İran'da Doğa Terapi Turizmi-10
Bu bölümde Erdebil eyaletinin doğa terapi turizmi alanındaki potansiyellerini ele almaya çalışacağız.
Erdebil eyaleti Savalan adı ile bilinen Sebelan dağının eteğinde Astara limanına yakın ve ayrıca denizin kıyısına yakın bölgede bulunan dağların arkasında yer almaktadır. Bu eyalet uygun iklimi ve yemyeşil olduğundan dolayı İran platosunun Kuzey Batı'sındaki cennet parçası sayılır. Erdebil eyaleti farklı dönemlerde Azerbaycan aşiretleri ve göçebe halkının da hedef bölgesi sayılmış ve İpek Yolu üzerinde yer almasından dolayı iyi bir ekonomik gelişme ivmesine de sahip olmuştur. Bu gelişme ise günümüzde daha da açık bir şekilde göze çarpmaktadır.
Bu eyalet tarihi ve turistik cazibeler açısından da eşsiz bir bölgedir. Güzel doğası ve sıcak kanlı, konuksever insanları ile özellikle de yazın serin havası ile birçok yolcu ve turisti kendine çekmektedir. Öyle bir bölge ki yazları ortalama sıcaklığı 19 derecede kadardır. Bu da sıcaktan kaçmak için mükemmel bir sığınak demektir.
Erdebil halkı Azeri Türkçesini konuşuyor. En önemli özellikleri ise konukseverlik ve Azeri geleneklerini korumalarıdır. 40 bin yıllık geçmişe sahip ilin merkezi Erdebil şehri yemyeşil ovaların, göllerin ve kaplıcaların diyarıdır. Eyalette bulunan Hayran gediği ise eşsiz bir doğal güzellik cazibe sayılır.
Erdebil, yazın çok daha sevilen hedef bölge sayılsa da Nevruz döneminde de büyük bir ziyaretçi kitleyi kendine çekmektedir. Erdebil 1500'ü aşkın tarihi ve antik eseri ile birçok kaplıca ve ılıcası, su kaynağı ile turizm potansiyeli yüksek bir eyalettir.
Erdebil'in en meşhur eseri ise UNESCO dünya mirası listesinde de yer alan Şeyh Safiyeddin Erdebili türbesidir.
Erdebil eyaletinde Sebelan dağı, Akdağ gibi dağlar, Şirvan Deresi gibi vadiler, Aras, Kızılüzen, Derrerud, Karasu ve Balhu gibi su zengini ırmaklar ve nehirler, Şorabil, Neur, Sebelan gibi göller, verimli ve engin Erdebil, Muğan gibi ovalar, Nemin Fındıklu ve Nir'in Bulaklar gibi gezi alanlarına sahiptir. Bu güzelliklerin yanı sıra Sebelan dağının balı ve Erdebil'in siyah helvası da bu bölgenin başlıca hatıralıkları sayılırlar.
80 metre yükseklikte Meşginşehr'in orman parkında Hıyavçayı nehri üzerinde yapılan 2 metre ene ve 365 metre uzunluğa sahip Meşginşehr asma köprüsü ise Batı Asya bölgesinin en büyük asma köprüsü sayılır. Bu köprü İranlı mühendisler ve uzmanlar tarafından tasarlanmış ve inşa edilmiştir.
Erdebil'in doğa terapi turizmi alanında ün salmasının nedenlerinden biri de sayısız kaplıcaları ve mineral su kaynaklarıdır. Bu su kaynakları özellikle de eklem sorunları yaşayan insanlar için çok uygun bir şifa kaynağı sayılır. Bu çerçevede Erdebil eyaletinde Sereyn, Meşginşehr ve Kevser bu kaplıca ve mineral su kaynaklarının odak noktaları sayılırlar.
Sereyn turistik kenti Erdebil şehrinin 25 kilometre uzaklığında yer alıp İran'ın önemli kaplıca kutuplarından sayılmaktadır. Bu şehrin kaplıcaları arasında Gamış Gölü, Kahve Suyu, Sarı Su, Kara Su, Pehinli Su, Sebelan su terapi kompleksi ve Çeşm kaplıcası, Beş Bacılar ve Şefa doğal hamamına değinmek mümkün. Halhal kaplıcaları Hervabad bölgesinin Kuzey Batısından 22 km uzaklıkta yer almaktadır. Bu kaplıcaların suyu sodyum bikarbonat, gazlı ve çok sıcak türdendir.
Halhal kaplıcaları fay hattı aracılığı ile andezit taşların kireçlenmiş katmanlarını koparmış bir derenin eteğinde yer alıyor. Hervabad'ın Güney Batı'sında Germhane köyünde de 30 ila 50 derece arasında suya sahip kaplıcalar bulunmaktadır. Hervabad bölgesinin Güneyinden 18 kilometre mesafede kuaterner volkanik hareketlenmelerden dolayı Halhal kaplıcalarının da bu faaliyetlere bağlı olduğu söylenebilir. Genel olarak Erdebil eyaleti 65 kadar kaplıcası ise özel bir doğa terapi turizmi odağı sayılır.
Göz Suyu kaplıcası ise Kahvehane Kaplıcası yanında yer almış ve Kahvehane kaplıcası ile ortak giriş çıkış kapısına da sahiptir. Bu kaplıca iki küçük havuzdan oluşmuştur. Batı'da bulunan havuzun boyutları 1.06*1.5 metre kadardır ve Doğu'da bulunan havuza göre daha büyüktür. Suyu ise karbon gazı zengini olup havuzun tabanındaki iki noktadan dışarı çıkıyor. Dakikada yaklaşık bir litre su akışına sahip ve 21 derece sıcaklığı bulunmaktadır. Bu kaplıcanın suyu asitli olup kokusuzdur ve kekremsi tada sahiptir. Suyunda kalsiyum ve bikarbonat vardır. Bu da göz hastalıklarına iyi gelir.
Sereyn bölgesinin bir başka kaplıcası da Pehin Su ismi ile de bilinen Pehenlu kaplıcasıdır. Sereyn kentinin Doğusunda en düşük rakımlı bölgesinde bulunuyor. Bu kaplıca yarı asitli bir suya, 43 derece sıcaklıkta yeşilimtırak bir renge sahiptir. Bu kaplıcanın suyu her zaman akmakta olan 1950 metre rakımda bulunan sıcak su kaynaklarından oluşmaktadır. Bu kaplıcanın havuzu üstü açık olup klor havuzu, sıcak su duşu ve üstü kapalı soyunma odasına da sahiptir.
Günümüzde ise Pehin su kaplıcası suyu arttırılmış ve suyu daha da sıcak hale getirilmiştir. Bu yüzden bu kaplıca Sereyn bölgesinin en sıcak kaplıcalarından sayılır. Pehinlu kaplıcasının suyu sodyum bikarbonat ve klorlü olup klorür, sodyum, potasyum ve sülfat içeriklidir. Sinir sistemi hastalıkları genel sağlık sorunları ve eklem sorunları yaşayanlar bu kaplıcaya baş vurup avantajlarından yararlanabilirler.
Momtaz Yek ismi ile de bilinen Hemmet Kahvehanesi kaplıcası Hemmet Kahvesi avlusunda yer almıştır. Bölge halkı ise bu kaplıcayı Aşağı Kahve Suyu olarak adlandırıyor. Koyu renkli görünen ve ekşimsi suyu ile Momtaz Kahvesi avlusunda bulunan bu kaplıca klorür, bikarbonat, karbonat, potasyum, magnezyum ve sodyum zenginidir. Bu kaplıcanın sıcaklığı 47 dereceye varır. PH'si ise 9 ve su debisi de saniyede bir metre kadardır. Bu kaplıcanın suyu hastalıklardan dolayı duyulan acıları dindirir ve el ayağa da iyi gelir. Burada duş, klor havuzu ve soyunma odası da bulunmaktadır.
Hemmet Kahvesinin yanında Yakub kahvesinin avlusunda iki üstü açık kaplıca havuz da bulunmaktadır. Bu kaplıcada da duş, klor havuzu, taştan yapılmış soyunma odası ve benzeri imkanlar bulunmaktadır. Bu kaplıcanın etrafı ise duvarlarla çevrilidir. Kaplıca 43 derecelik suya sahip ekşimsi ve koyu renkli suyu vardır. Bu kaplıcada klorür, bikarbonat, sodyum ve potasyum bulunmaktadır.
Erdebil'in bir başka önemli kaplıcalarından biri de Sarı Su kaplıcasıdır. Bu kaplıcanın suyu farklı mevsimlerde azalıp çoğalır. Bu kaplıcanın mineral karışımları yüzünden etraftaki taşlar sarı görünüyor. Sarı Su kaplıcası yeşilimtırak sarıya çalan renge sahiptir. Bu kaplıcada sulfat, klorür, bikarbonat ve sodyum, potasyum ve magnezyum gibi maddeler bulunmaktadır.
Sarı Su kaplıcasının suyunun sıcaklığı ise 47 derece kadardır. Bu kaplıcanın suyu adale, eklem ve romatizmal hastalıklarına iyi gelir. Kadınlar ise bu kaplıcayı akşam seanslarında kullanabilirler.