Çin ve Rusya, ABD’nin Gazze Hakkındaki Taslak Kararına Neden Karşı Çıktı?

Parstoday – Çin ve Rusya, ABD’nin Gazze ile ilgili önerdiği taslak kararına karşı çıktı.

Parstoday’in haberine göre, ABD tarafından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne sunulan taslak karar sonrası, Rusya ve Çin, Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri olarak, metinden “Barış Heyeti”nin tamamen çıkarılmasını talep etti. Moskova ve Pekin, revize edilmiş taslağa resmi itirazlarını kaydetti.

Rusya ve Çin, 14 Kasım Cuma günü, ABD tarafından sunulan ve Donald Trump’ın ateşkese ve Gazze’nin yeniden inşasına dair 20 maddelik planına dayalı taslak kararın revize edilmiş hâline resmi itirazlarını açıkladı. Bu taslak, 2027 yılı sonuna kadar bölgede bir uluslararası barış gücünün konuşlandırılmasını öngörüyor.

13 Kasım Perşembe günü yayımlanan revize taslak, ilk eleştirilere yanıt olarak bazı küçük değişiklikler içeriyor, ancak Gazze’nin yönetimi için geçici bir “Barış Heyeti” kurulmasını hâlâ öngörüyor. Bu heyet, barış gücünü yönetecek ve Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması, Filistin polisinin eğitimi, Mısır ve İsrail sınırlarının denetimi ile insani yardımın kolaylaştırılması gibi sorumlulukları üstlenecek.

Çin ve Rusya, veto hakkına sahip daimi üyeler olarak, “Barış Heyeti”nin taslaktan tamamen çıkarılmasını talep ediyor. İki ülkenin diplomatları metnin yarısından fazlasını “yetersiz”, “belirsiz” veya “gerekli detaylardan yoksun” olarak nitelendiriyor ve barış gücünün sadece Güvenlik Konseyi’nin doğrudan denetimi altında hareket etmesi gerektiğini savunuyor.

Bu iki ülke, Gazze’deki her yabancı gücün Birleşmiş Milletler tarafından tam denetim altında tutulması gerektiğini vurguluyor ve taslağın Filistinlilerin haklarını, bağımsız bir Filistin devleti kurulması yolunu garanti etmediğini belirtiyor. Rusya ve Çin, taslakta köklü değişiklikler yapılmazsa veto edeceklerini açıkladı.

Çin ve Rusya’nın Karşı Çıkış Nedenleri:

1. ABD ve İsrail’in Etkisi Konusundaki EndişeABD taslağı, Gazze’yi yönetmek için geçici bir “Barış Heyeti” kurulmasını içeriyor. Çin ve Rusya, böyle bir heyetin doğrudan ABD ve İsrail etkisi altında kalabileceğini ve bölgede onların çıkarlarını pekiştirecek bir araç haline gelebileceğini düşünüyor.

2. Filistinlilerin Rolünün DışlanmasıTaslakta, Filistin Yönetimi geçiş döneminde herhangi bir rol almıyor. Çin ve Rusya’ya göre bu, Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkının göz ardı edilmesi anlamına geliyor ve taslağın siyasi meşruiyetini sorgulatıyor.

3. Güvenlik Konseyi’nin ZayıflatılmasıRus ve Çinli diplomatlar, barış gücünün yalnızca Güvenlik Konseyi’nin doğrudan denetimi altında çalışması gerektiğini vurguluyor. Metnin yarısından fazlasını “belirsiz ve detaydan yoksun” buluyor ve taslağın Konsey’in konumunu zayıflattığını düşünüyorlar.

4. ABD ile Jeopolitik RekabetÇin ve Rusya’nın karşı çıkışı, ABD ile süregelen jeopolitik rekabet bağlamında da değerlendiriliyor. Bu iki ülke, son yıllarda özellikle Batı Asya’da Washington’un etkisini sınırlamaya çalışıyor ve Gazze tasarısına karşı çıkmak bu stratejinin bir parçası.

Çin ve Rusya Karşı Çıkışının Sonuçları:

1. Uluslararası Uzlaşının BozulmasıBu karşı çıkış, Güvenlik Konseyi’nin Gazze’de uluslararası bir güç oluşturma konusunda uzlaşmasına engel oldu. Ateşkes ve Gazze’nin yeniden inşası süreci gecikmeli ve daha karmaşık hale geldi.

2. Arap Ülkelerinin Rolünün ArtmasıÇin ve Rusya bazı Arap ülkeleriyle birlikte itirazlarını kaydetti. Bu durum, Arap ülkelerinin ABD etkisine duyarlı olduğunu ve gelecekte müzakerelerde daha aktif rol oynayabileceğini gösteriyor. Bazı Arap ülkeleri, Filistin Yönetimi’nin geçiş sürecinde rol almadığı taslağa karşı endişelerini dile getirdi.

3. İnsani Krizin DevamıBarış Heyeti üzerinde anlaşma sağlanamaması, insani yardımın ve yeniden inşanın kolaylaştırılması için belirli bir mekanizmanın olmaması anlamına geliyor ve bu durum bölgedeki insani krizi uzatabilir.

4. Doğu-Batı Ayrımının DerinleşmesiBu karşı çıkış, Güvenlik Konseyi’nde doğu ve batı arasındaki ayrımı bir kez daha gözler önüne serdi. ABD ve müttefikleri krizi doğrudan yönetmek isterken, Çin ve Rusya Konsey’in bağımsız rolü ve Filistin haklarının korunmasına vurgu yapıyor. Bu ayrım, Batı Asya’daki siyasi ve güvenlik durumunu daha karmaşık hâle getirebilir.

Özet:Çin ve Rusya’nın ABD’nin Gazze taslağına karşı çıkması, Washington ve İsrail etkisi, Filistinlilerin rolünün dışlanması ve Güvenlik Konseyi’nin zayıflatılması endişelerinden kaynaklanıyor. Bu karşı çıkış, uluslararası uzlaşının bozulması, insani krizlerin devamı ve Doğu-Batı jeopolitik rekabetinin artması gibi önemli sonuçlar doğuruyor. Sonuç olarak, Gazze’nin geleceği yalnızca Filistin içi anlaşmalara değil, aynı zamanda küresel güçler arasındaki rekabete de bağlıdır.