ترامپ آمریکا را به سمت دیکتاتوری می‌برد؟

پارس‌تودی- در هفته‌ها و ماه‌های اخیر، نگرانی‌ها نسبت به رفتارهای دیکتاتورمآبانه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، به ویژه در دوره دوم ریاست جمهوری‌اش، به شدت افزایش یافته است.

افزایش نگرانی‌ها نسبت به رفتارهای دیکتاتورمآبانه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا نه تنها در میان سیاستمداران دموکرات، بلکه در بین بسیاری از جمهوری‌خواهان معتدل، کارشناسان سیاسی و فعالان حقوق بشر نیز انعکاس یافته و باعث ایجاد بحث‌های گسترده‌ای درباره سلامت دموکراسی آمریکا شده است. به گزارش پارس‌تودی، این نگرانی‌ها ریشه در رفتارها و اقدامات ترامپ دارد که به نظر بسیاری، با اصول بنیادین دموکراسی نوع آمریکایی و استقلال نهادهای حکومتی ناسازگار است و می‌تواند به تضعیف پایه‌های دموکراسی در ایالات متحده منجر شود.

یکی از مهم‌ترین مصداق‌های این نگرانی‌ها، واکنش ترامپ به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ و انکار علنی و مستمر صحت آن بود. باوجود اینکه تمامی نهادهای رسمی از جمله دادگاه‌ها و وزارت دادگستری صحت انتخابات را تأیید کردند و حتی دیوان عالی فدرال آمریکا نیز هیچ مدرکی برای اثبات تقلب ارائه‌شده توسط ترامپ نیافت، او با انتشار پیام‌ها و اظهاراتی بدون سند، مدعی شد که انتخابات از طریق تقلب گسترده به نفع رقیب دموکراتش جو بایدن تغییر یافته است. این رویکرد موجب شد که فضای سیاسی آمریکا به شدت متشنج شود و در نهایت در ۶ ژانویه ۲۰۲۱، گروهی از طرفداران او به ساختمان کنگره حمله کردند که یکی از تاریک‌ترین صفحات تاریخ سیاسی آمریکا پس از جنگ داخلی محسوب می‌شود.

یکی دیگر از زمینه‌های نگرانی‌آفرین، برخورد خصمانه ترامپ با رسانه‌ها است. ترامپ رسانه‌های منتقد را به شکل بی‌سابقه‌ای تحت فشار قرار داده و بارها آن‌ها را «دشمن مردم» و منتشرکننده «اخبار جعلی» نامیده است. این نوع زبان تند و بی‌سابقه که از زبان روسای جمهوری سابق کمتر دیده شده بود، نه تنها سبب تضعیف اعتبار رسانه‌های مستقل در آمریکا شده، بلکه فضای رعب و وحشت و خودسانسوری را در میان خبرنگاران ایجاد کرده است.

ترامپ در تجمعات سیاسی خود به طور مکرر خبرنگاران و رسانه‌های منتقد را مورد حمله قرار می‌دهد و در شبکه‌های اجتماعی، با حملات لفظی شدید، آن‌ها را به انتشار اطلاعات نادرست و اغراق‌آمیز متهم می‌کند. این مناقشه حول آزادی رسانه‌ها، آزادی بیان و نقش شبکه‌های اجتماعی، بخشی از بحران عمیق‌تر دموکراسی نوع آمریکایی قلمداد می‌شود.

همچنین یکی از نگران‌کننده‌ترین ابعاد رفتار دیکتاتورمآبانه ترامپ، دخالت‌های مستقیم و فشارهای بی‌سابقه او بر دستگاه قضایی و به ویژه وزارت دادگستری آمریکا بوده است. نمونه بارز این فشارها، اقدام ترامپ در تحریک وزارت دادگستری به پیگیری پرونده‌های قضایی علیه شخصیت‌های سیاسی مخالف خود است. به طور مشخص، ترامپ چند روز پیش در پستی در پلتفرم «تروث سوشیال»، از تأخیر در پیگرد قانونی آدام شیف، سناتور دموکرات کالیفرنیا، و لتیتیا جیمز، دادستان کل نیویورک، که هر دو از منتقدان سرسخت او هستند، شدیداً انتقاد کرد. این نوع مداخله علنی در کار قوه قضائیه، که باید مستقل عمل کند، نگرانی‌های جدی را درباره تضعیف اصل تفکیک قوا و استقلال قضات در آمریکا ایجاد کرده است.

ترامپ همچنین در اقدامی جنجالی، اریک سیبرت، دادستان کل منطقه شرقی ویرجینیا را که در پرونده‌های تحقیقاتی مرتبط با دو تن از مخالفان سیاسی رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه درگیر بود، برکنار کرد. جایگزینی سیبرت با لیندسی هالیگان، مشاور کاخ سفید، که به عنوان فردی وفادار به ترامپ شناخته می‌شود، بازتاب گسترده‌ای داشت و به عنوان نمونه‌ای از فشارهای سیاسی به وزارت دادگستری تفسیر شد.

ترامپ در پست خود در «تروث سوشیال» نیز اعلام کرد که بام بوندی، وزیر دادگستری، به یک «دادستان کل سختگیر» در کنار خود برای ایجاد تغییر نیاز دارد. این مواضع نشان‌دهنده تداوم تلاش‌های ترامپ برای متمرکز کردن قدرت در دستان خود و تضعیف نهادهای مستقل است.

البته واکنش‌ها به این رفتارها، گسترده و متنوع بوده است. بسیاری از رهبران حزب دموکرات، کارشناسان حقوقی و حتی برخی جمهوری‌خواهان معتدل، نسبت به این روندها هشدار داده‌اند و آن را تهدیدی جدی برای سلامت دموکراسی آمریکا قلمداد کرده‌اند. سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشری، رسانه‌های معتبر جهانی و تحلیلگران سیاسی نیز ضمن محکوم کردن تلاش‌ها برای تضعیف نهادهای مستقل، بر لزوم حفظ تفکیک قوا و احترام به آزادی‌های مدنی در آمریکا تأکید کرده‌اند.

در داخل آمریکا، پس از حوادث ۶ ژانویه و فشارهای ترامپ بر نهادهای قضایی و رسانه‌ها، چندین چهره برجسته جمهوری‌خواه نیز از او فاصله گرفتند و خواستار احترام به اصول دموکراتیک شدند. در مقابل، بخشی از هواداران پرشور ترامپ همچنان از او حمایت می‌کنند و اقدامات او را نوعی مبارزه در برابر «دولت عمیق» و توطئه‌های سیاسی می‌دانند.

در مجموع، رفتارهای دیکتاتورمآبانه دونالد ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوری، به ویژه در برخورد با رسانه‌ها و فشارهای غیرقانونی و غیرمعمول بر دستگاه قضایی، موجب شده است که بسیاری نگرانی جدی درباره آینده دموکراسی آمریکا داشته باشند.

AA