АҚШ-тың Иранға қарсы әрекеттерінің жалғасуы; 40 жылдық сәтсіз күрес
ParsТoday- Вашингтон әлі күнге дейін АҚШ-тың Иранға қарсы біржақты саясаты мен әрекеттерін жалғастыруды талап етеді және Джо Байденнің президенттігі кезінде әртүрлі себептермен Иран Ислам Республикасына қарсы бірлескен соғыс күшейтілді.
ParsТoday хабарлауынша, Ақ үйде болған соңғы айларында және 2024 жылғы 5 қарашадағы президенттік сайлау алдында АҚШ президенті Джо Байден жұма күні Өкілдер палатасы мен Сенат басшыларына жолдаған хатында Иранға қатысты ұлттық төтенше жағдай режимін тағы бір жылға ұзартты.
Сол кездегі АҚШ Президенті Джимми Картер 1979 жылы 14 қарашада Тегерандағы Вашингтон елшілігін басып алғаннан кейін 10 күн өткен соң № 12170 Жарлық шығарды. Ол Иран Ислам Республикасы үкіметінің Америка Құрама Штаттарындағы активтеріне тыйым салуды талап етеді және сол жылдан бастап Американың барлық президенттері оны ұзартты.
Байденнің Иранға қарсы төтенше жағдайды ұзарту әрекеті АҚШ-тың Иранға деген шынайы көзқарасын көрсетеді, бұл Иран халқымен дұшпандықтың жалғасуы болып табылады. 1979 жылы Иран Ислам революциясы жеңіске жетіп, Иранда Ислам Республикасы құрылғаннан кейін Батыс Азия аймағында үнемі гегемон рөлін ойнауға тырысқан Батыс блоктың жетекшісі ретінде АҚШ, Иранға қарсы дұшпандық көзқарасты ұстанып, Иран Ислам Республикасын құлатуды өзінің саясатының ең биік сатысына қоюға тырысты. Соңғы 40 жылда АҚШ Иран Ислам Республикасына қарсы ең ауқымды санкциялар енгізу, әскери қоқан-лоққылар жасау, саяси және дипломатиялық науқандарды бастау және психологиялық соғыс сияқты түрлі жолдармен ең біржақты саясаттар мен шараларды жүзеге асырды.
2021 жылдың қаңтарында қызметке кіріскен сәттен бастап, бұрынғы ұрандарына қарамастан, Байден барынша қысым жасау науқанын жалғастырды және мезгіл-мезгіл әртүрлі сылтаулармен Иранға қарсы жаңа санкциялар жариялады.
Американың 2024 жылы өтетін президенттік сайлауға және Америка конгресінің аралық сайлауына қатысуын ескере отырып, Дональд Трамп республикашыл кандидат ретінде өзінің сайлауалды науқанында Иранға қарсы риторикамен AIPAC лоббисі сияқты Америкадағы сионистік лоббилер мен орталардың назарын аударуға тырысуда. Әрине, Джо Байден мен қазір Камала Харрис демократиялық кандидаттар ретінде Иранға қарсы санкцияларды жалғастырып, күшейте отырып, Иранға тағылған айыптарды қайталай отырып, Иран үшін барлық нұсқалардың үстел үстінде екенін айтты.
Маңызды мәселе – Американың Иранға қатысты саясатында айқын екі жақтылық бар. Вашингтонның Теһранға қарсы тұрақты айыптауларының бірі – Иранның ядролық қаруға ие болу әрекеті және осы сылтаумен Джордж Буштың президенттігінен бері АҚШ Иранға қарсы қатаң әрі бұрын-соңды болмаған санкциялар енгізді. Алайда бұл айыптың негізіне АҚХА көптеген баяндамаларында ғана емес, АҚШ барлау агенттіктері де күмән келтірді.
2023 жылдың шілдесінде жарияланған Ұлттық барлау директорының кеңсесінің есебінің бір бөлігі Иранның қазіргі уақытта сынақтан өткізуге болатын ядролық бомба жасау үшін қажетті негізгі ядролық қаруды әзірлеу іс-шараларын жүргізбейтінін қуаттады. Бірақ Теһан зерттеу және дамыту жұмыстарын жалғастыруда. Бұған дейін, яғни 2022 жылдың желтоқсанында Американың Ұлттық барлау директоры Хейнс Иранның ядролық қару жасау туралы шешім қабылдағанын көрсететін ешқандай ақпарат жоқ екенін мойындады.
Бұған дейін ОББ директоры Уильям Бернс Джорджия штатының Си-Айленд қаласында өткен қауіпсіздік конференциясы аясында «Иранның ядролық қару жасау туралы шешіміне ешқандай дәлел жоқ, егер Иран жасаса, АҚШ пен оның одақтастары оны дереу анықтай алатын еді» деді.
Иран АҚШ-тың осы елдің әртүрлі президенттері тарапынан талай рет қайталанған қоқан-лоққыларына батыл реакция жасап, Иранға қарсы барлық нұсқалардың үстел үстінде екенін алға тартты. Бұл Теһранның кез келген дұшпанға табанды және өкіндіретін жауап беру мақсатында өзінің тежеу күшін арттыра отырып, Вашингтонның қоқан-лоққыларынан қорықпайды, сонымен қатар АҚШ-тың Иранға қарсы қандай да бір агрессия жасауы мүмкін болса, ол өте қатал әрекет ететінін көрсетеді.
