IŞİD'ın saldırısından önce ve sonrasında, çöl İncisi Palmira

Daha önce IŞİD terör örgütünün denetiminde olan Suriye'deki antik Palmira kenti, aylarca süren işgalden sonra son zamanlarda Suriye ordusunun ilerlemesi neticesinde bir kez daha özgürlük kokusunu tatmaya başladı.

Bu antik kentin IŞİD terör örgütünce işgali sırasında bu kent sakinlerinden yüzlercesinin IŞİD terör çetesinin cinayetlerine kurban gitmelerinin yanı sıra Palmiranın tarihi binalarından birçoğu da tahrip edildi.

Son zamanlara kadar Palmiranın iki bin yıllık tarihi şaheserinin kalıntıları var olduğu bir dönemde, IŞİD terör örgütünün bu kentteki antik binalarına musallat olmaları ardından tarihi özelliğini kaybetti.

Suriye ordu birlikleri son aylardaki ilerleyişinin devamında bu kez antik kent Palmira’yı terör örgütü IŞİD’in işgalinden kurtarmayı başardı. Suriyeli askeri kaynaklarca yapılan açıklamaya göre, Suriye ordu birlikleri, halk savunma güçlerinin desteğiyle, tarihi kent Palmira’da tam kontrol sağladı, bölgede temizleme operasyonu başladı.

Suriye mühendislik ekipleri de, Palmira’daki bomba ve mayınlarını temizledi, böylece teröristlerin Palmira’daki varlığına son verilmiş oldu. IŞİD teröristleri 7 Mart 2015 tarihinde antik kent Palmira’yı işgal etmişti.

Bundan önce BM Eğitim, Kültür ve Bilim Örgütü UNESCO, Palmira’yı dünya tarihi eserler listesine almıştır. BM Eğitim, Kültür ve Bilim Örgütü UNESCO, Palmira kentinin kurtarılışının ardından yaptığı açıklamada, Suriye ordusunun bu başarısını sıcak karşılayarak, Palmira’nın insanlık medeniyeti ve tarihinin simgelerinden biri olduğunu belirtti. 2 bin yıllık tarihi olan Palmira kentinin düşmesi, uluslararası toplumu derinden endişelendiren bir konu haline gelmişti.

Çölün incisi olarak da bilinen ve Arapların Tedmur diye adlandırdığı Palmira, dünyanın en tarihi kentlerinden biri sayılıyor. Palmira’da tarihi anıt ve kapılar bulunuyor, çok sayıda hurma bağlarının bu kentte bulunduğu için Palmira’ya “hurmalık kenti” de deniyor.

Suriye Genel Kurmay Başkanlığı Palmira’nın kurtarılmasının ardından yaptığı açıklamada, Palmira’nın kurtarılmasının Suriye ordusunun terörizmle mücadelede tek etkin güç olduğunu kanıtladığını bildirdi. Palmira, Suriye’nin orta, güney, doğu ve kuzey bölgelerini birbirine bağladığı bir noktada bulunduğu için stratejik öneme sahiptir. Nitekim Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat yaptığı açıklamada, Palmira'nın kurtarılışını stratejik bir kazanım ve başarı olarak niteledi.

Stratejik öneme sahip olduğu için Palmira’nın işgalden kurtarılması Suriye ordusu için büyük bir başarı sayılıyor. Suriye Genelkurmay Başkanlığı, bu başarının terör örgütü IŞİD’in belini büken bir kazanım olduğunu belirtti.

Öte yandan Suriye Müzeler ve Kültür Mirasları Genel Müdürü Mamun Abdul-Kerim, Palmira’da tahrip edilen tarihi eserlerin onarımı için çalışma yapılacağını duyurdu. Terör örgütü IŞİD, Palmira’yı işgal ettikten sonra, bu kentteki tarihi eserlere büyük zarar verdi. Uzmanlar, terör örgütü IŞİD’in Palmira’daki tarihi eserleri yok etmesini, antik eserlere yönelik en büyük cinayet olarak niteliyor. Bundan önce de UNESCO Dünya Tarihi Eserler Komitesi Başkanı Maria Buhemr, bunun insanların kültürel hafızasını silmeye yönelik bir nevi savaş stratejisi olduğunu ifade etmişti.

Palmira antik kenti, Suriye’nin başkenti Şam’ın 210 kilometre uzağında Humus’un çevresinde yer alıyor. Suriye ordu birliklerinin Palmira’yı kurtarmasının ülkenin cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın konumu daha da güçlendirdi ve dünyaya, Suriye ordusunun IŞİD terörizmle mücadelede etkin güç olduğunu ortaya koydu.

Palmira, petrol kuyuları, doğalgaz ve Fosfat madenlerine sahip olduğu için Suriye'nin ekonomisi açısından önemli bir bölge sayılıyor. Suriye ordu birlikleri, Palmira’yı işgalden kurtarmak suretiyle, IŞİD’in Suriye’deki varlığına son verme sürecini hızlandırmış oldu.

IŞİD terör çetesinin elebaşlarından biri iki yıl önce yaptığı açıklamada, islamın ortaya çıkmasından sonra yapılan tüm kiliseleri viraneye çevireceklerini bildirmesi, onların ne denli gerici ve hurafeci olduklarını üstelik ilahi dinler arasında ihtilaf ve nifak yaratma peşinde olduklarını gözler önüne sermektedir. Zira semavi dinlere ait ibadetgahların yok olması İslam peygamberinin siyerinde yer almamaktadır.

Suriye ordu birliklerinin tarihi kent Palmira’yı IŞİD’den kurtarması, örgüt ile sahada mücadele meydanındaki etkisinin yanısıra, Beşar Esad’ın Suriye krizinin çözümü için diplomatik oyunda elini daha güçlendiriyor, Esad, güçlü orduyla, bundan böyle gerek siyaset, gerek sahada, aktif bir aktör olarak gündemde yer alacak, bu yüzden Batı'nın, terörizmin Avrupa’ya sıçramasını önlemek için Esad yönetimiyle diyalogdan başka önünde bir çare kalmıyor.

Suriye’nin Humus iline bağlı Tedmur ilçesi içinde bulunan Palmira Antik Kenti yaklaşık bir yıl IŞİD çetelerinin işgali altındaydı. Birkaç kilometreye yayılan tarihi bölgede çoğu Roma döneminden olmak üzere çeşitli medeniyetlerin kalıntıları bulunuyor.

IŞİD, ilçeyi ele geçirdikten sonra tarihi Baal Tapınağı’nı, 2 bin yıllık kemeri, Roma döneminden kalma kule şeklindeki mezarlıkları patlayıcılarla havaya uçurdu. Kent, Suriye ordusu ve müttefikleri tarafından IŞİD işgalinden kurtarıldı.

Palmiranın yanı sıra, Şam, Halep, Basri ve özellikle Suriyenin kuzeyindeki bölgelerde yer alan tarihi eserler IŞİD unsurlarınca yok edildi. IŞİD terör örgütünün Allah resulünün pak torunlarından Hz Zeynep sa'nın türbesine daima saldırmaları ve Müslümanların saygı duyduğu mekanları tahrip etmeleri terör örgütlerinin Suriyede din karşıtı işlediği eylemler sayılmaktadır.

       Palmira Müzesi Müdürü Halid Hariri, antik kentteki hasarın boyutlarının henüz bilinmediğini kaydetti. Kısa süre içinde Palmira’ya gideceklerini söyleyen Hariri, “Hem müzeyi hem de hasarın boyutlarını tam olarak göreceğiz” dedi.

İlçenin IŞİD’den alınmasının ardından Palmira Müzesi’nden bazı görüntüleri izlediğini belirten Hariri, “Müze içindeki levhalar üzerindeki kabartmaların yüzlerini, büyük heykelleri kırmışlar. Baal Tapınağı, Roma döneminden kalma mezarlık ve müzenin önündeki Lat Aslanı heykelini tahrip ettiklerini biliyoruz. Bazı eserlerin tarihi dokusunu bozdular ancak bir kısmının restore edilmesi mümkün” diye konuştu.

Palmira'nın IŞİD unsurlarınca işgal edilmesinden beri tarihi binalar ve tarihçiler ve hatta arkeologların katliam edilmesi bu terör grubunun tarih, kültür ile savaşması stratejisine dönüşmüştür. IŞİD terör örgütünün işlediği cinayetlerini dikkate alarak Suriye ordusu 27 mart 2016 da Palmira'yı kendi denetimleri altına aldı ve burada yerleştirilen mayınlar ve bombaları etkisiz hale getirmesi ardından bu tarihi kenti IŞİD unsurlarından temizleme operasyonu başlattı. Ancak maalesef bu kentten gönderilen görüntüler buradaki birçok binanın viraneye dönüştüğü veya tahrip edildiğini gözler önüne seriyor ve antik Palmira incisindeki şaheserlerinden hiçbir iz kalmadığı anlaşılıyor.001 015