آمریکا از تحریمهای جدید علیه ایران به دنبال چیست؟
-
تلاش ناکام آمریکا برای توقف صادرات نفتی ایران
پارستودی – آمریکا تحریمهای جدیدی را برای ممانعت از فروش نفت ایران اعمال کرد.
به گزارش پارستودی، وزارت خزانهداری آمریکا روز سهشنبه در تداوم فشارهای حداکثری واشنگتن علیه تهران، ۷ شرکت و ۹ نفتکش را به بهانه نقش داشتن در فروش نفت تهران و دور زدن تحریمهای ضدایرانی هدف تحریم قرار داد.
وزارت خزانهداری آمریکا ادعا کرد: اقدام امروز بر اساس تحریمهای ۳ ژوئیه ۲۰۲۵ دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا (OFAC) است که شبکه سلیم احمد سعید را هدف قرار میداد. به ادعای آمریکاییها این شبکه نفت مخلوط عراق و ایران را قاچاق میکرد و درآمد قابل توجهی برای حکومت ایران ایجاد میکرد.
این نهاد آمریکایی مدعی شد: در مجموع، این اقدامات نشاندهنده تعهد واشنگتن به توقف نفوذ مخرب ایران بر اقتصاد عراق و حمایت از کارزار فشار اقتصادی حداکثری بر ایران، مطابق با دستور ریاست جمهوری امنیت ملی-۲ است. این اقدام طبق فرمان اجرایی (E.O.) ۱۳۹۰۲ انجام میشود که افراد فعال در بخشهای خاصی از اقتصاد ایران، از جمله بخشهای نفت و پتروشیمی ایران را هدف قرار میدهد.
رئیسجمهوری آمریکا در ۴ فوریه ۲۰۲۵ با امضای یادداشتی برای تداوم سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی ایران ادعا کرد که آماده گفتوگو با رئیسجمهوری ایران است اما باوجود پنج دور برگزاری مذاکره غیرمستقیم میان ایران و آمریکا و ادعای رویکرد دیپلماسی در قبال تهران، اسرائیل در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ در حالی که قرار بود دور ششم مذاکرات روز ۱۵ ژوئن برگزار شود، مناطقی در تهران و برخی دیگر از شهرها از جمله تأسیسات هستهای آن را هدف حمله نظامی قرار داد و شماری از دانشمندان، نظامیان و شهروندان غیرنظامی به شهادت رسیدند.
همچنین آمریکا در ۲۲ ژوئن به تأسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان حمله کرد و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران این تجاوزات نظامی را پاسخ دادند. این اقدام واشنگتن نماد اقدامات غیرقانونی آمریکا در حمله به یک کشور عضو سازمان ملل بدون داشتن هیچگونه مجوزی از شورای امنیت سازمان ملل و نیز اقداماتی کاملاً برخلاف مقررات آژانس بینالمللی انرژی اتمی و پیمان انپیتی بود.
اکنون دولت ترامپ در چارچوب کارزار فشار حداکثری علیه ایران و پس از حمله نظامی به آن، درصدد است حداکثر فشار خود را برای کاهش یا توقف صادرات نفتی ایران با اعمال تحریمهایی که هر از چند گاه دور جدیدی از آن اعلام میشود، صورت دهد. میتوان گفت هدف اصلی ایالات متحده از اعمال تحریمهای جدید علیه صادرات نفت ایران، افزایش فشار اقتصادی بر جمهوری اسلامی و محدود کردن منابع مالی آن است. این اقدامات بخشی از راهبرد «فشار حداکثری» هستند که با هدف تغییر رفتار ایران در حوزههای مختلف از جمله برنامه هستهای، حمایت از جنبشهای ضداستکباری در منطقه و توسعه تسلیحات پیشرفته بهویژه موشکی دنبال میشود.
اهداف کلیدی تحریمهای جدید آمریکا:
کاهش درآمدهای نفتی ایران با هدف محدود کردن توانایی مالی دولت ایران برای تأمین بودجه برنامههای نظامی و امنیتی، از جمله تأمین بودجه نیروهای مسلح و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و فراجا.
اختلال در شبکه فروش نفت ایران: آمریکا شرکتها، کشتیها و افراد مرتبط با «ناوگان سایه» ایران را تحریم کرده تا مسیرهای غیررسمی صادرات نفت را مسدود کند.
جلوگیری از دور زدن تحریمها: بسیاری از شرکتهای تحریمشده در کشورهای ثالث مانند چین، امارات، یونان و جزایر مارشال مستقر هستند که به ادعای واشنگتن به ایران در دور زدن تحریمها کمک میکردند.
تضعیف دیپلماسی انرژی ایران: با کاهش دسترسی ایران به بازارهای جهانی نفت، آمریکا تلاش دارد نفوذ منطقهای و بینالمللی ایران را محدود کند.
افزایش فشار برای بازگشت به مذاکرات هستهای: برخی تحلیلگران معتقدند این تحریمها میتوانند ایران را به پذیرش توافقی جدید در زمینه برنامه هستهای وادار کنند، هرچند ایران با توجه به عهدشکنی آمریکا فعلاً مذاکرات را متوقف کرده است.
واکنش ایران به تحریمهای جدید آمریکا علیه صادرات نفتی
واکنش ایران معمولاً ترکیبی از موضعگیریهای سیاسی، اقدامات دیپلماتیک و تلاش برای کاهش اثرات اقتصادی تحریمها بوده است. در مورد تحریمهای اخیر نفتی، ایران واکنشهایی چندجانبه نشان داده که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
موضعگیریهای رسمی:
محکومیت تحریمها: مقامات ایرانی از جمله وزارت امور خارجه، تحریمهای جدید را «غیرقانونی» و «نقض حقوق بینالملل» دانستهاند و تأکید کردهاند که این اقدامات تأثیری بر اراده ایران نخواهد داشت.
ادامه مسیر مقاومت: ایران اعلام کرده که به سیاستهای خود در زمینه صادرات نفت و توسعه اقتصادی ادامه خواهد داد و این تحریمها را مانعی جدی نمیداند.
اقدامات عملی
افزایش همکاری با شرکای آسیایی: در این راستا ایران تلاش کرده با کشورهایی مانند چین، هند و روسیه روابط اقتصادی خود را تقویت کند تا بخشی از فشار تحریمها را خنثی کند.
استفاده از روشهای جایگزین فروش نفت از جمله استفاده از شرکتهای واسطه، تغییر مسیرهای حملونقل، و فروش نفت به صورت تهاتری یا با ارزهای غیردلاری.
افزایش تعامل با کشورهای همسایه و بلوکهای ضدتحریمی: ایران سعی دارد با کشورهایی که با سیاستهای تحریمی آمریکا مخالفاند، مانند برخی اعضای بریکس، همکاریهای اقتصادی و سیاسی خود را گسترش دهد.
همچنین در برخی موارد، ایران اقدام به ثبت شکایت در نهادهایی مانند دیوان بینالمللی دادگستری کرده است تا مشروعیت تحریمها را زیر سؤال ببرد./
srm