Иранның мұнайдан тыс сыртқы саудасының айтарлықтай өсуі - серпінді сыртқы саясаттың нәтижесі
Иран Кедені баспасөз хатшысы Сейед Рухолла Латифи Иранның мұнайдан тыс сыртқы саудасының 13-ші үкіметтің 9 айында 127 миллион тонна тауармен шамамен 84 миллиард долларға жеткенін айтты.
Латифи 13-ші үкіметтің 1400 жылдың 1 қыркүйегінен 1401 жылдың мамыр айының соңына дейінгі сыртқы сауда туралы: «1400 жылдың бірінші қыркүйегі мен 13-ші үкіметтің құрылған күнінен бастап 1401 жылдың мамыр айының соңына дейін Иранның мұнайдан тыс саудасы 126 миллион 877 мың тонна тауарға жетіп, 83 миллиард 971 миллион долларды құрады. Он екінші үкіметтегі осы кезеңмен салыстырғанда салмағы бойынша 8 пайызға, құны жағынан 36 пайызға өсті.
Иранның шикізаттық емес саудасының айтарлықтай артуы Иранның сыртқы саясатының экономикалық және сауда өлшемдеріне көбірек көңіл бөлу аясында болды. ИИР Сыртқы істер министрлігінде Экономикалық дипломатия департаментінің құрылуы осы саладағы маңызды қадам ретінде қарастырылады, сондай-ақ экономикалық және сауда қарым-қатынастарын кеңейту, оның ішінде Иранның осы елдерге экспортын арттыру мақсатында көрші елдермен, Азия және Еуразия елдерімен дипломатиялық қарым-қатынасты арттырады.
Экономикалық және сауда қатынастарын орнату басымдылығына негізделген көршілер мен аймақтағы елдерге жаңа көзқарасқа байланысты Ибрахим Раиси президенттігі кезінде ИИР сыртқы саясатында экономикалық дипломатияның рөлі ерекше атап өтілді. Осыған орай, көршілестік саясатына тоқталып, Азия және Еуразия елдерімен экономикалық дипломатияны нығайту негізінде қарым-қатынастарды кеңейту және осы елдермен өзара әрекеттесуді арттыру және олардың экономикалық және сауда қарым-қатынастарын нығайту үшін олардың мүмкіндіктерін пайдалану ИИР-ның маңызды бағдарламаларының бірі болып табылады.
Иранның әртүрлі экономикалық өлшемдегі ықпалды ел ретіндегі көршілерімен дипломатия мен экономикалық ынтымақтастықтың өркендеуі үшін дайындығы жоғары лауазымды тұлғалардың өзара сапарлары мен Иран миссиялары басшыларының конференциясын өткізу барысында ілгерілетілді. Бұл елдердегі бар мүмкіндіктер мен капиталды екіжақты және көпжақты пайдалану – он үшінші үкіметтің сыртқы саясатының ерекшеліктерінің бірі. Саяси сарапшы Джавад Мансури: «13-ші үкімет сыртқы саясатта теңгерімді және шынайы әрекет етті және бұл кейбір үкіметтердің Иранға деген көзқарасын қайта қарауына себеп болды»,- деді.
