Adalet, sadece ilahi dinler değil, aynı zamanda ilahi ve semavi olmayan dinlerin de üzerinde durduğu önemli bir kavramdır.

İran’da İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei de sürekli nizamın üst düzey yetkilileri ve tüm yöneticilerinin adalet meselesine özen göstermeleri yönünde vurgu yapmıştır.

İslam dininde adalete vurgunun köklerini Kur'an'ı Kerim’de aramak gerekir. Bu semavi kitapta tam 29 ayet doğrudan adaletle ilgili olarak nazil olmuş, 290 ayet de zulümle ilgili ayetlerdir ki bu ayetler de bir nevi adaletle bağlantılıdır. Buna göre İslam dininin adalete verdiği önem Kur'an'ı Kerim’de açıkça ortadadır. Gerçekte Kur'an'ı Kerim adaletin tohumunu İslamî toplumlarda ekmiş ve adaletin gerçekleşmesi gerektiğine sık sık vurgu yapmıştır.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei adaletin önemi hakkında şöyle diyor: Tüm çabalar ve mücadeleler, toplumda adaleti inşa etmek ve korumak içindir. Eğer adalet temin olursa, insan hakları da temin olur, beşeri keramet de temin olur, tüm insanlar da haklarına ve özgürlüklerine kavuşur.

Ayetullah Hamanei, adaletin yerini hiç bir şey alamayacağını da vurguluyor.

Adalet sözcük itibarı ile adil olmak, insaflı olmak ve adil davranmak demektir. Sosyal adalet ise toplumda tüm bireylerin yararlanabildiği bir adalettir. Tarih boyunca beşeri camialarda adaletin sağlanması için büyük emekler sarf edilmiş ve hatta bir çok devrim yapılmaştır. Tarih sayfalarına baktığımızda sosyal adaletin sadece özel bir cemaat veya bir millet veya bir ülkede yaşayan insanların istediği şey olmadığı, beşeriyet tarihi boyunca gelip geçen tüm beşeri toplumların ve medeniyetlerin insanlarının arzu ettiği doğal bir talep ve istek olduğu anlaşılır.

İran milleti de zalim şah rejimi ve küresel istikbarın zulüm ve adaletsizliğinden kurtulmak için 1979 yılında İslam inkılabını gerçekleştirdi ve böylece toplumda ilahi ahkamı uygulayarak zulüm, ayrımcılık ve adaletsizliğin izlerini sildi ve adaleti inşa etmeye başladı. İran toplumunda adaletin inşa edilmesi İslam inkılabının büyük önderi İmam Humeyni’nin –ks– en büyük arzusuydu ve şimdi de İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei tarafından büyük bir ciddiyetle izlenen hedeftir.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei şöyle diyor: Bugün İslamî nizamda, yani İslam adı üzerinde kurulan bu nizamda her şeyden daha önemli olan ve üzerinde hassasiyetlerin en çok olduğu şey, adalettir.

Ayetullah Hamanei alimane ve tedbirli yöntemlerle toplumda adaleti sağlamanın mümkün olduğunu belirtiyor.

İran İslam Cumhuriyeti’nde İslam inkılabı zafere kavuştuğu ilk günden itibaren toplumun tüm kesimleri genel refahtan ve tüm sosyal imkanlardan yararlanabilmeleri için büyük emek harcanmıştır. Ancak bu engebeli yolda daha fazla çalışmak ve emek sarf etmek gerekir.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei yetkililere şu tavsiyede bulunuyor:

Adalet alanında hakikaten çok işler yapılmıştır, ancak tatmin edici değildir. Bizim ihtiyaç duyduğumuz şey, bizim peşinde olduğumuz şey, azami derecede adalettir, sadece kabul edilebilir seviyede bir adalet değil. Hayır, biz azami derecede adaletin peşindeyiz. Biz toplumda zulüm olsun istemiyoruz, ama bu aşamaya çok uzaktayız, bu yüzden daha fazla çaba harcamalıyız. Biz toplumda adaleti ve ahlakı inşa etmeli ve toplumu gerçek manada İslamî toplum yapmalıyız. Bu da daha fazla çalışmayı, çabayı, iman ve salih ameli ve Allah yolunda mücadele etmeyi gerektirir. Yoksa nasihat dili ile adalet dünyanın hiç bir yerinde inşa edilemeyeceği kesindir. Yetkililerin en önemli görevi, toplumda adalete mana kazandırmak ve halkın adaleti hissetmelerini sağlamaktır. Kanunda adalet, yargıda adalet, ülkenin önemli kaynaklarını paylaşmakta adalet, ülkenin tüm imkanlarına tüm vatandaşların ulaşabilmesi ve yararlanmasında adaletten söz ediyorum.

Adaleti inşa etmek, gerçekten zor işlerden biridir. İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei’ye göre adalet toplumun dindar, akıllı ve becerikli insanları tarafından inşa edilmelidir. Ayetullah Hamanei adaletle maneviyat ve akılcılık arasında sıkı bağların bulunduğuna inanıyor ve adaleti inşa etme salahiyeti olan insanların maneviyat ve akılcılıktan yararlanan insanlar olmaları gerektiğinin altını çiziyor.

İran İslam Cumhuriyeti’nde yargı kurumu adaleti sağlamak ve mazlumun hakkını zalimden almakla yükümlüdür. Ancak İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei’ye göre nizamın tüm üst düzey yetkililerinin davranışları ve icraatları adaletin sağlanmasında etkili ve önemlidir.

Ayetullah Hamanei, nizamın üst düzey yetkililerinin ahlaki ve dini selameti toplumda adaletin inşa edilmesinde önemli rol ifa ettiğine inanıyor. Ayetullah Hamanei bu bağlamda çok önemli bir nokta olan eşraflık anlayışına işaret ediyor. Ayetullah Hamanei’ye göre yetkililer eşraflık anlayışına yöneldikleri takdirde artık toplumda adaletten söz edilemez. Ayetullah Hamanei ayrıca yetkililerin aşırı taleplere eğilimli olmalarının da yasak olduğunu vurguluyor.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei adaletle eşraflık anlayışı arasındaki ilişkiyi şöyle açıklıyor:

Toplumda adalete doğru ilerlemeyi yavaşlatan etkenlerden biri, nizamın üst düzey yetkilileri arasında eşraflık anlayışının hakim olmasıdır. Eşraflığın iki sakıncası vardır ve ikinci sakıncası birincisinden daha büyüktür. Eşraflığın birinci sakıncası israftır. Tabi burada helal eşraflığı kastediyorum, yani parası helal ve haklı yoldan kazanılan eşraflıktan söz ediyorum. Toplumda israf eşraflıktan ve sermayelerin ve servetin ve ilahi nimetlerin eşit olmayan bir şekilde paylaşılmasından kaynaklanır. Ancak ikinci sakıncası daha da beterdir, ki bu da eşraflığın kültüre dönüşmesidir. Yani herkesi haksız bir yarışa sürüklemektedir.  Kuşkusuz bu süreçte yetkililerin rolü çok önemlidir, medyanın rolü çok önemlidir, benim senin tutumu da çok önemlidir.

Gerçekten de dünya malına gönlünü kaptıran ve dünyevi heva ve hevesle dolduran bir insan asla adaleti yerine getiremez.

İran İslam Cumhuriyeti nizamının kurucusu İmam Humeyni –ks– de eşraflık huyunu asla beğenmez ve her zaman toplumun mağdur ve mahrum ve mustazaf kesimlerini savunurdu.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei İmam Humeyni’nin –ks– bu özelliği hakkında şöyle diyor:

İmam herkesi bu konuda uyarır ve sakındırırdı. Sürekli toplumun zayıf kesimlerinin vefakarlığına güvenin derdi. İmam bunu sürekli vurgulardı. Beytülmalın doğru harcanmasını ister, israftan kaçınmaya vurgu yapardı. Bu toplumun temel ilkelerinden biridir. Sosyal adalet meselesi, mağdurları desteklemek ve eşraflık huyu ve lükse düşkünlük huyundan kaçınmak ve bu yönde hareket etmek, İmam Humeyni’nin –ks– en bariz özelliklerinden sayılırdı.

Gerçi adaleti sağlamak yetkililerin temel görevlerinden biridir, fakat halk da yetkililerden bunu talep etmeleri gerekir. İslam dininde adaleti talep etmek her müslümanın görevi olarak belirlenmiştir. İslam dininde zalim karşısında susmak zulme boyun eğmek şeklinde yorumlanır ve şiddetle tenkit edilir.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei adalettalepliğin önemi hakkında şöyle diyor:

Adalettaleplik meselesi, çok önemli bir meseledir, çeşitli dalları da vardır. Adalettaleplikte sadece sözle yetinmemek gerekir, gerçekten talep edilmelidir.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei adalet söyleminin diri ve güncel bir söylem olduğunu vurgulayarak şöyle devam ediyor:

Biz adalet söyleminin diri ve sürekli tartışılan bir söylem olmasını istiyoruz. Adalet seçkin insanlar, yetkililer, halk ve özellikle genç kuşakların arasında temel bir mesele olarak her daim tartışılmalıdır.

Bugün öğrenci teşekkülleri başta sosyal adalet olmak üzere adalet meselesini sürekli rasat eder ve konuya gözü açık bir şekilde yaklaşır. Öğrenci kesimi yetkililerin yaşam tarzını sürekli gözetler ve davranışlarının adalet ekseninde olup olmadığını irdeler.

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei başta adalettalep öğrenci hareketi olmak üzere tüm öğrenci teşekküllerinin  bu davranışını olumlu karşılayarak bu harekete gönderdiği mesajda şöyle diyor:

Aziz gençlerimiz, adalettaleplik bayrağını her daim peygamberler ve onların hakiki izleyenleri taşımıştır. Bugün bu bayrağın altında mücadele vermek, ilahi peygamberleri izlediğimizin en samimi işaretidir.

Evet, adalettaleplikl ve zulme karşı boyun eğmemek, ilahi peygamberlerin en güzel öğretilerinden biridir. Şimdi de Hz. Mehdi’yi –s– bekleyenler gerçekte adalet habercisini ve tüm dünyada adaleti inşa etmesini beklemektedir. İmam Mehdi’nin –s– inşa edeceği adalet dünyanın tüm mazlum insanlarını savaştan, kan akıtmalardan, açlıktan ve acılardan kurtaracak ve tüm beşeriyeti saadeti armağan edecektir.

Hz. Mehdi’nin –s– zuhur umudu ve dünyada adaleti inşa etmesine işaret eden İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Hamanei yetkililere hitaben şöyle diyor:

Zulüm ekseninde yönetilen bir dünyada adalet bayrağını burada dik tutabilirsek, tüm milletler ve hatta gayri müslim milletler öz Muhammedi İslam’a yönelecektir. Çünkü tüm insanlar adalete susamıştır.