Рамазан 2023: Достың қасында (9)
Нау 31, 2023 21:55 Asia/Almaty
الْحَمْدُ لِلّٰهِ خالِقِ الْخَلْقِ، باسِطِ الرِّزْقِ، فالِقِ الْإِصْباحِ، ذِى الْجَلالِ وَالْإِکْرامِ وَالْفَضْلِ وَالْإِنْعامِ ، الَّذِى بَعُدَ فَلا یُرىٰ، وَقَرُبَ فَشَهِدَ النَّجْوىٰ، تَبارَکَ وَتَعالىٰ
Хазірет Әлидің (ғ.с.) сөздерінің бірінде: «Мадақ сұраудан бұрын. Алла Тағаланы шақырғың келсе, оны ұлылықпен еске ал және «Уа, маған күре тамырдан да жақынырақ. Сіз адам мен оның жүрегі арасындағы делдалсыз» де», - деп айтылды.
Хазірет Әлидің (ғ.с.) бұл сөзі Құраннан алынған. Алла Тағала «Қаф» сүресінің 16-шы аятында: «Расында адамзатты жараттық. Оған, нәпсісінің не сыбырлағанын білеміз. Өйткені Біз, оған күре тамырынан да жақынбыз», сондай-ақ, «Әнфал» сүресінің 24-ші аятында: «Әй мүміндер! Сендерді өздеріңе тіршілік беретін нәрсеге (дінге) шақырған кезде, Алланың әрі Елшісінің тілін алыңдар. Және де Алланың, кісімен жүрегінің арасына дейін килігетіндігін біліңдер. Шексіз Алла тарапына жиналасыңдар», - деді.
Бір қызығы, Алла Тағала бұл екі аятта алғашқы жаратылысқа назар аударған соң бір рет, ақыретті еске алмас бұрын адамға жақындық танытты.
Бұл жайт біздің санамызда Құранның тағы бір аятын елестетеді: «Қашан оларға бip қайғы жетсе: “Олар шын мәнінде біз Аллаға тәнбіз әpi Оған қайтушымыз” деді». («Бақара» сүресі, 156-ші аят).
Алла бізге «Ең бірінші және соңғы еңбегің менімен екені рас. Бірақ бұл жолдың ортасында сендерді қалдырған жоқпын» деп айтқысы келгендей. Раббымның талабы - мен әрқашан сенің жағдайың мен ойыңды сенен гөрі жақсырақ және көбірек білуім керек. Біздің бәріміздің және барлық жаратылыстардың өмірі Алланың екі қолының, бізге осы өмірді сыйлаған және оны қайтаратын қол арасында. Сондықтан біз әрқашан оның қасында боламыз және ол біздің өміріміздің барлық істерінен хабардар. Бұл Алланың бізге жақын болуының мағынасы, Алланың бізге жақындығы, алысты елестету мүмкін емес жақындық.
Біз Аллаға жақынбыз ба? Біз «Алланың алдында болуды» түсінеміз бе, әлде көбінде оған немқұрайлылық білдіреміз бе? Жаратушысының алдында екенін үнемі есте ұстаған пенде Оның алдында күнә жасаудан қорқады, бұл – илаһи тақуалық, күнәдан сақтайтын қорқыныш. Егер бізде мұндай қорқыныш болмаса, біз «Алланың алдында болуға» немқұрайлылық білдіреміз және бұл немқұрайлылық біздің Жаратушыдан алыстығымыз деп білуіміз керек. Бірақ бұл қашықтық ешқашан Құдайдың бізден алыс екенін және ол біздің әрекеттерімізден хабардар емес екенін білдірмейді. Білсек те, білмесек те, қаласақ та, қаламасақ та, бүкіл әлем Алланың назарында.
Бір адам имам Хусейнге (ғ.с.) келіп: «Мен күнә жасағым келмейді, бірақ істей алмаймын, күнәдан сақтану үшін ақыл-кенес айт», - деді. Имам (ғ.с.): «Қолыңнан келсе, бес нәрсені істе, содан соң қалағанынша күнә жаса немесе жасама. Бірінші - Алланың ризығын жеме, екінші - Алланың бақылауынан шық, үшінші - Алла көрмейтін жер тап, төртінші - ажал патшасы жаныңды алуға келгенде, қолыңнан келсе қабылдама. Өзіңді өлімнен сақта. Бесінші - егер тозақ басшысы сені тозаққа кіргізгісі келсе, шаман келсе кірме».
Аллаға жақын болу тақуалық пен күнәдан қорқу ғана емес, жүректерді тыныштандырады. Алла Тағала Рағд сүресінің 28-аятында: «...Естеріңде болсын, Алланы еске алумен жүректер орнығады», - деді.
Аллаға жақындау және тыныштыққа жету үшін адам әрқашан Ұлы Аллаға дұға етуі керек. Рухани бұлыңғырлықты жою, ерік-жігер мен ақыл-ойдың күшеюі және материалдық және рухани қажеттіліктердің қанағаттандырылуы осы дұғаға байланысты және ардақты Пайғамбардың (с.ғ.с.) және имамдардың ілімдерінің үлкен бөлігі дұға құрайды. Дұға – имамның Алламен сөйлесуі және ол олардың Жаратушы туралы білімі мен түсінігі негізінде айтылады, Осы себепті имамдардың дұғасында көп ойлансақ, Алланы танитын боламыз.
Имам Мәһдиден (ғ.с.) бізге жеткен «Эфтетах» дұғасында Алламен сырласу тақырып көтерілді. Хазірет Алланы әдемі бейнелеп, Аллаға мадақ айтып: «Жаратылыстың жаратушысы, ризық-несібе беруші, таңды ашушы, ұлылығы, мейірімі, махаббаты, игілігі мен берекесі шексіз Аллаға шүкір»,- деді.
Ешбір тіршілік иесі басқа тіршілік иесін жарата алмайды, тіпті ата-ана да баласының жаратушысы емес, оның пайда болуына құрал. Тіршілік пен даму сырын ұрыққа салған Алла. Дәл Жерде болып жатқан нәрсе сияқты. Егінді адам еккенімен, өсімдіктерді құдіретімен жаратқан Алла.
«Уәқиа» сүресінің 58 және 59 ... 63 және 64 аяттарында: «Сендер тамызған мәни суын көрдіңдер ме? Оны сендер жаратасыңдар ма? Немесе Біз жаратамыз ба?» ... Ал енді еккендеріңді көрдіңдер ме? Оны сендер өсіресіңдер ме? Не Біз өсіреміз бе? »- деп айтылды.
Иә, тұқым мен ұрықты өз жоспарымен өсіріп, әрқайсысына өз жаратылысын беретін Алла. Алла Тағала бәрін жаратып, оларға ризық береді, сондықтан ризықтың негізі. Бірақ ризықтың мағынасы тек материалдық ризық емес. Рухани азық өлім әлемінің азығынан әлдеқайда жоғары. Көптеген адамдар осы дүниелік ризықты іздейді. Бірақ аздап ойланатын болсақ, біз үшін Алланың мейірімінің теңізі мен рухани ризық-несібесі бар екенін түсінеміз. Дүниедегі барлық нәрсеге ие Алла материалдық дүниеден бөлінуіне байланысты бізден алыс болғаны сонша, біздің физикалық көздеріміз оны көре алмайды. Бірақ бүкіл әлемнің иесі болғандықтан, ол соншалықты жақын, біздің құпия сөздерімізді және сыбырымызды естиді. Дұғаның жалғасында Имам (ғ.с.) былай дейді: «Көзден алыс, сондықтан көрінбейтін, жанға жақын, жасырын әңгімелердің куәгері, қайырлы әрі қайырлы Алла жоғары».
