Ұлыбритания Иран мен Жапония қарым-қатынасын қалай үзді?
Иран мен Жапония қарым-қатынасының үзілуіне қатысты тарихи оқиғада Ұлыбритания үкіметі мен оның Теһрандағы елшілігі басты рөл ойнады.
Х.ш.ж.с.б. 1321 жылы Иран басып алынғаннан кейін одақтас күштердің Теһран үкіметіне қысымы салдарынан Иран елшісі Токиодан қайтарылып, Жапониямен дипломатиялық қатынас үзілді.
Ұлыбритания Теһрандағы Жапония елшілігін өз мүддесіне қауіп деп санады.
Иран екі ел арасындағы достық келісіміне сүйеніп, Жапониямен қарым-қатынасты жалғастырғысы келді. Бірақ Ұлыбритания жапондықтардың Теһранда болуын аймақ елдері мен одақтастардың қауіпсіздігіне қатер деп санады.
Жапония Екінші дүниежүзілік соғыста жеңілгеннен кейін Иран да Жапониямен соғысқан басқа елдердің көбі сияқты Сан-Франциско бейбіт конференциясына қатысып, 1951 жылы 8 қыркүйекте Жапониямен бейбіт келісімге қол қойды. Сол жылы 10 абанда екі елдің елшіліктері Теһран мен Токиода 9 жылдық үзілістен кейін ашылды.
Иранда мұнайды мемлекеттендіруге қатысты қозғалыс болып жатқан кезде Ұлыбритания мен АҚШ Иран мұнайын сатып алуға санкция салды, Жапония ғана мұнай сатып алу үшін Иранға кеме жіберді.
Осы тарихи оқиға ирандықтардың жадында әлі күнге дейін сақталған. Иран мен Жапонияның саяси қарым-қатынасы осы кезден бастап кеңейіп келеді.
