Amerika'nın KOEP karşısındaki sorumluluğunu yerine getirmesine vurgu

Viyana’da düzenlenen 10. KOEP ortak komisyonuna katılan heyetler, anlaşmadaki yükümlülüklerin tüm taraflarca yerine getirilmesini vurguladı.

Kapsamlı Ortak Eylem Planı KOEP nükleer anlaşması ortak komisyonu dün Çarşamba Viyana’da düzenlenen 10. oturumunun sonunda bir bildiri yayımladı.

Bildiride 10. KOEP ortak komisyonuna katılan heyetlerin anlaşmadaki yükümlülüklerin tüm taraflarca yerine getirilmesini vurguladığı belirtildi.

Bu toplantıya İran'ın yanı sıra 5+1 grubu üyeleri Amerika, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere, Almanya ülkeleri temsilcisi katılmış ve bu heyetin başkanlığını ise AB Koordinatörü Bayan Schmidt yürütmüştür.

Kapsamlı Ortak Eylem Planı KOEP anlaşmasının tarafları ayrıca UAEK İran İslam Cumhuriyeti’nin anlaşmadaki tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini vurgulamasını da olumlu karşılayarak, tüm tarafların yükümlülüklerini yerine getirmesi anlaşmanın uygulanmasını güvence altına alacağını ifade etti.

10. KOEP ortak komisyonunun tüm taraflardan nükleer anlaşma karşısındaki sorumluluklarını yerine getirmeleri zaruretini bir kez daha vurgulaması şu açıdan daha bir önem taşıyor ki Amerika son dönemlerde KOEP karşısındaki ihlallerini artırmış ve bu anlaşmanın iptalinden söz etmekte ve sürekli olarak başka ülkeleri suçlamaktadır. Bilindiği üzere Trump, KOEP'ten çıkmak için her türlü yolu denemiş ve sonunda İran'ın bu anlaşma karşısındaki sorumluluğunu yerine getirmediği safsatasını ileri sürerek bu anlaşmayla ilgili kararı ABD kongresine havale etmiş ve şimdi de kongre'nin bu konuda vereceği kararı beklemektedir. Oysa 10. KOEP ortak komisyonuna katılan tüm taraflar hatta Amerika'nın kendisi dahil büyük ülkelerden KOEP karşısındaki sorumluluklarını yerine getirmelerini ve bu konuda İran'la işbirliğini artırmalarını istemişlerdir.

Bilindiği gibi şimdiye kadar KOEP'e imza atan Amerika hariç öteki tüm ülkeler. Uluslararası Atom Enerji Ajansı UAEA ve BM sürekli olarak İran'ın KOEP'le ilgili kendi tüm sorumluluklarını ilan etmiş ve bunun en sonuncusu da bu hafta içinde hem UAEA ve hem de BM tarafından dile getirilmiş ve şimdi de 10. KOEP ortak komisyonu tarafından resmen itiraf edilmektedir. Bunun için de İran'ın KOEP'in belirlediği tüm haklardan yararlanmasının kaçınılmaz bir hakkı olduğu bildirilmiştir.

Ancak tüm bunlara rağmen Trump yönetimi ısrarla İran'ın kendi sorumluluklarını yerine getirmedi iddiasını dillendirmekte ve bu bahaneyle KOEP'in belirlediği İran'la ilgili kendi sorumluluk ve yükümlülüklerini yerine getirmemek ve hatta yeni yaptırımlar uygulamak için bahane aramaktadır. Amerika'nın kendisi sorumluluklarını yerine getirmediği gibi hatta bu bahaneyle başka ülkeleri de İranla her türlü finans ve ticari ilişkileri geliştirmekten men etmekte ve el altında bu ülkelere sopa göstermektedir. başkanlık koltuğuna oturduktan son en az iki kez  İran'ın kendi sorumluluğunu yerine getirdiğini kabul eden Trump yönetimi son defasında bunu kabul etmediğini ve bunun için de nükleer anlaşma KOEP'le ilgili karar vermesi için topu Amerikan temsilciler meclisi sahasına atmış ve şimdi ise kongre için bu konuda karar vermesi hususunda belirlenen 60 günlük süre geçtiğimiz Salı dolmuş bulunmaktadır. Ancak Salı gününe kongrenin bu konuda şimdilik her hangi bir karar açıklamaması ABD yönetimi içindeki belirsizliklerin had safhada olduğunu ve büyük bir ihtimalle kongre'nin KOEP'le ilgili Trump yönetimi ile aynı görüşte olmadığını gösteriyor.

Elbette Viyana'da düzenlenen 10. KOEP ortak komisyonu oturumunda Amerikan heyeti, ABD yönetiminin KOEP'e bağlılığını sürdüreceğini ilan etmiştir. Amerikan heyetinin bu açıklaması her ne kadar Uluslararası toplumun talebi doğrultusunda ABD'nin adım atması şeklinde değerlendirilmiş olsa da ABD başkanının dengesiz tutum ve girişimleri sonucu bu alanda her an bir sürprizin yaşanabileceği kaygısı da yok değil.

Nitekim İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakan Yardımcısı Seyyid Abbas Erakçi, Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) Ortak Komisyonu sonunda yaptığı açıklamada, Amerika’nın iç sorunlarının KOEP ile ilgili olmadığını kendilerini bağladığını belirterek, KOEP ile ilgili yeniden müzakere imkanı olmadığını, diğer konularda konuşulmak istenildiği takdirde bunlar farklı yerlerde ve ayrı şekilde konuşulması ve bu hususların KOEP ile ilgili olmadığını söyledi.

Amerika’nın ahde vefasızlıklarının İran ile üçüncü taraflar arasındaki işbirliğinde etkili olduğunu ifade eden Erakçi, İran’ın bir çok ülke ile ticari ve mali ilişkileri konusunda müzakerelerin yapıldığını ve siyasi olarak da Avrupa ve tüm dünya’nın Amerika’nın karşısında durduklarını dile getirdi.