı. Ülkelerin bugünden hazırlıklı olması gerektiğini belirten Adhanom, virüslerin sınır tanımadığını ve birkaç saat içinde tüm dünyaya yayılabileceğini ifade etti. Parstoday’in TVBRICS’ten aktardığına göre, COVID-19 deneyimi, hiçbir ülkenin bu tür krizleri tek başına kontrol altına alamayacağını gösterdi. Üretkenlikte azalma, sağlık sistemleri üzerindeki baskı ve gayrisafi yurtiçi hasılada ciddi düşüş, bu pandeminin ekonomik sonuçlarındandı. Uluslararası Para Fonu’nun raporuna göre, 2020 yılında küresel ekonomi %2,8 oranında daraldı.

Rio de Janeiro’da düzenlenen 17. BRICS Zirvesinde üyeler, küresel sağlık güvenliğinin güçlendirilmesi için uluslararası iş birliğinin gerekliliğini vurguladı. Ülkeler, daha fazla dayanışma ve sağlık krizleriyle mücadele için ortak mekanizmalar oluşturulması çağrısında bulundular.

BRICS Aşı Araştırma ve Geliştirme Merkezi fikri ilk olarak 2018 yılında Güney Afrika tarafından gündeme getirildi ve 2022 yılında hayata geçirildi. Bu merkez, bilgi paylaşımı, tıbbi teknoloji geliştirme ve üye ülkeler arasında aşıların adil dağıtımını sağlama amacıyla kuruldu.

Sağlık diplomasisi uzmanı Luiza Calot Costa şöyle diyor:“Bugün BRICS’in beş kurucu ülkesine ait laboratuvarlar bu merkezde birlikte çalışıyor ve küresel sağlığı geliştirmek için iş birliği yapıyor.”

BRICS ülkeleri aynı zamanda kendi içinde de hastalıklarla mücadele için çeşitli çözümler geliştirmektedir:

Çin ve Hindistan, büyük veri ve uzaktan sağlık hizmetlerinden faydalanıyor.

Brezilya, evrensel sağlık kapsamına odaklanıyor.

Güney Afrika, genetik gözetim alanında öncüdür.

İran, halk sağlığı ağını güçlendirmiş ve dijital tarama sistemlerini kullanıma almıştır.

BRICS ülkeleri bugüne kadar COVID-19’a karşı birçok aşı geliştirmiştir. Bunlar arasında Sputnik V (Rusya), Covaxin (Hindistan), CoronaVac (Çin), ButanVac (Brezilya) ve COViran Barekat ile Razi Cov Pars gibi İran yapımı aşılar yer almaktadır.

Ancak bu ülkeler yalnızca bugüne değil, geleceğe de odaklanıyor. Tüberküloz, dang humması, grip ve HIV gibi hastalıklara karşı yeni nesil aşıların geliştirilmesi için araştırma projeleri devam etmektedir. Hindistan ve Çin, zayıflatılmış virüs içermeyen ve bağışıklık sistemini eğiten burun spreyi şeklinde mRNA aşıları geliştirmektedir.

Uzmanlara göre BRICS ülkeleri, aşı üretimi ve dağıtımı konusunda benzersiz kapasitelere sahiptir. Hindistan, dünya aşılarının %60’ını tek başına üretmektedir. Çin, 120 ülkeye 2,1 milyar dozdan fazla COVID aşısı göndermiştir. Rusya, Brezilya ve Güney Afrika ise viroloji ve ilaç inovasyonu alanlarında öncü konumdadır.

Son yıllarda, sağlık krizlerine hızlı yanıt verme amacıyla Etiyopya ve Rusya’da ortak tatbikatlar gerçekleştirilmiştir. Onlarca ülkeden gelen uzmanlar, acil durumlarda pratik koordinasyonu test etmiştir.

Uzmanlar, bir sonraki pandeminin tamamen bilinmeyen bir patojenden kaynaklanabileceği konusunda uyarıyor. Bu nedenle, ortak sistemler kurmak – erken tahmin, izleme ve hızlı müdahale için – yalnızca BRICS ülkelerinin değil, tüm insanlığın sağlığını güvence altına alacaktır.