İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei Hükûmet Haftası dolayısıyla görüştüğü bakanlar kurulu üyelerine ülke ekonomisinin kesinlikle dış gelişmelere endekslenmemesi gerektiğini vurguladı.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei Hükûmet Haftası dolayısıyla telekonferans yöntemi ile düzenlediği oturumda, 12. Hükümetin son yılını çeşitli alanlarda hizmetleri arttırmak üzere iyi bir fırsat olarak niteledi.

Ayetullah Hamanei kabine üyelerine hitaben yaptığı konuşmada üretim, yatırım, milli para birimi gibi önemli ekonomik konular ve sanal ortam hakkında bazı noktalara temasla üretim yolundaki engelleri büyük bir ciddiyetle ortadan kaldırmak ve sorunların çözümü için daha fazla çaba harcamaya vurgu yaptı.

 

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei konuşmasının başında Aşura hadisesini cihat, fedakarlık ve şehadet zirvesi şeklinde adlandırdı ve Hükûmet Haftası’nın Muharrem ayının ilk günlerine denk gelmesine işaretle şöyle dedi:

Hükûmet Haftası da cihat ve şehadet temeline dayanıyor; zira şehit Recai ve şehit Bahüner sürekli çabaları ve düşmanların saldırısı ve kuşatması sırasında büyük emek harcamaları ve kişisel çıkarlardan kesinlikle kaçınmaları ve halkın ilgisini çekmek için kendilerinden imaj yaratmaktan uzak durmaları ile büyük ilahi mükafatı, yani şehadeti hakettiler.

Ayetullah Hamanei, Cumhurbaşkanı Ruhani ve kabine üyeleri raporlarında işaret ettikleri büyük ve önemli haberlere işaret ederek şöyle ekledi:

Hükûmet Haftası kabine üyelerinin sunduğu hizmetleri açıklamak ve uygulamaların güçlü ve zayıf yönlerini irdelemek için iyi bir fırsattır ve hükûmet her şeyden ziyade özeleştiri yapması gerekir.

 

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei kabine üyelerine şu tavsiyede bulundu:

Geniş kapsamlı ve samimi raporlarınızda yaptıklarınızı ve yapmak isteyip de yapamadıklarınızı halka açıklayın; zira halk bu tür samimi raporları duymaktan memnun olur.

Ayetullah Hamanei hükümetin son yılı birçok açıdan önemli ve iyi bir fırsat olduğunu belirterek kabine üyelerinden bu son fırsattan mümkün mertebe millete ve ülkeye hizmet etmek üzere yararlanmalarını tavsiye etti.

 

Bu bağlamda ülkenin konut sorununa temas eden İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei şöyle dedi:

Hükûmet faaliyetinin son yılında 600 bin konut işa etme sözü verdi. Bu sözün yerine getirilmesi konut sorununun çözümünde etkili olabilir. Geriye kalan şu bir yıl içinde bir sonraki hükümete esaslı ve büyük işleri miras bırakmaya çalışın; bütçe yapısını, bankacılık sistemini ve vergi sistemini düzeltmek bu işlerden bazıları olabilir.

Enerji bakanlığının haftalık planları, ham petrol ihracatını önlemek üzere rafineri inşaatı, bilim temelli firmaların takviye edilmesi, korona virüs salgını ile mücadelede sarf edilen bilimsel çalışmalar ve üretimi arttırmak gibi verilen sözleri yerine getirmeye çalışmak, Ayetullah Hamanei’nin hükümete faaliyetinin son yılında yaptığı diğer bazı tavsiyelerdi. Ayetullah Hamanei, hükûmet son yıla asla uzatma süresi olarak bakmaması gerektiğini ifade etti.

 

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei bakanlar kurulu ile telekonferans yöntemi ile gerçekleştirdiği görüşmede konuşmasının ikinci bölümünü iktisadi meselelere ayırdı.

Ayetullah Hamanei bir kez daha istihdam, geçim, enflasyon ve milli para biriminin değer kaybı gibi sorunların çözümünde esas anahtarı “üretim” olduğunu belirterek, bu alanda mümkün mertebe çaba harcanmasını istedi.

Üretim yolundaki engelleri ortadan kaldırmak hükümetin temel görevlerinden biri olduğunu kaydeden Ayetullah Hamanei, yaptırımları kaldırmak veya satılan petrolün parasının ödenmemesi gibi bazı engellerin kaldırılması hükümetin yetkisinin dışında olduğunu, fakat birçok engeli kaldırmak mümkün olduğunu, hükûmet olarak bu yönde ciddi çaba sarf edilmesi gerektiğini ifade etti.

 

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei orantısız ithalat meselesi üreticiler şikayetlerine ve hatta iflas etmelerine yol açan tehlikeli bir süreç olduğunu belirterek, lüks eşya ithalatı hükümetin önüne geçmesi gereken engellerden biri olduğunu vurguladı.

Ayetullah Hamanei, hükemitin yargı ve yasama kurumları ile iş birliği çerçevesinde kaçakçılığı önlemesi, üretim sürecini kolaylaştıracağını belirterek şöyle ekledi:

Başta silahlı kuvvetler bünyesinde başlatılan yedek parça üretim hareketi yerli üreticilerin birçok ihtiyacını karşılayabilir; nitekim İranlı uzmanlar çok ince ve hassas yedek parçaları üretmeyi de başarmıştır.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei konuşmasının devamında üretimi arttırmak ve alanda sıçramayı gerçekleştirmek için alt kesimlerde uyumsuzlukların giderilmesine vurgu yaparak şöyle devam etti:

Televizyon kanallarının raporlarında bazı üreticiler ham madde konusunda çok tuhaf durumlarla karşı karşıya bulunmaktan şikayetçi oluyor. Eğer ilgili Bakan bu raporları duyar duymaz meselenin takipçisi olursa, birçok sorun en kısa sürede halledilebilir.

Üretim için izin belgesinin verilmesi yolundaki bürokratik engelleri kaldırmak ve bankaların bu sektöre gerekli sermayeyi temin etmekte yardımcı olmaları, Ayetullah Hamanei’nin kabine üyelerine üretimin yolundaki engelleri kaldırma doğrultusunda iki önemli tavsiyesiydi

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei ülkenin iktisadi meseleleri ile ilgili konuşmasının devamında ham madde satışı ve ihracatına temas ederek şöyle dedi:

Değerli maden taşlarını ham madde şeklinde satmak ve işlenmiş taşları fiyatının bir kaç katını ödeyerek yeniden ithal etmek, Hürmüz adasının toprağını satmak, Güney Horasan’da safran ürününü iyi işlememek veya güneyde hurma meyvesinin üretiminde yaşanan gerileme, bu alanlarda ciddi çalışmaların yapılması gerektiğini ortaya koyuyor. Bir süre önce üç kuvvet tarafından üretimin yolundaki engelleri kaldırmak için bir çalışma grubu kurulmasını önerdim; her üç kuvvet bu öneriyi olumlu karşıladı; dolayısıyla bu çalışma grubu bir an önce kurulmalı ve çalışmalarına ciddiyetle başlamalıdır.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei iktisadi alanın bir başka önemli meselesi yatırım meselesi olduğunu belirterek şu vurguyu yaptı:

Maalesef son yıllarda ülkede yatırım süreci aksamalara şahit oldu ve bu alanda geride kaldık. Bu sorunun bertaraf edilmesi için en başta ülke genelinde bırakılan veya yavaş ilerleyen büyük sermayeleri ihya etmeli ve tüm büyük yatırımları kapsayan projeleri sonuca ulaştırmalıyız.

Özel sektörü yatırıma teşvik etme zaruretine temas eden Ayetullah Hamanei şöyle devam etti:

Özel sektörün büyük imkanları ve nakit parası bulunuyor. Bu yüzden vergi sorunlarını ve izin belgeleri ile ilgili sıkıntılar bertaraf edilmeli, ayrıca bankalar da kolaylık sağlayarak özel sektör yatırıma teşvik edilmelidir.

Nakit paraları üretime doğru yönlendirmenin önemine dikkat çeken İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei şöyle dedi:

İki yıl önce bakanlar kurulu ile görüşmemizde nakit sermayeyi üretime doğru yönlendirmek üzere uzman bir heyetin kurulma önerisi gündeme geldi. Eğer bu heyet şimdiye kadar kurulmadıysa bir an önce kurulması gerekir.

Ayetullah Hamanei milli para biriminin değerini takviye etmek de üretimi ve ülke ekonomisini takviye etmek ve halkın geçimini geliştirmekle doğrudan bağlantılı olduğunu belirterek şöyle ekledi:

Milli para birimini takviye etmek için uzun vadeli uygulamaların yanında bazı kısa vadeli uygulamalarda da gereklidir. Bu uygulamalardan biri, milli para biriminin değer kaybından rant sağlamaya çalışanlarla mücadele etmektir.

Hükümetin ihracattan elde edilen 27 milyar doların geri gelmediğini açıklamasına işaret eden İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei şöyle dedi:

Bu dövizin bir bölümü mantıklı gerekçelere dayanarak geri getirilmemiş olabilir; ancak lüks ürünlerin ithal edilmesi veya yurt dışında gayri menkul satın alınması gibi rantçılığa da karşı koymak gerekir.

Ayetullah Hamanei yürütme kurumları iktisadi kararları uygulamakta koordineli hareket etmeleri gerektiğini belirterek bazı kurumların yanlış kararları sorun yarattığını, gerçi merkez bankası iyi faaliyetlere başladığını ve bu yüzden tüm kurumlar bu bankaya hedeflerine ulaşmak için yardımcı olmaları gerektiğini ifade etti.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei yapısal reformları gerçekleştirmek ve engelleri ortadan kaldırmak için en önemli konulardan biri enformasyon sistemleri kurmak ve bu sistemleri birbirine bağlamaktan ibaret olduğunu belirterek iktisadi meselelerle ilgili sözlerini şöyle noktaladı:

Ülke ekonomisi kesinlikle dış gelişmelere endekslenmemeli; zira bu stratejik bir hata olur. Ülkenin ekonomisi için plan yapma sürecinde yaptırımların kaldırılması veya falanca ülkenin seçim sonuçlarını beklememek gerekir. bu süreçte yaptırımlar örneği on yıl daha süreceğini temel almalıyız. Dolayısıyla en başta iç kapasitelere ve imkanlara dayanmak gerekir. Gerçi onlar iyi bir karar verebilir, ki bu durumda biz de bundan yararlanabiliriz. Ancak ülke ekonomisi dış gelişmelere sonuçları için bekletilmemelidir.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei konuşmasının bir sonraki bölümünde sanal ortam meselesine değinerek bu mesele de çok önemli olduğunu belirtti. Ayetullah Hamanei, sanal ortamın önemini ve halkın yaşamının bir parçası haline geldiğini bildiklerini, ancak bu ortamla ilgili esas mesele, yurt dışında yönetilmesinden ibaret olduğunu ve bu yüzden vatandaşları bu ortamda savunmasız halde bırakamayacaklarını kaydetti.

Sanal ortamda uluslararası ecnebi güçler şiddetle aktif olduklarının altını çizen Ayetullah Hamanei şöyle ekledi:

Milli bilgi şebekesi ve sanal ortam milli merkezi ve yüksek şurasının kurulması ve üç kuvvetin başkanlarının bu yapılanmalarda yer almalarına vurgu yapılmasının sebebi de budur; ama maalesef bu konuya gerekli ilgi gösterilmiyor. Örneğin milli bilgi şebekesinin belirlenen takviminden çok geride olduğu anlaşılıyor.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei konuşmasının devamında ülke yetkililerine önemli bir tavsiyede bulunarak şöyle dedi:

İslami nizamda hizmet etmenin çifte değeri vardır ve bunun için minnettar olmalısınız. Zira İslam cumhuriyetinde hizmet etmek, toplumu inşa etmek ve yönetmekte İslam modelini sunmaya yardımcı olur ve bu yüzden çifte değere sahiptir.

Toplumların yönetimi için birçok beşeri sistem bulunduğunu belirten Ayetullah Hamanei, Amerika toplumundan hakikaten hezimete uğramış bir toplum modeli olarak söz etti. Ayetullah Hamanei şöyle ekledi:

Sağlık, adalet, emniyet ve benzeri beşeri değerler Amerika’da her yere kıyasla daha çok çiğneniyor. Bu ülkede sınıfların arasındaki uçurum korkunçtur. Amerika’da aç, evsiz barksız insanların sayısı ve oranı dünya ortalamasından çok fazladır. Seçim kampanyalarında rakiplerden biri Amerika’da her beş çocuktan biri aç olduğunu ifşa etti. Amerika’da güvensizlik şartları ve suç ve cinayet oranı da çok fazla sayılır.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei şöyle ekledi:

Amerika’da iç sorunlar ve yönetim meselesinden başka cinayet, Suriye, Yemen ve Filistin’de şimdi ve Irak, Afganistan, Vietnam ve Hiroşima’da daha önceleri savaş çığırtkanlığı yapmak, Amerikalı devlet adamlarının güncel uğraşlarıdır.

Ayetullah Hamanei Amerika’da bu ülkenin aşağılanmasına yol açan cahil ve ahmak insanların iktidarın başında yer almaları da Batılıların çökmeye yüz tutan Ütopyaları ve ayrıca beşeri yönetim modellerinin başarısızlığının işareti olduğunu belirterek şöyle dedi:

İslam’ın toplumu inşa etme ve yönetme modeli iman, ilim ve adalet gibi üç sağlam temele dayanır. Gerçi biz her üç alanda gerideyiz, ancak İslam Cumhuriyeti nizamı bu hedeflere ulaşma için çalışır ve beşeri modelleri de Beheşti, Mutahhari, Bahüner, Recai ve Süleymani gibi şehitlerdir.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei yetkililere hitaben şu tavsiyede bulundu:

Sizin uygulamalarınız bu seçkin modelleri dünya halkına tanıtabilir, nitekim düşmanların ve müstekbirlerin İslam cumhuriyetinden korkularının sebebi de budur zaten.

Ayetullah Hamanei konuşmasının son bölümünde İmam Ali’nin -s- müminlerin vahdeti düşmanları hüsrana uğratacağı yönündeki sözlerini hatırlatarak şöyle ekledi:

Bu tüm beşeriyete ve tüm müminlere bir derstir ve bugün düşmanlar sürekli kumpas kurmakla uğraştığı bir sırada onların planlarına karşı hazırlıklı olmalıyız.

Ayetullah Hamanei ayrıca şimdiye kadar Muharrem ayına özel yas merasimlerinde sağlık protokollerine uyulmasından dolayı vatandaşlara teşekkür ederek korona virüs salgını ile milli mücadele merkezinin tüm tavsiyelerine uyulmasını ve bu tehlikeli virüsle mücadele edilmesine vurgu yaptı.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei’nin konuşmasından önce Cumhurbaşkanı Ruhani ve kabinenin dört üyesi hükümetin uygulamaları ve programları hakkında birer rapor sundu.

Cumhurbaşkanı Ruhani raporunda, petrol fiyatlarında 2014 yılında yaşanan düşüş ve 2018 yılında dayatılan yeni iktisadi yaptırımlar son altı ayda korona virüs salgını ile birleşince ekonomide ağır sarsıntılara yol açtığını, ancak hükûmet direniş ekonomisine dayanarak bu sarsıntılarla baş etmeyi başardığını belirtti.

Korona virüs salgını dünyanın en gelişmiş ülkelerinde ekonomik büyümeyi gerilettiğini belirten Cumhurbaşkanı Ruhani, İran ekonomisi kısmen kabul edilebilir durumda olduğunu, hükûmet olarak sağlık alanında değişim planını uygulamak, iletişim altyapılarını geliştirmek ve elektronik devleti kurmak ve ayrıca bilim temelli firmaları geliştirmekle ülkeyi korona virüs salgınına karşı hazırlıklı hale getirdiğini ifade etti.

Ruhani ayrıca petro kimya sanayiinde üretim 56 milyon tondan 100 milyon tona ve çelik üretimini iki katına çıkarmayı başardıklarını, 11. ve 12. hükümet dönemlerinde de 700 bin yeni istihdam imkanı sağladıklarını kaydetti.

Hükümetin kırsal alanlarda doğalgaz ve içme suyu imkanlarını geliştirme faaliyetlerine değinen Ruhani, bundan başka devlet memurlarının maaşı yaklaşık 6 kat ve öğretmenlerin maaşı da yaklaşık 5 kat arttırıldığını belirtti. Ruhani emekli maaşları da arttırıldığını, korona virüs salgınından zarar gören işlere korona yardımı yapıldığını, evsizlere konut kredisi verildiğini vurguladı.

Ruhani, hükûmet olarak milletin haklarını koruna çerçevesinde BM’nin İran karşıtı altı kararnamesini feshettirdiklerini, komşularla ortak petrol ve doğal gaz sahalarından daha fazla yararlandıklarını sözlerine ekledi.

Petrol Bakanı Bijen Namdar Zengene ise raporunda petrokimya ve doğal gaz sanayileri İran’ın önemli sektörlerinden olduğunu belirterek, ülkenin yüzde 94 kadarı doğal gaz nimetinden yararlandığını, petrokimya sektöründe 2012 yılında 11 milyar dolar geliri 2021 yılında 25 milyar dolara çıkaracaklarını, petrol ürünlerinin ihracatı dörde katlandığını belirtti.

Enerji Bakanı Erdekanian da sunduğu raporda elektrik üretiminde artış kaydettiklerini ve dağıtım şebekesinde enerji kaybını düşürdüklerini, su alanında 43 yeni baraj inşa edildiğini kaydetti.

Sağlık Bakanı Said Nemeki ise raporunda korona virüs salgınından sonra sağlık alanında sunulan hizmetlerin bakanlığın önemli çalışmalarından biri olduğunu belirterek, bu salgın sırasında hiç bir hasta hastane kapılarında bekletilmediğini ifade etti.

Devlet planlama ve bütçe kurumu Başkanı Nobaht da da bir rapor sunarak kurumun imar projelerinde faaliyetlerini ve emeklilerin gazilerin alacakları tamamen karşılandığını belirtti.