Ораза айт (2)
Ұлық Ораза айт мерекесі құтты болсын!
Ораза айтта әр нәрсенің илаһи түсі мен иісі болады. Мұсылман үйлері бұл күндері рухани және жағымды көңіл-күйге ие болады.
Бұл күннің әлеуметтік әдет-ғұрыптары мен рәсімдері Ораза айт мерекесін әртүрлі ислам елдерінің әрқайсысында ерекше түрде атап өтілетін жалпыға ортақ мерекеге айналдырды.
Ораза айт басқа мерекелерден сәл өзгеше. Бұл айт мерекесі де бақыт пен шаттық мейрамы, бұл күн - дұға, намаз, ғибадат күні. Алла Тағала Құранда: «Қашан олар бос сөз естісе, одан бет бұрады... » деп сипаттаған мүміндердің қасиеті. («Қасас», 55).
Хазірет Әли (ғ.с.) да бір хадисінде: «Бүгін Алла тағала бұл күнді сендерге мереке етіп, соған лайық қылған күн. Ендеше Алланы еске алыңдар, сонда Ол да сендерді еске алады және Одан дұғаларыңды қабыл етуді ж»не орындауды тілеңдер»,- деп айтқан.
Алланы еске алу және Онымен бірге дұға ету – адамның ең маңызды тірегі. Бірақ маңызды мәселе, ғаламның жалғыз Жаратушысымен дұға және жалбарыну түріндегі қарым-қатынас амалмен бірге болуы керек. Алланың бұйрығын орындамай еске алу дәрігердің жазғанын алып, қалтаға салумен бірдей. Бұл нұсқа адамның жақсаруына себеп болады ма? Дәрігердің нұсқасы емделуші оның дәрі-дәрмектерін пайдаланған кезде ғана емге себеп болады.
Мұсылмандардың бас қосып, Аллаға берілген нығметтері үшін мадақтайтын әлеуметтік орталық болумен қатар, Ораза айт қоғамдағы мәселелерді шешуде маңызды фактор болып табылады. Әрбір ораза ұстаушыға Рамазан айының соңында пітір садақасын беру парыз.
Фитр зекетінің берілуі ислам қоғамындағы кедейшілікті жою, экономикалық даму және әлеуметтік мәселелерді шешу үшін құнды фактор болып табылады. Исламда пітір кедей-кепшіктерге көмектесумен қатар басқа да мақсаттары бар, олардың арасында ынтымақтастық рухын жаңғырту, мұсылмандардың денсаулығына, медициналық және мәдени жағдайына қамқорлық жасау жатады.
Пітірмен қарызы бар адамдардың және күнә немесе зұлымдық салдарынан қарызы болмаған адамдардың қарызын өтеуге болады. Бұл мемлекеттік бюджетті мешіттер, мектептер, көпірлер, жолдар, ауруханалар салу және мұсылмандардың басқа да қажеттіліктерін өтеуге пайдалануға болады.
Сондай-ақ пітір арқылы әлсіз мұсылмандардың діни сенімдері мен сенімдерін күшейтіп, дұшпандардың күмәні мен азғыруларына ұшырағандарға көмектесуге болады. Мұсылмандар пітір садақасын беру арқылы жасалатын бұл істерді орындау арқылы, шын мәнінде, Рамазан айы дұғаларының бір бөлігін Ораза айт күні орындайды. Бұлардан бөлек Алла Тағалаға құлшылық етіп, оған жақындау ниетімен жасалатын пітір садақасын беру – рухани дүниелерге жету үшін материалдық нәрселерді пайдаланудың бір түрі.
Оразаның қабыл болуы пітір садақасын төлеуге кейінге қалдырылады, өйткені зекет беру материалдық қарым-қатынастардан, дүниелік және нәпсі атмосферасынан ажырауға себеп болады және мүмін өзінің илаһилығына қайта оралуы үшін өзіне тиесілі барлық нәрселерден азат және азат болуы керек. Имам Әли (ғ.с.) айтқандай: «[Межелі жерге] жету үшін жеңіл болыңыз».
Басқа жағынан, Айт сөзіндегі «уд» сөзінен оралу дегенді білдіреді. Соның негізінде халықтың мәселесі шешіліп, сол күні өткен жеңістерге, жайлылыққа қайтатын күндер айт деп аталады.
Осыған байланысты Ораза айт мейрамы зұлымдық пен әділетсіздікке қарсы күресу үшін мұсылмандар ынтымақтастығы күні болып саналды. Бұл күні халықтың үлкен жиыны – мұсылмандардың бірлігі мен тұтастығын көрсету. Бұл ынтымақты мүміндердің бір-біріне деген мейірімділігі мен мұсылмандардың күш-қуатын күшейту бағытында пайдалану керек. Шиіттердің ұлы ғұламасы аятолла Макарем Ширази былай деп жазады: « Жамағат имамы мен уағызшы Ораза айт намазының уағыздарында дін мен мұсылман әлемінің мүдделерін айтып, ислам және ислам емес елдердің зиянды және пайдалы мәселелерін халыққа жеткізуі керек, мұсылмандардың күнделікті қажеттіліктерін айтуы керек. Саяси және экономикалық мәселелерден мұсылмандардың тәуелсіздігі мен ұйымдасуына ненің маңызды рөл атқаратынын көрсетуі керек. Ораза айт намазы, өкінішке орай, мұсылмандар өздерінің маңызды міндеттерін елеусіз қалдырған ұлы бекіністердің бірі. Ислам саясатпен араласқан және Исламның соттық, саяси, әлеуметтік және экономикалық үкімдері туралы аздап ойланатын адам бұл мағынаны түсінеді.
Бүгінгі таңда аймақтың қазіргі жағдайы осы жанашырлық пен ынтымақтың маңыздылығы мен қажеттілігін арттырып отыр. Ислам революциясының жетекшісі аятолла Хаменеи Ораза айт намазының уағыздарының бірінде былай деді: «Бүгінгі таңда халықаралық саясат сахнасында – бір жағында үкіметтер мен әлемдік державалар, екінші жағынан – ұлттар мен халықтар – әдемі де, ұсқынсыз да белгілер бар. Әдемі қасиеттер – ұлттарды ояту, мұсылман халықтарының исламшылдығы және жәбір көргендерге төзбеушілік, ал жағымсыз қасиеттер – залымдардың озбырлығы, бұзақылардың зорлығы, арам пиғылдылар мен жамандардың қастандығы».
Осы зорлық-зомбылықтың нәтижесінде бұл аймақ гуманитарлық дағдарыстар, қоршаулар, азық-түлік тапшылығы және сионистік режимнің шабуылдарынан қираған үйлермен бетпе-бет келгенде, Газа секторы мен Рафах тұрғындарының Ораза айт мерекесіне қатысуын көріп отырмыз. Газадағы апат, қирау және жер бетінде сирек естілетін айқайлар барлық адамзаттық стандарттар бойынша қайғылы трагедия болып табылады. Мұсылман болып, әділетсіз шәһид болған балалардың, балаларының шаң басқан бетінен шыдамдылықпен сүйіп, Алладан жәрдем сұраған әйелдердің алдында қалай үнсіз қалады?
Күн сайын сионистік режимнің зымырандары мен соғыс ұшақтары Газа аспанын шарлап, жүректерге қорқыныш ұялатады. Мешіттер қирап, бомбалар жаңбыры ауруханадағы науқастарды нысанаға алады. Дегенмен, Газада жиіркенішті қоршауға және өлімге әкелетін қоныс аударуға ерлікпен қарсылық көрсетілуде. Газаны жермен-жексен еткісі келген басып алушы режим қарсылық майданың алдында дәрменсіз. Бұл тұрақтылық пен абырой мұсылмандардың жауапкершілігін еселей түседі. Бұл соғыста ашылған жаралардың жазылуы үшін көп уақыт қажет болғанымен, Газаның позициясы мен әлем халқының қысым мен зорлық-зомбылыққа қарсы қолдауы мен ынтымақтастығы болашаққа үміт пен айқын көкжиектің бар екенін көрсетеді. Әділдік пен бейбітшілік орнатуға үміттенеміз.
Сондықтан, Газа секторындағы Ораза айт мерекесінің таңында қирандыларда Ораза айт намазы оқылады, ал осы сәтті пайдаланған балалар бірге ойнап, оларға көмектесуде. Олар Құдайдың ақиқат жеңеді деген уәдесігн сенеді. Алла Тағала мүміндер мен ақиқатты іздегендердің жеңіске жетуін көптеген аяттарында ерекше атап көрсетті. Мысалы, «Шура» сүресінің 24-аятында ақиқат жолында табандылық танытқандарға былай дейді: «....Алла, өтірікті жойып, өз сөздерімен шындықты шынға шығарады. Өйткені Ол, жүректегілерді толық біледі...». Сондай-ақ «Әнбия» сүресінің 11-аятында: «Қаншалаған халқы залым кентті талқандадық та, одан кейін басқа ел жараттық».