هنرِ پیش‌دستی در مهربانی

پارس تودی- در فرهنگ اسلامی، مهربانی واقعی یعنی پیش‌دستی در رفع نیاز دیگران، پیش از آنکه مجبور به درخواست شوند. این هنر زندگی جمعی است که جامعه‌ای سرشار از کرامت می‌سازد.

یکی از مهمترین مهارت‌هایی که می‌تواند جامعه‌ای سرشار از کرامت و عزت بسازد، «درک ناگفته‌ها»ست. به گزارش پارس‌تودی، در فرهنگ اسلامی یکی از مهمترین نشانه‌های بلوغ فکری، توانایی فهمیدن دردهایی است که گاهی دردمندان بر زبان نمی‌آورند. همان که وصی پیامبر اسلام، امام علی علیه‌السلام فرمود: «لايُكَلِّفْ اَحَدُكُمْ اَخاهُ الطَّلَبَ اِذا عَرَفَ حاجَتَهُ؛ اگر کسی از نیاز برادرش آگاه بود، او را به سختی و زحمت درخواست کردن نیندازد». به عبارت دیگر، نیاز برادرت را پیش از آنکه به زبان آورد، ببین و پاسخ بده.

در فرهنگ اسلامی، مؤمنان بايد قبل از درخواست نياز یکدیگر را بر طرف كنند. در این فرهنگ، هنر، زندگی جمعی است. در زندگی جمعی هم‌کیشان انسان، برادران اویند. در این زندگی، هنر، نه فقط رفع نیازهای شخصی و فردی، بلکه دیدن ناگفته‌های دل‌هاست.

در دنیای پرشتاب امروز، چه بسیار نیازهایی که در پشت سکوت افراد پنهان می‌مانند؛ همکاری که از ترس تحقیر، کمک نمی‌خواهد یا همسایه‌ای که از روی عزت نفس، گرسنگی را تحمل می‌کند. اما کلام وصی پیامبر اسلام به ما می‌آموزد که مهربانی واقعی، پیش‌دستی کردن در آن است. منتظر نباشیم دیگران دست نیاز به سمت ما دراز کنند. چشمانمان را باید باز کنیم تا دردها را در چهره‌ها بخوانیم، ترس‌ها را در نگاه‌ها ببینیم، و تنهایی‌ها را در سکوت‌ها بشنویم.

این فرهنگ، جامعه‌ای می‌سازد که در آن هیچ کس برای دریافت حقش خوار نمی‌شود، کمک کردن، پیش از قضاوت کردن می‌آید و کرامت انسانی، بالاترین ارزش است.

منبع:

بحار الأنوار، ج 74، صفحه 166

x/mrt