Bavar-373 füze savunma sistemi; İranlı uzmanların inanç simgesi

İranlı uzmanların tasarım ve yapımını tamamen kendi imkanları ile gerçekleştirdiği Bavar-373 adlı füze savunma sistemi aslında bu uzmanların stratejik bir füze savunma sistemini imal etmekte kabiliyetlerini gözler önüne seriyor.

Üstelik bu füze savunma sistemi İran İslam Cumhuriyeti Batı’nın dayattığı silah ambargosu altında bulunduğu bir sırada geliştirildi.

Gerçi Rusya devleti bir kaç yıl süren müzakerelerin sonunda ve Vladimir Putin’in iktidarı sırasında yükümlülüğünü yeri getirerek İran’a sattığı S-300 füze savunma sistemini teslim etti; ancak bu konu, İranlı savunma sanayii uzmanlarını yerli füze savunma sistemlerini geliştirme düşüncesinden vazgeçiremedi ve Bavar-373 füze savunma sistemi projesi tüm hızıyla devam ederek sonuca ulaştı.

Bavar-373 füze savunma sisteminin özelliklerine yüksek hareket hızı, yoğun ateş hacmi, farklı irtifalarda hareket eden uçak ve füze gibi çeşitli hedefleri izleme yeteneği, uygun isabet gücü, elektronik savaşa karşı uygun  tepki, yerli imkanlarla bakım onarım kabiliyeti, kimyasal, biyolojik ve nükleer saldırı şartlarında operasyon kabiliyeti, elektromanyetik saldırılara karşı koyma yeteneği, çeşitli hava koşullarında çalışması, dünyanın en güncel hedeflerini imha etme yeteneği, ülkenin hava savunma katmanları ile uyumluluğu, yüksek güvenilirliği ve özellikle yabancı örneklerine kıyasla maliyetinin çok düşük olmasını örnek vermek mümkün.

Bavar-373 füze savunma sisteminin tasarım ve yapımında dikine fırlatılan füze teknolojisi, füzenin hedefe doğru yön değiştirme teknolojisi ve diğer birçok güncel teknoloji kullanılmıştır.

Bavar-373 füze savunma sistemi uzun menzilli karada havaya fırlatılan füze savunma sistemlerinden biridir. Bu sistem, bundan önce İranlı uzmanların geliştirdiği Seyyad 2 ve Seyyad 3 füzeleri ile donatılan Talaş ve 15 Hordad füze savunma sistemlerinde kullanılan hava savunma teknolojilerinden yararlanarak tasarlanmış ve imal edilmiştir.

Bavar-373 füze savunma sisteminin ilk tasarımı, S-300 füze savunma sisteminden esinlenerek gerçekleştirildi. Ancak bu sistem S-300 füze savunma sisteminden her açıdan daha çok gelişmiştir. Bu arada Bavar-373 füze savunma sistemini S-300 füze savunma sisteminden ve diğer hava savunma sistemlerinden farklı kılan en önemli özelliği, çeşitli menzillerde farklı füzeleri taşıma ve fırlatma özelliğidir; oysa S-300 füze savunma sistemi bu bakımdan Bavar-373 füze savunma sistemine göre bazı eksiklikleri söz konusudur. Bu sıkıntılar Bavar-373 füze savunma sisteminde giderilmiştir; nitekim sistemin tasarımcıları Bavar-373 çeşitli irtifalarda iki veya üç çeşit füze ile savunma yapabileceğini belirtiyor.

Bavar-373 füze savunmasının özellikleri, S-300 füze savunma sistemi gibi benzer füze savunma sistemlerinin özellikleri ile karşılaştırıldığı zaman bu sistemin üstün özellikleri daha net bir şekilde anlaşılıyor. Sonuçta İranlı uzmanların tasarım ve yapımını gerçekleştirdikleri Bavar-373 füze savunma sistemi misyon bakımından üstlendiği çeşitli görevlerin bakımından özellikle İran’ın Rusya’ya siparişte bulunduğu S-300 füze savunma sistemine kıyasla çeşitli hedefleri imha etmesi itibarı ile ve yine İran’ın karşı karşıya bulunduğu tehditlerin farklı mahiyetlerine göre Rus örneğinden daha üstün olduğu anlaşılıyor.

Bavar-373 füze savunma sistemi düşman hedefleri 320 km mesafeden tespit ederken, 260 km mesafeye geldiğinde de imha etme aşamasına geçiyor. Bu sistem uçan hedefleri 27 km yükseklikte ve 200 km mesafede imha edebiliyor.

Bavar-373 füze savunma sisteminde kullanılan tarama keşif görevini yapan radar sistemi eşzamanlı olarak 300 hedefi aynı anda tespit edebiliyor. Yine bu sistemin takip radarı  da eşzamanlı olarak 60 hedefe aynı anda odaklanarak imha etme yeteneğini sahip olduğu anlaşılıyor.

Bavar-373 füze savunma sistemi S-400 füze savunma sisteminde olduğu gibi çeşitli menzillerde 3 çeşit füzeyi farklı irtifalarda ve farklı menzillerde uçan nesneleri avlayabiliyor ve yine çeşitli savunma katmanlarında devreye giriyor.

Bavar-373 füze savunma sisteminde kullanılan füze, Seyyad adlı savunma amaçlı füzelerin en yeni üyesi olan Seyyad-4 füzesidir. Bu füze oldukça yüksek manevra yeteneğine sahiptir ve biraz önce belirtildiği üzere hedefini 200 km mesafede ve 27 km irtifada imha edebiliyor.

Seyyad-4 füzesinin azami hızı 5 mach’tır. Bu sistemin bir başka bariz özelliği, radarlara yakalanmayan veya normal her türlü savaş uçağı, İHA, cruise füzeleri, balistik füzeler, anti radar füzeleri, elektronik savaşlara özel uçaklar ve helikopterler gibi geniş yelpazede yer alan hedefleri kullandığı çeşitli kategorilerde füzeleri ile imha edebiliyor

Bavar-373 füze savunma sisteminin önemli özelliklerinden biri radarlara yakalanmayan uçan nesneleri tespit etmesidir, ki bu da pratikte düşman hedeflerinin gizlilik özelliklerini bertaraf etmiş oluyor.

Bavar-373 füze savunma sisteminin önemli özelliklerinden biri de elektronik savaşlara ve hatta elektromanyetik bombalara karşı oldukça etkili olması ve bu tür durumlarla karşılaştığında etkinliğini korumasıdır.

Bavar-373 füze savunma sisteminin bir başka önemli özelliği ise sistemde kullanılan radarın, bu tür sistemlerin radarını hedef alan anti radyasyon ve radarları hedef alan füzeleri tespit edebilmesidir.

Bundan başka, Bavar-373 füze savunma sisteminin tüm parçaları tekerlekli taşıyıcılarla mobil özelliğe kavuşmuş olmasıdır. Bu sistemin yer değiştirmesinde yine İranlı uzmanların ürünü olan Zolcenah çekicileri kullanılıyor. Zolcenah çekicileri 5 eksenli ve 10 tekerleklidir ve 1.5 metre derinliğindeki ırmakları aşabiliyor; ayrıca 30 ton ağırlığında yük taşıyabiliyor.

Genel bir değerlendirmede, Bavar-373 füze savunma sistemi tamamen yerli olan ve tüm yazılımları da İranlı uzmanlarca geliştirilen ve bu yüzden ülke için yüzde yüz güvenli bir füze savunma sistemi olduğu söylenebilir.

Savunma Bakanı Yardımcısının açıklamasına göre Bavar-373 füze savunma sisteminin tüm yazılım ve dizilimleri ülke içinde tasarlanarak üretilmiş ve radarları, füzeleri ve hedefleri arasında çok güvenli protokoller öngörülmüştür.

Buna göre şimdi İran hava savunması gayet güvenli bir füze savunma sistemine kavuştuğu ve kullanmaya hazır hale getirilmesinin kolaylığı, uzun ömrü ve uygun isabet gücü, elektronik savaşa karşı uygun  tepki, yerli imkanlarla bakım onarım kabiliyeti, kimyasal, biyolojik ve nükleer saldırı şartlarında operasyon kabiliyeti, elektromanyetik saldırılara karşı koyma yeteneği, çeşitli hava koşullarında çalışması, dünyanın en güncel hedeflerini imha etme yeteneği, ülkenin hava savunma katmanları ile uyumluluğu, yüksek güvenilirliği ve özellikle yabancı örneklerine kıyasla maliyetinin çok düşük olduğu bir füze savunma sistemine kavuştuğunu söylemek mümkün.012