«Гүлстан сарайы» - теңдессіз мұражай-кешені

Гүлстан сарайының 442 жыл тарихы бар және Сефевидтер мен Қаджарлар әулеттері кезінде салынған. Бұл сарай ежелден Қаджарлар әулетінің қонысы болған. Бұл көне кешен шынар мен кипарис ағаштары өскен бақтың ортасында орналасқан және бақтың бұрыштарынан ирандық және еуропалық сәулет өнерімен салынған әдемі ғимараттар көрінеді. Гүлстан мұражай сарайы – ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұра тізіміне тіркелген ғимараттардың бірі. Гүлстан сарайы, шын мәнінде, Иран өнері мен сәулетінің орталығы болып табылады.

Мәрмәр  тақ орналасқан  кіреберісі – Гүлстан сарайындағы ең көне ғимарат, ол сарайға кіре салысымен әсем шыны бұйымдарымен әдемі көрінеді. Мәрмәр тақ орналасқан  кіреберісі - Қаджар патшаларының сәлемдесу рәсімі үшін отыратын орын. Мәрмәр кіреберісі 1806 жылы Фатх Али Шах Қаджардың бұйрығымен Исфахандағы Йазд шахталарының ең жақсы мәрмәрінен қашалған және кіреберістің ортасында биік қабырғалы платформа түрінде орналасқан. Ғимараттың жеке сарайы 5 залдан тұрады, оның ішінде сәлемдесу залдары, айналар, гауһар тастар, піл сүйегі және ыдыс-аяқтар бар.

«Сәлем» залы ең әдемі залдардың бірі болып табылады, ол басынан мұражайды қалыптастыру үшін салынған. Бірақ кейінірек ескі мұражай мен Айна залынан патша тағының осы ғимаратқа көшірілуіне және қонақтар мен құрметті қонақтарды қарсы алу рәсімдерінің өткізілуіне байланысты ол «Сәлем» залы деп аталды.

Насер ад-Дин Шах Қаджар фотосурет өнеріне қатты қызығатын патшалардың бірі болды. Оның түсірген фотосуреттері,   «Фотосуреттер үйі» мұражайында қойылған. Бұл бөлімдегі фотосуреттер Англия корольдік коллекциясынан кейінгі екінші топтама болып табылады.

Желден қорғайтын сарай Гүлстан сарайының ең көрнекті ғимараттарының бірі болып табылады. Бұл кешеннің алтын күмбезінде жасыл, сары және көк тақтайшалары бар жел мұнарасы бар. Желден қорғайтын сарай шын мәнінде ирандық сәулет өнерін әр бұрышта көруге болатын үлкен корольдік зал. Бұл сарайда орын алған ең маңызды тарихи оқиға 1895 жылы бұл сарайдың залында тауыс тағында Мұзаффар ад-Дин шахтың тәж киюі болды.

Бұл кешендегі ең әдемі ғимараттардың бірі – «Шамс әл-Амара». Ол астананың символы ретінде саналған және биіктігі 35 метр болатын бұл сарай сол кездегі Теһрандағы ең биік ғимараттардың бірі болған. Бұл ғимарат Насер ад-Дин шах Қаджар тұсында салынған. Еуропаға сапарынан кейін ондағы зәулім ғимараттарға таңданған ол осы әдемі бес қабатты зәулім үйді салуға бұйрық берді. Әдемі әктас, айналар мен суреттермен безендірілген Шамс әл-Амара алғашқы металл құрылыс болды. Ғимараттың екі мұнарасы бар, оның кафельдері мен терезелері ирандық сәулет өнері үлгісінде жасалған, сондай-ақ   батыс сәулет өнерінің шамалы үлгісін көруге болады.