یک آیه؛
در سختی و خوشی، نیکوکار بمان!
انسانهای نیکوکار ستونهای جامعهای مهربان و عادل اند؛ کسانی که در هر شرایطی انفاق میکنند، خشم خود را فرو میبرند و از خطای دیگران میگذرند.
جامعهای که بر اساس مهربانی، گذشت و عدالت ساخته شود، زیباترین جلوهی ایمان را نشان میدهد. قرآن کریم در آیه ۱۳۴ سوره آلعمران، ویژگیهای بارز کسانی را که مایهی سلامت و رشد اجتماعیاند، معرفی میکند؛ افرادی که در هر شرایطی به فکر کمک به دیگران هستند، خشم خود را کنترل میکنند و از خطاهای دیگران میگذرند.
«الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ؛(نیکوکاران) کسانی هستند که در هنگام دارایی و تنگدستی انفاق میکنند، و خشم خود را فرو میبرند، و از خطای مردم درمیگذرند، و خداوند نیکوکاران را دوست دارد.»
این آیه یکی از زیباترین و پرمعناترین آیات قرآن است که ویژگیهای انسانهای نیکوکار و تأثیرگذار در جامعه را معرفی میکند. این افراد کسانی هستند که در هر شرایطی، چه در روزهای خوش و چه در سختیها، دست کمک به سوی دیگران دراز میکنند و سهم خود را از مسئولیتهای اجتماعی به درستی ادا میکنند. این انفاق و کمکرسانی، صرفاً مالی نیست، بلکه شامل وقت، انرژی و محبت نیز میشود.
همچنین این آیه بهعنوان دعوتی جامع به اخلاق اجتماعی و کنترل خشم میتواند باشد. کنترل خشم (کظم الغیظ) یکی از مهمترین رفتارهای انسانی است که نقش اساسی در کاهش تنشها و جلوگیری از فروپاشی روابط اجتماعی دارد. خشم و کینه اگر مدیریت نشوند، میتوانند تخریبکننده جامعه و رابطه میان افراد باشند.
در نهایت، این آیه نشان میدهد که نیکوکاری، صبر، کنترل خشم و گذشت، نه تنها عبادتهایی فردی بلکه اعمالی اجتماعیاند که باعث تحکیم پیوندهای انسانی و رشد فرهنگی و اخلاقی جامعه میشوند. از این رو، هر فرد مؤمن موظف است در تمامی شرایط زندگی، چه در رفاه و چه در سختی، این ویژگیها را در خود تقویت کند تا جامعهای عادلانهتر و مهربانتر بسازد.