از سایه تا صحنه؛ مارکو روبیو و نبرد واشنگتن با مادورو

پارس‌تودی- در دل دولت آمریکا، رقابتی پنهان برای تعیین مسیر سیاست این کشور در قبال ونزوئلا جریان داشت؛ رقابتی که به نظر می‌رسد مارکو روبیو، سناتور جمهوری‌خواه، در آن پیروز شده و حالا نقشی کلیدی در تصمیم‌گیری‌های واشنگتن ایفا می‌کند.

اندیشکده آمریکایی «رسپانسیبل استیت‌کرفت» Responsible State Craft به تازگی در مطلبی نوشت: در سال‌های نخست دولت ترامپ، سیاست ایالات متحده در قبال ونزوئلا شاهد تحولی بنیادین بود؛ تحولی که برخلاف انتظار، نه از سوی وزارت خارجه یا نهادهای اطلاعاتی، بلکه با هدایت سناتور پیشین جمهوری‌خواه و وزیر امور خارجه آمریکا مارکو روبیو شکل گرفت. به گزارش پارس‌تودی، روبیو با بهره‌گیری از شبکه‌های حزبی، لابی‌های منطقه‌ای و نفوذ در ساختار تصمیم‌گیری، توانست نقش تعیین‌کننده‌ای در طراحی و اجرای سیاست فشار حداکثری علیه دولت نیکلاس مادورو ایفا کند.

رقابت درون‌دولتی برای تعیین راهبرد در قبال ونزوئلا، با پیروزی روبیو همراه شد. این تحول زمانی آشکار شد که ریچارد گرنل، نماینده ویژه وقت کاخ سفید، پس از توافق‌هایی با مادورو درباره آزادی زندانیان و همکاری‌های نفتی، با دستور مستقیم ترامپ مواجه شد: قطع کامل ارتباطات دیپلماتیک با کاراکاس.

در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، روبیو عملاً به عنوان «وزیر خارجه سایه» در امور آمریکای لاتین شناخته می‌شد. چهره‌هایی چون جان بولتون، مایک پمپئو، استیو منوچین، الیوت آبرامز و کاری فیلیپتی، از جمله حامیان سیاست‌های ضد مادورو بودند. در کاخ سفید نیز مائوریسیو کلابر-کارونه، متحد دیرینه روبیو، با طراحی تحریم‌های نفتی، نقش مهمی در تشدید فشارها ایفا کرد.

تحریم‌های گسترده علیه صنعت نفت ونزوئلا، نه‌تنها اقتصاد این کشور را تحت فشار قرار داد، بلکه موجی از مهاجرت را نیز رقم زد. در کنار ابزارهای اقتصادی، گزینه‌های نظامی نیز مطرح شد؛ از جمله «عملیات گمشدگان» در سال ۲۰۲۰ به رهبری جردن بودرو که با شکست مواجه شد. همچنین، اریک پرینس، بنیان‌گذار بلک‌واتر، مدعی شد برای عملیات مشابهی بیش از یک میلیون دلار جمع‌آوری کرده است.

گروه‌های مخالف مادورو در رسانه‌ها و اندیشکده‌های آمریکایی حضور فعالی دارند و با حمایت مالی نهادهایی چون USAID و بنیاد ملی دموکراسی، خواستار تحریم‌های بیشتر و انزوای دولت ونزوئلا هستند. این لابی‌ها، به‌ویژه در ایالت فلوریدا، نقش مهمی در تقویت جایگاه روبیو ایفا کرده‌اند.

ادعای روبیو درباره ارتباط مادورو با سازمان جنایی «ترن د آراگوا» توسط نهادهای اطلاعاتی رد شد، اما همین ادعا بهانه‌ای برای افزایش حضور نظامی آمریکا در منطقه و لغو وضعیت حمایت موقت برای صدها هزار ونزوئلایی در خاک آمریکا شد؛ اقدامی که در برخی مناطق فلوریدا، موجب نارضایتی رأی‌دهندگان شد.

در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، مارکو روبیو، با وجود جایگاه رسمی‌اش در سنای آمریکا، توانسته نقشی فراتر از انتظار در سیاست‌گذاری ایالات متحده علیه ونزوئلا ایفا کند. نفوذ او در ساختار تصمیم‌گیری، بهره‌گیری از حمایت دوحزبی، و توانایی در بسیج لابی‌های منطقه‌ای، نشان‌دهنده قدرت چهره‌های غیررسمی در شکل‌دهی به سیاست خارجی آمریکا است. این روند، نه‌تنها بر آینده ونزوئلا، بلکه بر معادلات ژئوپلیتیکی منطقه آمریکای لاتین نیز تأثیرگذار خواهد بود.

mrt