چرا سنای آمریکا به ترامپ برای حمله به ونزوئلا چراغ سبز داد؟

پارس‌تودی- سنای آمریکا قطعنامه ممنوعیت حمله بدون مجوز کنگره به ونزوئلا را با ۵۱ رأی مخالف، رد کرد؛ تصمیمی که به «دونالد ترامپ» اجازه می‌دهد بدون نظارت قانون‌گذاران، فشار نظامی بر کاراکاس را تشدید کند.

به‌گزارش پارس‌تودی، طرح ممنوعیت حمله بدون مجوز کنگره از سوی سه سناتور «تیم کین» و «آدام شیف» از حزب دموکرات و «رَند پال» از جمهوری‌خواهان ارائه شده بود. آن‌ها هشدار داده بودند که رئیس‌جمهوری آمریکا ممکن است به بهانه مبارزه با قاچاق مواد مخدر، کشور را به‌سمت یک درگیری نظامی بدون تأیید کنگره سوق دهد. با این حال جمهوری‌خواهان که اکثریت سنا را در اختیار دارند، با مخالفت خود راه را برای ترامپ باز گذاشتند.

رد شدن این قطعنامه در حالی رخ داد که استقرار ناوها، پهپادها، هواپیماهای جنگنده و تجسسی و نیز پرواز بمب‌افکن‌های دوربرد در منطقه کارائیب نگرانی‌ها درباره سناریوی حمله محدود یا حتی عملیات زمینی علیه ونزوئلا را افزایش داده است.

خصومت آمریکا با ونزوئلا نه یک مسئله ناگهانی، بلکه بخشی از نزاع طولانی واشنگتن با دولت‌های مستقل در آمریکای لاتین است. ونزوئلا به‌ویژه از زمان «هوگو چاوز» و پس از او «نیکلاس مادورو»، نماد یک کشور ضد‌سلطه و مخالف سیاست‌های آمریکا در منطقه و جهان بوده است؛ به‌طوری که واشنگتن آن را تهدیدی برای نفوذ تاریخی خود در آمریکای لاتین تلقی می‌کند و همواره سیاست‌های خصمانه علیه این کشور اتخاذ کرده است.

با روی کار آمدن ترامپ، این سیاست تهاجمی شدت بیشتری پیدا کرده است. وی بارها تهدید کرده بود که گزینه نظامی علیه ونزوئلا روی میز است، هرچند تا مدت‌ها تنها از فشار اقتصادی و حمایت از مخالفان مادورو سخن می‌گفت. اما تحولات جدید نشان می‌دهد که دولت او از فاز تهدید لفظی عبور کرده و وارد مرحله نمایش عملی قدرت نظامی شده است. استقرار نظامی آمریکا در کارائیب صرفاً اقدامی نمادین نیست، بلکه بیانگر آمادگی برای اجرای عملیات در خاک ونزوئلاست.

بهانه تازه دولت آمریکا نیز برای این حضور نظامی گسترده، مبارزه با قاچاق مواد مخدر است؛ ادعایی که به گفته بسیاری از تحلیلگران بیشتر پوششی سیاسی برای توجیه قدرت‌نمایی نظامی است. اینکه نیروهای سازمان سیا نیز به‌طور رسمی مجاز به فعالیت در ونزوئلا شده‌اند، نشان می‌دهد واشنگتن تنها به کنترل دریاها و آسمان منطقه فکر نمی‌کند، بلکه احتمال عملیات مخفی در داخل خاک ونزوئلا نیز مطرح است.

در این شرایط نمایندگان سنا نیز با رأی منفی خود، پیام جدیدی به ونزوئلا ارسال کرده‌اند: اینکه دست ترامپ برای تشدید فشار نظامی در منطقه باز است و محدودیتی از جانب قانون‌گذاران وجود ندارد. حتی مقام‌های وزارت دادگستری آمریکا اعلام کرده‌اند ارتش می‌تواند بدون مجوز کنگره عملیات مرگبار علیه قاچاقچیان را ادامه دهد؛ یعنی آمریکا عملاً از «جنگ بدون اعلام جنگ» استفاده می‌کند.

رد این قطعنامه صرفاً یک تصمیم سیاسی داخلی نیست، بلکه یک علامت استراتژیک است. نیروهای نظامی آمریکا اکنون در کارائیب آرایش جنگی گرفته‌اند و حضور یک ناو هواپیمابر بزرگ مانند «جرالد فورد» نشان می‌دهد که واشنگتن به‌طور جدی سناریوی جنگ را مدنظر قرار داده است.

واقعیت این است که دولت آمریکا با دو بحران ناکامی در براندازی مادورو از داخل و کاهش اعتبار سیاست فشار حداکثری روبه‌روست. ترامپ نیاز دارد نشان دهد که هنوز ابزارهای سخت‌تری در اختیار دارد. به همین دلیل، موضوع قاچاق مواد مخدر بهانه‌ای مناسب برای تبدیل تحریم‌های اقتصادی به اعمال قدرت نظامی است.

در بعد سیاسی داخلی، ترامپ می‌داند که استفاده از قدرت نظامی، هرچند محدود، می‌تواند در داخل آمریکا نتیجه تبلیغاتی داشته باشد. او در گذشته برای اهداف انتخاباتی و سیاسی از اقدامات نظامی استفاده کرده است.

با این حال، در سطح بین‌المللی نگرانی اصلی این است که آمریکا از تحرکات تاکتیکی وارد درگیری استراتژیک شود؛ که رد شدن محدودیت قانونی در سنا احتمال چنین سناریویی را افزایش می‌دهد. وقتی کنگره نتواند مانع شود، تنها تصمیم‌گیر اصلی کاخ سفید است.

در این شرایط دشمنی آمریکا با ونزوئلا وارد مرحله‌ای شده است که «فشار اقتصادی» با «فشار نظامی» ترکیب شده است. محاصره دریایی، عملیات اطلاعاتی سیا و استقرار نظامی گسترده در کارائیب همه نشان می‌دهد هدف واشنگتن پایان دادن به حکومت مادوروست، بدون آنکه فعلاً وارد جنگ کلاسیک شود. اما رأی سنا به ترامپ اجازه داد در صورت نیاز قدم بعدی را نیز بردارد و همین نکته آینده منطقه را مبهم و پرتنش کرده است.

در واقع، واشنگتن اکنون همزمان سه ابزار فشار اقتصادی، محاصره نظامی و عملیات اطلاعاتی را به‌کار گرفته است که ترکیب این سه ابزار معمولاً برای فرسایش حریف و آماده‌سازی افکار عمومی برای مداخله نظامی استفاده می‌شود. از نگاه واشنگتن، اگر مادورو از داخل سقوط نکند، باید با فشار بیرونی به زانو درآید.

به‌نظر می‌رسد سنا با رأی مخالف خود عملاً به ترامپ نشان داد که مانعی جدی در برابر نقشه‌های او وجود ندارد. بنابراین به احتمال زیاد تنش در آینده نه‌چندان دور بیشتر خواهد شد.

ad