فارن پالیسی: چرا ترامپ ناگهان از حمله به نیجریه می‌گوید؟

پارس‌تودی- از رسانه‌های راست‌گرای آمریکا تا نهادهای رسمی دولت ترامپ، نیجریه به‌تدریج به موضوعی داغ در سیاست خارجی واشنگتن بدل شده است.

مجله فارن پالیسی در تحلیلی تازه، روند شکل‌گیری این تهدید و پیامدهای احتمالی آن را که می‌تواند به یک مداخله نظامی پرهزینه ختم شود، بررسی کرد. به گزارش پارس‌تودی به نقل از فارس، «فورین پالیسی» در تازه‌ترین تحلیل خود درباره تحولات نیجریه، به بررسی یکی از جنجالی‌ترین مواضع اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، پرداخت: طرح تلویحی حمله نظامی به نیجریه با ادعای حمایت از مسیحیان.

در این تحلیل که به قلم کولا توبوسون نویسنده و زبان‌شناس نیجریه‌ای نوشته شده، درباره پیامدهای فاجعه‌بار هرگونه مداخله نظامی احتمالی آمریکا در نیجریه هشدار داده شد زیرا ترامپ در سخنانی تلویحاً از «لزوم حمله به نیجریه» با هدف حمایت از مسیحیان سخن گفته بود.

توبوسون این موضع‌گیری را فاجعه‌بار توصیف کرد و نوشت که نیجریه کشوری با شکاف‌های عمیق قومی، دینی و سیاسی است و چنین اقدامی می‌تواند آتش بحران را شعله‌ورتر کند.

نیجریه؛ از حاشیه رسانه‌ها تا مرکز سیاست‌گذاری

به گفته نویسنده، کمپین ضد نیجریه در آمریکا به‌تدریج در رسانه‌های راست‌گرای ایالات متحده شکل گرفته و در سال گذشته به موضوعی محوری در فضای عمومی تبدیل شده است؛ تا جایی که حتی به محافل لیبرال نیز نفوذ کرده و نهایتاً به سیاست رسمی دولت ترامپ بدل شده است.

او اشاره می‌کند که ترامپ در ۳۱ اکتبر گذشته، دستور داده نیجریه در فهرست «کشورهای به‌شدت نگران‌کننده» قرار گیرد و طرح‌هایی برای استفاده از نیروی نظامی در صورت لزوم تهیه شود.

روایت رسمی و واقعیت پیچیده

دولت آمریکا مدعی است که نیجریه در محافظت از مسیحیان در برابر «راهزنان، تروریست‌ها و عوامل بی‌ثبات‌کننده» ناکام بوده است. اما توبوسون این روایت را سطحی و نادرست می‌داند و تأکید می‌کند که خشونت در نیجریه تنها متوجه مسیحیان نیست، بلکه مسلمانان و دیگر گروه‌ها نیز قربانی آن هستند.او یادآور می‌شود که نیجریه، بزرگ‌ترین دموکراسی آفریقا، ترکیبی پیچیده از اقوام و ادیان است: شمال عمدتاً مسلمان‌نشین، جنوب مسیحی‌نشین و مناطق مرکزی با جمعیتی متنوع از مسلمانان، مسیحیان و پیروان ادیان سنتی. با وجود همزیستی نسبی، کشور با تهدیدهای جدی مانند شورش گروه بوکوحرام مواجه است؛ گروهی که از بیش از یک دهه پیش، حملات مسلحانه انجام داده و در سال ۲۰۱۴ بیش از ۲۷۰ دختر دانش‌آموز را در شمال شرق کشور ربود.

ریشه‌های بحران؛ فراتر از دین

تحلیل توبوسون نشان می‌دهد که بحران نیجریه ریشه‌هایی عمیق‌تر از اختلافات دینی دارد: تاریخ سلطه نظامی شمال، فساد گسترده، فقر، درگیری بر سر منابع نفتی در دلتا نیجر و سرکوب اعتراضات جوانان در سال ۲۰۲۰ از جمله عوامل اصلی‌اند.او همچنین به نقش تغییرات اقلیمی اشاره می‌کند که موجب تشدید درگیری میان دامداران فولانی و کشاورزان شده است؛ درگیری‌هایی که با خشکسالی و تخریب مراتع شدت یافته‌اند.

هشدار نسبت به مداخله خارجی

در ادامه این تحلیل آمده است که هرگونه مداخله نظامی آمریکا، نه‌تنها بحران را حل نخواهد کرد، بلکه آن را تشدید خواهد نمود. افراط‌گرایان نه‌تنها مسیحیان بلکه مسلمانان میانه‌رو را نیز هدف قرار می‌دهند. حمله به منطقه بارکین لادی در ایالت پلاتو که منجر به کشته شدن ۱۳ مسیحی شد، و آزار پیروان ادیان سنتی در ایالت کوارا گواه همین امر هستند.

در پایان، نویسنده تصریح می‌کند که نیجریه با جمعیتی حدود ۲۴۰ میلیون نفر که «به‌اجبار استعمار بریتانیا گرد هم آمده‌اند»، تاکنون وحدت خود را با اتکا به قدرت نظامی حفظ کرده و برای عبور از بحران‌ها نیازمند راه‌حل‌های داخلی عمیق است؛ نه ماجراجویی‌های نظامی خارجی که تنها به شکاف‌ها و بحران‌ها دامن می‌زند.

hk