قدر مادرت را بدان / نگاهی دینی به عظمت مادر

پارس تودی- مادر مقام ارجمند و والایی در همه ادیان الهی دارد و همگان با دید احترام به او می نگرند و به عظمت و بزرگی از وی یاد می کنند. این امر در دین اسلام بسیار پر رنگ تر است.

انبیای گذشته ضمن اینکه به احترام نهادن به مادر توصیه می کردند، قبل از همه خود در مقابل مادر تکریم نموده برایش طلب رحمت و مغفرت می کردند.

«ابراهیم خلیل» برای پدر و مادرش دعا می کند و از خدا می خواهد که آن ها را مورد غفران و آمرزش قرار دهد: «ربّنا اغفرلی و لوالدیَّ و للمؤمنین یومَ یَقومُ الحساب»؛ «پروردگارا! من و پدر ومادرم و همه مؤمنان را، در آن روز که حساب بر پا می شود، بیامرز.

حضرت موسی و همنشین بهشتی اش

در آیین حضرت موسی نیز مقام مادر بسیار عظیم و بزرگ بوده است. حضرت موسی هنگام مناجات با خدا، از خداوند درخواست کرد که همنشین وی را در بهشت برایش معرفی کند تا او را بشناسد. خطاب آمد، ای موسی به فلان محله و مغازه برو، کسی که در آن جا مشغول کار است او همنشین تو در بهشت خواهد بود.

حضرت موسی پس از تحقیق درمورد این جوان فهمید که او تمام کارهای مادر فلج خود را انجام می دهد و مادرش همیشه در حق او دعا می کند که خدایا او را همنشین موسی بن عمران در بهشت برین قرار بده.

نگاه حضرت مسیح به مادر

مقام مادر در دین حضرت عیسی به حدی است که وی در آغاز زندگی شکر خدا می گوید و این نکته را یاد آور می شود و از خدا تشکر می کند که او را نسبت به مادرش نیکوکار قرار داده است؛ چون او می داند که نیکی به مادر بالاترین ارزش را دارد: «و برّا بوالدتی و لم یجعَلنی جبّارا شقِیّا»؛ «مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبار و شقی قرار نداده است.»

بهشت زیر پای مادر

هر چند همه ادیان الهی مقام ارزشمندی برای مادر قایلند و به او احترام می گذارند، ولی اسلام بیش از دیگر مکاتب به این مسئله توجه نموده و به مادر عظمت بخشیده است.

خداوند درقرآن کریم، با عظمت و بزرگی از مادر یاد کرده و به نوعی از مقام او تمجید نموده است. خداوند متعال در سوره لقمان و احقاف پس از توصیه به احسان والدین، تحمل رنج و زحمت های مادر را بیان می کند.

در احادیث و سیره پیامبر اسلام نیز رعایت حقوق مادر و شخصیت و مقام وی به خوبی بیان شده است.

پیامبر اکرم در تبیین مقام مادر می فرماید: الجنّةُ تحتَ اقدامِ الامّهات؛ بهشت زیر پاهای مادران است.»

این حدیث حاکی از این است که بدون رضایت مادر نمی توان به بهشت و نعمت های بهشتی دست یافت.

توصیف امام چهارم شیعیان از مادر

حضرت علی بن الحسین از نوادگان پیامبر اسلام و امام چهارم شیعیان در باب حق مادر و عظمت و منزلت او می فرماید: حق مادر بر تو این است که بدانی او تو را حمل نمود، آن گونه که هیچ کس، دیگری را حمل نمی کند؛ و از میوه قلبش به تو داد که احدی به دیگری نمی دهد؛ تو را با جمیع اعضاء و جوارحش در آغوش گرفت و باکی نداشت از این که گرسنه باشد در حالی که تو را می پوشاند و در آفتاب باشد تا تو را در سایه نماید و خواب را به خاطر تو ترک نمود و تو را از سرما و گرما محافظت نمود و تو در برابر این همه خدمت، کجا می توانی شکر گزار او باشی، مگر به کمک و یاری و توفیق پروردگار».

این کلام امام که به زبان تبیین حقوق ارائه شده، نشان دهنده عظمت و بزرگی مقام مادر است.

طبیعی است که این همه عشق و علاقه به فرزند و تحمل سختی های فراوان برای تربیت فرزند، حق بزرگی به عهده فرزند می گذارد که می بایست در جهت ادای آن تلاش کرد. از این جاست که خداوند در قرآن می فرماید: «فلا تقُل لهما اُفَّ» در برابر آنها (پدر و مادر) اف مگو.» مبادا! قلب مادر را بشکنی و خود را عاقّ وی نموده، مورد خشم خدا قرار گیری که خشم مادر قهر خدای تعالی را به همراه دارد.

سیره پیامبر اسلام و اهل بیت و 12 امام جانشین او و برخورد آنها با مادرانشان و تعظیم در برابر نام مادر بیانگر علوّ مقام و منزلت مادر است.مقام مادر در بینش دینی مقامی بلند است که در آیات قرآن هم ردیف اطاعت و عبادت خدا ذکر شده است.

برگرفته از مقاله جایگاه مادر در اندیشه دینی

عبارات کلیدی: مادر در اسلام، دین اسلام، پیامبر اسلام چگونه بود، قرآن و والدین