Рамазан 2024: Отыз аят, отыз күн (5)
Аллаға иман келтірген адам Құран туралы ойлануымен бірге Құран аяттары мен ілімдерін басқаларға түсіндіреді. Білім мен ақиқатты нақтылау Алла Тағаланың әулиелері мен ақсақалдарының парызы болды. Бұл күндерде Ислам мен адамзат дұшпандарының айтып жеткізгісіз шабуылымен бұл парыз маңызы артты. «Ниса» сүресінің 124-аяты/ әйелдің қадір-қасиеті
Қасиетті Рамазан айының бесінші күні. Бұл «Алланың айы» деп аталатын ай. Барлық айлар Аллаға тән, бірақ бір ай ғана «Алланың қаласы» деп аталады, барлық түндер Аллаға тән, бірақ бір түн ғана «Қадір түні» деп аталады және сол қадірлі түн бұл қасиетті айда.
Рамазан: Алланың қонағы болатын ай. Алланың жайған дастарханына барша шақырылады. Ораза ұстау - тек кедейлерге ғана парыз болатын қажылыққа ұқсамайды / егіннің белгілі бір мөлшердегі артық пайдасына бөлінген хумс пен зекет сияқты емес, тіпті мұсылмандарға барлық күндер мен жағдайларда парыз болған намаз сияқты емес. Әйел бе, еркекпіз бе, бәріміз осы үлкен де сәнді кешке шақырамыз. Ораза тек жағдайы барларға ғана парыз болған қажылықпен бірдей емес, өнімнің белгілі бір мөлшердегі қосымша пайдасына бөлінген хумс пен зекет сияқты емес, тіпті барлық мұсылмандарға үшін үлкен міндет.
Адамның барлық жаратылыстардың ішінде орны ерекше, сондықтан Алла Тағала оны жаратқаннан кейін өзін өзі құттықтап, осындай жаратылысты мақтады. Ерлер мен әйелдер жаратылғанына қарай артықшылықты және ерекше орынға ие. Екеуі де өздерінің кемелдігіне жету үшін жаратылған және екеуі де бір-бірінің кемелдігінде тиімді рөл атқарады және іс жүзінде бірін-бірі толықтырады.
Исламда әйел адам баласының өндірісінде ерлердің тең және толық серіктесі ретінде танылған. Ер - әке, әйел - ана және екеуі де өмірге қажет. Әйелдің рөлі ер адамнан кем емес, әр жағынан тең үлеске ие, оның бойында жарындағыдай қабілет пен адамдық бар.
Алла Тағала «Ниса» сүресінің 124-аяты: «Еркектен немесе әйелден кім иман келтіруші болып, ізгі істерден істесе, міне солар жәннәтқа кіреді. Түк де әділетсіздікке ұшыратылмайды». (124) Бұл аятта Алла тағала ерлер мен әйелдерді бірдей етіп таныстырып, былай деді: «Мейлі ол әйел болсын, мейлі еркек болсын».
Сондай-ақ Құран Кәрімнің бір аятында Алла Тағала ер мен әйелді 10 сипатта біріктіріп, былай дейді: «Сөз жоқ, мұсылман ерлер және мұсылман әйелдер, мүмін ерлер және мүмін әйелдер, бой ұсынушы ерлер және бой ұсынушы әйелдер, шыншыл ерлер және шыншыл әйелдер, сабырлы ерлер және сабырлы әйелдер, ықыласты ерлер және ықыласты әйелдер, садақа беруші ерлер және садақа беруші әйелдер, ораза ұстаушы ерлер және ораза ұстаушы әйелдер, ұятты жерлерін қорғаушы ерлер және әйелдер, Алланы көп зікір етуші ерлер және әйелдер, Алла (Т.) бұлар үшін жарылқау және ірі сыйлық әзірледі. («Ахзаб» сүресі, 35-ші аят). Бұл аят Алла Тағаланың алдында еркек пен әйелдің тең екендігін анық көрсетеді.
Әлеуметтік құқық пен жеке құқықтың айырмашылығы жоқ. Оларды бір-бірінен ерекшелендіретін нәрсе ерлер мен әйелдердің жаратылысының қажеттілігіне негізделеді, бұл кейбір нақты жеке мәселелерде де бар, онда кейбір жағдайларда әйелдерге артықшылықтар, ал кейбір жағдайларда еркектерге артықшылықтар беріледі.
Әйелдердің қадір-қасиеті фактісі ғасырлар бойы адамзат жүйелерінің көпшілігінде еленбейді, сондықтан кейбір өркениеттерде әйелдер ер адамдармен тең деп саналмайды, олар әйелдерді ешқандай жағдайда бағаламады.
Ежелгі Римде үйдің ері абсолютті билікке ие болды және ол құқықтар мен жеңілдіктерге ие болды. Ол әйелін сатуға немесе беруге, немесе әйелін көңіл көтеру, балалы болу немесе басқа біреуге қызмет ету сияқты мақсаттар үшін қарызға немесе жалға бере алады. Ол өзіне лайықты деп санаған кез келген әрекетті әйелін жазалауға, тіпті оны өлтіруге де, оның алдында азғантай жауапкершіліксіз де құқылы болды. Бұл тақырып батыс әлемінде Ренессанс кезеңіне дейін жалғасты. Бұл кезеңде өзгерістер орын алып, өнеркәсіптік революциямен және капиталистік жүйенің қалыптасуымен әйелдер құлдығы жаңа келбетке ие болды.
Тұтыну мен ұсыныс нарығын нығайту және сұраныс пен ұсыныс нарығының тепе-теңдігін үйлестіру үшін капиталистік жүйе қоғамда тұтыну тауарларын тұтынудың бос сезімін тудыру қажет болды. Осы мақсатта бұқаралық ақпарат құралдары арқылы қоғамның мәдениетін өзгерту арқылы тұтынушылық атмосфераны құру әрекеті жасалды. Адамдар бақытты өмір сүру үшін көбірек тұтыну керек деп санады. Сондықтан әйелдерге шамадан тыс тұтынушылыққа бейім болу және өздерінің экзистенциалды құндылықтарынан алшақтап, жеке басын көтеру және дамыту үшін емес, өзін көрсету үшін қажет нәрселерге бару үшін жағдайлар жасалды. Бұл жүйеде әйел толығымен коммерциялық тауарға айналып, капиталистік қатынастарда тиын сияқты қолдан қолға өтіп отырды. Бұл жағдайда оның тұлғасы физикалық және бет сұлулығы және аудиторияның жыныстық қалауларын ынталандыру арқылы тұтынушыларды тарту дәрежесіне дейін төмендеді. Айта кететін жәйт, батыстық капиталистік жүйе әйелдерді осыншама қорлаумен және руханиятсыздандырумен бірге әйелдерді қолдаймыз деген ұран көтеріп, Исламда әйел құқығы сақталмайтынын алға тартты!
Ұзақ уақыт бойы әлемнің үкіметтік жүйелері әйелдерге қатысты әртүрлі ұстанымдар ұсынып, ерлер мен әйелдердің тең құқықтарын талап етті. Ислам республикасының жүйесі бұл ережеден тыс емес және әйелдер құқығы туралы басқа көзқарасты ұсынды. Иран революциясының 45 жылдан кейін әлі де Ислам революциясын сынаушылар мен қарсыластарының шабуылына ұшырады деген көзқарас.
Иранның тақтан тайдырылған шахы Мұхаммад Реза Пехлеви 1352 жылы итальяндық журналист Ориана Фаллачи ханымға берген сұхбатында әйелдер туралы былай деген: «Ер адамның өмірінде әйел әдемі және сүйкімді және әйелдік қасиеттерін сақтаған жағдайда ғана бағаланады.... Сіздер әйелдер арасында ешқашан Микеланджело, Бах, тіпті тамаша аспаз болған емес. Сіздер үлкен ештеңе істеген жоқсыздар, осы сұхбаттар кезінде ел басқаруға қабілетті қанша әйел көрдіңіз?»
Имам Хомейни революцияның сәулетшісі ретінде әйелдің адамдық өлшемін таныстыруда: «Әйел – адам. Ол да үлкен адам, қоғамды тәрбиелейтін әйел»,- деген. Сондай-ақ Ислам тарихындағы әйел затының рөлін аса көрнекті деп санап, «Әйелдің қоғамда ерлерден кем түспейтін, артық болмаса, ерекше ұлылығы бар екенін көрсету үшін Алла елшісінің осы асыл перзентке деген шексіз құрметінің дәлелі Ислам тарихы»,- деді. Имамның көзқарасы батыс мәдениетінің көзқарасына мүлдем қарама-қайшы келеді және әйелді отбасының ұстазы және басқарушысы деп санайды және ол ананың құшағын бала тәрбиелейтін ең үлкен мектеп және оның қасиетін көрсетуде дейді. «Ананың көптеген құқықтарын санап, орындау мүмкін емес. Ана түні баласы үшін әкенің адал ғұмырынан да қымбат. Ананың нұрлы көздеріндегі мейірім мен мейірімнің көрінісі – Әлемдердің Раббысының мейірімі мен мейірімінің нұры [...] Хадисте жәннат аналардың табанының астында екені ақиқат.
Қасиетті Рамазан айының рухани атмосферасында әрбір адам Аллаға жақындаудың жақсы жолын табуға тырысады. Құран мен сабақтарға мән беру осы жолды ұстанудың ең жақын жолы болуы мүмкін. Құран Кәрім – мазмұндық құндылығы мен әлеуметтік бағыт-бағдар берудегі ықпалы жағынан теңдесі жоқ ең көрнекті және ең жоғары илаһи кітап, тақырыбы кең әрі бұрмаланбаған мәңгілік кітап. Және ол еркек пен әйелді бір жаратылыс деп есептейді, Құранда әйелдерді еркектерден жаратып, еркектерге ұқсас жаратылысты жараттық деп бірнеше аяттарда анық айтылған. Ал «Рум» сүресінің 21-аятында қандай әдемі айтылған. Алла сендерге олармен тыныштық табуларың үшін өз тектеріңнен әйелдер жаратты және араларыңда мейірімділік пен мейірім берді. Мұнда ойлайтын қауым үшін белгілер бар!