هراس ترامپ از اقدامات چین؛ تلاش پکن برای ائتلاف سازی علیه واشنگتن
-
سفر رئیس جمهوری چین به شرق آسیا
پارس تودی - دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در میانه تشدید جنگ تعرفهای بین واشنگتن و پکن گفت که هدف از سفر «شی جینپینگ» رئیس جمهوری چین به ویتنام خراب کردن ایالات متحده است.
شی جینپینگ در نخستین سفر خارجی خود در سال ۲۰۲۵ عازم ویتنام، مالزی و کامبوج در جنوب شرق آسیا شده است. اگرچه این سفر از مدتها قبل برنامهریزی شده بود اما همزمانی آن با جنگ تعرفهای ایالات متحده، بر اهمیت آن افزوده است. به گزارش پارس تودی، همزمان با تحرکات سایر کشورها برای مقابله با تعرفههای ترامپ، چین در تلاش است تا خود را به عنوان جایگزینی پایدار و مطمئن به جای آمریکا جلوه دهد. در این راستا «شی جینپینگ» که روز دوشنبه به عنوان بخشی از سفر منطقهای خود به جنوب شرق آسیا، در ویتنام سفر کرده خواهان آن شد تا چین و ویتنام با قلدری یکجانبه مخالفت و از ثبات سیستم تجارت آزاد جهانی حمایت کنند. یکی دیگر از اهداف این سفر، تقویت اتحادهای منطقهای چین و یافتن راهحلهایی برای موانع تجاری است که ایالات متحده علیه صادرات چین وضع کرده است.
همزمان با این سفر، سرمقالهای به قلم «شی جینپینگ» بطور مشترک در رسانههای رسمی ویتنام و چین منتشر شد که در آن نوشته بود: «در جنگ تجاری یا جنگ تعرفهای، هیچ برندهای وجود ندارد. دو کشور چین و ویتنام باید قاطعانه از سیستم تجاری چندجانبه، زنجیرههای صنعتی و محیط بینالمللی باز و همکاریهای بینالمللی محافظت کنند.» این اظهارنظر بویژه پس از آخرین هشدار دونالد ترامپ منتشر شد که خطاب به پکن گفته بود نمیتواند از تعرفههای آمریکا علیه لوازم الکترونیکی فرار کند.
ترامپ در واکنش به مواضع شی چین پینگ اظهار داشت که هدف از نشست دو کشور آسیب رساندن به آمریکا بوده است. رئیس جمهوری آمریکا بیان کرد: من چین را سرزنش نمیکنم. من ویتنام را سرزنش نمیکنم. میبینم که آنها امروز ملاقات میکنند و این فوقالعاده است. این یک جلسه دوست داشتنی است. مثل تلاش برای پی بردن به این است که چگونه آمریکا را خراب کنیم.
سفر شی تقریباً ۲ هفته پس از آن انجام میشود که آمریکا که بزرگترین بازار صادراتی ویتنام در سه ماه اول سال ۲۰۲۵ بوده تعرفه ۴۶ درصدی را بر کالاهای ویتنامی به عنوان بخشی از تعرفههای جهانی وضع کرد. اگرچه تعرفههای آمریکا بر ویتنام و بسیاری از کشورهای دیگر حداقل برای مدت ۹۰ روز متوقف شده، اما چین از جانب آمریکا استثنا شده و همچنان با تعرفههای هنگفتی روبرو است. این رو پکن به دنبال تقویت روابط تجاری منطقهای و جبران تاثیر افزایش شدید تعرفهها در سفر آسیایی شی جین پینگ است. تنشهای تجاری ایالات متحده و چین باعث شده که واشنگتن مالیات بر واردات کالاهای چینی را تا ۱۴۵ درصد افزایش دهد و پکن نیز با اعمال تعرفه ۱۲۵ درصدی بر واردات ایالات متحده، مقابله به مثل کند.
از زمان بازگشت دونالد ترامپ به قدرت در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ اقتصاد و روابط تجاری جهانی با چالشهای اساسی مواجه شده و سیاستهای یکجانبهگرایانه و ملیگرایانه او تشدید شده است. رئیس جمهوری ایالات متحده در هفتههای اخیر با مجموعهای از اعلامیههای گیجکننده درباره تعرفهها، بازارهای سهام جهانی را دچار چالش کرده است. اعلام تعرفههای جدید از جانب ترامپ که تقریبا تمام کشورهای جهان را در بر گرفته با واکنش منفی در سطح جهان مواجه شده است. واکنشها گستره وسیعی از کشورها از شرکای غربی ایالات متحده مانند اتحادیه اروپا و کانادا تا کشورهای رقیب مانند چین را شامل میشود. در مجموع ۱۸۰ کشور از این اقدام ترامپ متاثر میشوند. البته روسیه به دلیل تحریمهای گسترده آمریکا از شمول تعرفههای جدید خارج شده است. رئیس جمهوری آمریکا در پستی در «تروث سوشال» نیز نوشت: «ما گروگان سایر کشورها، بویژه کشورهای تجاری متخاصم مانند چین نخواهیم بود.»
با این وجود ترامپ هفته گذشته بطور ناگهانی از توقف ۹۰ روزه اجرای بیشتر این تعرفهها خبر داد. البته این مهلت ۹۰ روزه برای واردات محصولات چین، سومین شریک تجاری بزرگ ایالات متحده، در نظر گرفته نشده است و به نظر میرسد که اظهارات اخیر ترامپ، بار دیگر آب سردی را روی برخی امیدواریها برای کاهش تنشهای تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان ریخته است.این اظهارات همچنین بر سردرگمیهای گسترده درباره سیاستهای تجاری ترامپ افزوده است؛ سیاستهایی که ابهام در کسبوکارها و بازارهای مالی را افزایش داده است.
اساسا تمرکز ترامپ در جنگ تعرفهای جدید در دومین دوره ریاست جمهوریاش بر چین به عنوان بزرگترین رقیب اقتصادی و تجاری و نیز همان گونه که در اسناد بالا دستی واشنگتن ذکر شده بزرگترین چالش ژئو استراتژیک آمریکا درقرن بیست و یکم است. با این حال شواهد حاکی از آن است که چین قصد عقب نشینی در جنگ تعرفهای و تجاری را نداشته و با وضع اقداماتی مانند تعرفههای متقابل بر کالاها و محصولات آمریکایی، ایجاد محدودیت در صادرات کانیهای کمیاب مورد استفاده در فن آوری های پیشرفته به آمریکا، محدود کردن سرمایه گذاری شرکتهای چینی در آمریکا و دیگر اقدامات مانند تلاش برای ائتلاف سازی تجاری در مقابل ایالات متحده در صدد مقابله فعال با سیاست تجاری تهاجمی ترامپ است.
srm/ha