آلمان: ابرقدرت اقتصادی اروپا یا آغازگر اولین نسلکشی قرن بیستم؟ + تصاویر
-
بنای یادبود در ویندهوک، پایتخت نامیبیا، به یاد قربانیان نسلکشی این کشور توسط آلمانها
پارستودی- اقتصاد آلمان این روزها و در سه ماهه دوم سال میلادی 2025 در مقایسه با سه ماهه اول، ۰.۳ درصد کوچک شد اما این کشور همچنان به عنوان ابرقدرت اقتصادی در صدر کشورهای اروپایی قرار دارد.
آلمان فقط یک کشور صنعتی مطرح در جهان اروپاییها نیست و دنیا آن را به عنوان نخستین کشوری میشناسد که اولین نسلکشی در قرن بیستم را رقم زد. به گزارش پارستودی، نسلکشی نامیبیا در جنوب آفریقا، توسط آلمان، از راههای مختلف همچون تحمیل گرسنگی و تشنگی، جلوگیری از رسیدن غذای کافی، کار اجباری، بردگی، تجاوز جنسی، قطع اعضاء و انجام آزمایشهای پزشکی بر روی ساکنان این سرزمین ثروتمند اتفاق افتاد، چرا که آلمانها میخواستند تا مال، اموال و زمینهای ساکنان نامیبیا را از آن خود کنند.
نامیبیا، که در آن زمان آفریقای جنوب غربی آلمان نامیده میشد، از سال ۱۸۸۴ تا ۱۹۱۵ تحت حاکمیت استعماری آلمان قرار داشت. پس از کنفرانس برلین در سال ۱۸۸۵، آلمان این منطقه را بهعنوان مستعمره خود اعلام کرد و با هدف جذب مهاجران آلمانی، زمینهای وسیعی را برای کشاورزی و دامداری مناسب دانست.
ورود مهاجران آلمانی به شهرهای ساحلی مانند «لودرویتز» و «سواکوپموند» و حرکت آنها به سمت مناطق داخلی، بهتدریج منجر به تنش با جوامع بومی، بهویژه قوم «هررو» (Herero) و«ناما»( Nama) شد که به دامداری مشغول بودند.
آغاز نسلکشی
در ژانویه ۱۹۰۴، قوم «هررو» به رهبری «ساموئل ماهررو» علیه حاکمیت استعماری آلمان قیام کردند و بیش از ۱۰۰ مهاجر آلمانی را در منطقه اوکاهانجا کشتند. این قیام، که از نظر رهبران قوم، تلاشی برای بازپسگیری کنترل بود، مقامات آلمانی را شوکه کرد. در ژوئن ۱۹۰۴، ژنرال «لوتار فون تروتا» بهعنوان فرمانده کل آفریقای جنوب غربی آلمان منصوب شد. وی نهتنها به دنبال سرکوب شورش بود، بلکه در اکتبر ۱۹۰۴ دستوری برای نابودی کامل قوم «هررو» صادر کرد. در نبرد واتربرگ در اوت ۱۹۰۴، هروروها شکست خوردند و به بیابان «اوماهکه» رانده شدند، جایی که بسیاری از آنها به دلیل تشنگی و گرسنگی جان باختند. در اکتبر همان سال، مردم «ناما» نیز به رهبری «کاپیتان هندریک ویتبوی» علیه آلمانیها شورش کردند، اما آنها نیز سرنوشتی مشابه یافتند.

اردوگاههای کار اجباری و آزمایشهای شبهعلمی
بازماندگان قوم «هررو» و «ناما» به اردوگاههای کار اجباری مانند جزیره کوسه (Shark Island) در نزدیکی «لودرویتز» و «سواکوپموند» فرستاده شدند. این اردوگاهها شرایط غیرانسانی داشتند، با میزان مرگو میر بین ۴۷ تا ۷۴ درصد. زندانیان با کمبود غذا، کار اجباری، بیماری، خشونت جنسی و آزمایشهای پزشکی غیراخلاقی مواجه شدند. حدود ۳۰۰ جمجمه از زندانیان اردوگاهها به آلمان فرستاده شد تا در تحقیقات شبهعلمی برای اثبات برتری نژادی اروپاییان سفیدپوست استفاده شود. این آزمایشها، که توسط افرادی مانند دکتر «یوگن فیشر» انجام شد، بعدها الهامبخش نظریههای نژادپرستانه نازیها شد.
آمار قربانیان
بر اساس گزارشهای تاریخی، حدود ۸۰ درصد از جمعیت قوم «هررو» (تقریباً ۵۰هزار تا ۶۵هزار نفر) و ۵۰ درصد از جمعیت «ناما» (حدود ۱۰هزار نفر) در این نسلکشی کشته شدند. طبق گزارش ویتاکر، جمعیت قوم «هررو» از ۸۰هزار نفر در سال ۱۹۰۴ به ۱۵هزار پناهنده گرسنه در سال ۱۹۰۷ کاهش یافت. برخی منابع تعداد کل قربانیان را تا ۱۰۰هزار نفر تخمین زدهاند.

تلاش برای جبران و عذرخواهی
برای سالها، آلمان از به رسمیت شناختن این قتلعام بهعنوان نسلکشی خودداری کرد. در سال ۲۰۲۱، آلمان رسماً این رویدادها را نسلکشی نامید و قول داد ۱.۱ میلیارد یورو (۱.۱۶ میلیارد دلار) طی ۳۰ سال برای پروژههای توسعه در نامیبیا اختصاص دهد، اما از بهکاربردن واژه «غرامت» خودداری کرد. این پیشنهاد با انتقاد شدید رهبران «هررو» و «ناما» مواجه شد، زیرا آنها در مذاکرات مشارکت نداشتند و معتقد بودند این مبلغ جبران خسارات وارده، از جمله از دست دادن زمینهای اجدادی، را بهطور کامل پوشش نمیدهد. از سوی دیگر، بسیاری خواستار بازگرداندن زمینهایی هستند که هنوز در دست نوادگان مهاجران آلمانی است.
در سال ۲۰۰۱، «هررو»ها در ایالات متحده علیه دولت آلمان و دویچه بانک، که حامی مالی دولت آلمان در آفریقای جنوبی بود، اقامه دعوی کردند. در ژانویه ۲۰۱۷، نوادگان قربانیان «هررو» و «ناما» با استناد به قانون جرایم بیگانگان (Alien Tort Statute) در دادگاهی در نیویورک علیه آلمان شکایت کردند و خواستار جبران خسارات نامشخص برای هزاران نفر از نوادگان قربانیان شدند. بااینحال، آلمان با استناد به قانون مصونیت دولتهای خارجی در ایالات متحده، مدعی است که به دلیل ماهیت حاکمیتیاش نمیتوان آن را در دادگاههای آمریکا به دلیل اقدامات خارج از این کشور محاکمه کرد.
بازگرداندن بقایای انسانی
در اکتبر ۲۰۱۱، پس از سه سال مذاکره، اولین مجموعه از حدود ۳۰۰ جمجمهی ارسالی به آلمان، شامل ۲۰ جمجمه، از موزهی شاریته به نامیبیا بازگردانده شد تا دفن شوند. در سال ۲۰۱۴، دانشگاه فرایبورگ ۱۴ جمجمهی دیگر را بازگرداند. این اقدام بخشی از تلاش برای رسیدگی به میراث استعماری و احترام به قربانیان بود. اما آیا بازگرداندن مشتی جمجمه می تواند جبران این نسلکشی را کند؟

fz