A e lanë palestinezët vullnetarisht atdheun e tyre në vitin 1948?

Miti që pretendon se palestinezët e lanë vullnetarisht atdheun e tyre në vitin 1948, është një nga narrativat e sajuara të përdorura nga regjimi izraelit dhe mbështetësit e tij për të justifikuar formimin e këtij shteti pushtues në tokën palestineze. Por realiteti historik tregon qartë se ky eksod nuk ishte vullnetar, por rezultat i dhunës së planifikuar, spastrimit etnik dhe logjikës së eliminimit të popullsisë vendase që ishte e natyrshme në projektin sionist.

Ndryshe nga pretendimet zyrtare izraelite, palestinezët ishin viktima të një lloji të veçantë kolonizimi të quajtur "kolonizim për zgjedhjen e atdheut". Ky lloj kolonizimi, i cili përfshin shembuj si Izraeli dhe Afrika e Jugut, është i ndryshëm nga kolonizimi tradicional. Në kolonizimin tradicional, kolonizatori kërkon burime natyrore dhe punë të lirë, por në "kolonizimin për zgjedhjen e atdheut", qëllimi është grabitja dhe uzurpimi i tokës dhe zëvendësimi i popullsisë.

Lëvizja sioniste filloi në fund të shekullit të 19-të dhe u intensifikua me imigracionin e hebrenjve evropianë në Palestinë. Që nga fillimi, këto imigrime u kryen me vetëdijen se Palestina nuk ishte një tokë e zbrazët. Vetë udhëheqësit sionistë pranuan se kishin të bënin me një tokë të banuar nga popullata vendase. Një raport i famshëm nga një delegacion i dërguar në Palestinë thotë: "Nusja është një grua e bukur, por është e martuar me një burrë tjetër". Kjo deklaratë tregon qartë se sionistët e dinin se Palestina kishte një popullsi arabe vendase. Megjithatë, ideologjia sioniste bazohej në bindjen se këta vendas nuk kishin të drejtë mbi tokën e Palestinës dhe ishin një pengesë që duhej hequr qafe.

Kolonët hebrenj u pritën fillimisht me një qëndrim miqësor dhe mirëseardhje nga disa palestinezë. Shumë palestinezë u dhanë strehim, i ndihmuan dhe madje u mësuan bujqësinë. Por shpejt u bë e qartë se këta emigrantë nuk kishin ndërmend të jetonin pranë popullsisë vendase dhe autoktone, por përkundrazi të uzurponin vendin e tyre. Ky kuptim i të vërtetës u bë bazë për fillimin e rezistencës palestineze. Që nga ajo kohë, projekti sionist u çua përpar duke dëbuar me dhunë gradualisht palestinezët nga atdheu i tyre përmes politikave të tilla si blerja e tokës nga pronarët jo-vendor të tokës, zbatimi i politikave raciste në tregun e punës dhe madje edhe përmes forcës dhe dhunës.

Udhëheqësit sionistë si David Ben-Gurion, i cili më vonë u bë kryeministër i regjimit sionist, i panë palestinezët si një kërcënim për projektin "kombëtar hebre" dhe i përshkruan ata në fjalimet e tyre si një "sëmundje" që duhet të zëvendësohet me forcën punëtore hebraike. Ata theksuan nevojën për të dëbuar palestinezët dhe për të ndërtuar një shoqëri ekskluzivisht hebraike. Ben-Gurion dhe bashkëpunëtorët e tij i ishin referuar nevojës për të dëbuar arabët në letrat dhe fjalimet e tyre për vite me radhë para vitit 1948.

Megjithatë, udhëheqësit politikë palestinezë, veçanërisht në vitet 1920 dhe 1930, vazhduan të përpiqeshin të negocionin me Britaninë për të parandaluar emigrimin hebre në shkallë të gjerë dhe për të strukturuar shtetin e ardhshëm në një mënyrë që ai do të ishte paqësore dhe i përbashkët. Ata madje ranë dakord të pranonin emigrantët e mëparshëm hebrenj, por kundërshtuan emigrimin e mëtejshëm të hebrenjve. Lëvizja sioniste, megjithatë, hodhi poshtë çdo zgjidhje të përbashkët, pasi qëllimi i saj ishte të krijonte një shtet vetëm hebre. Kjo çoi në trazira të gjera në vitet 1929 dhe 1936, të cilat kishin rrënjë në zhgënjimin palestinez me veprimet e Britanisë dhe zemërimin ndaj procesit të pushtimit dhe shpronësimit.

Kur Britania vendosi t’ia dorëzonte çështjen e Palestinës Kombeve të Bashkuara në vitin 1947, palestinezët, së bashku me vendet arabe, propozuan krijimin e një shteti të vetëm, një shtet në të cilin do të jetonin emigrantët hebrenj, por nuk do të lejohej asnjë imigrim apo kolonizim i mëtejshëm. Megjithatë, Kombet e Bashkuara, nën presionin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe shteteve perëndimore, miratuan një plan ndarjeje që u dha më shumë se gjysmën e tokës së Palestinës hebrenjve, edhe pse ata në atë kohë përbënin vetëm një të tretën e popullsisë. Ky vendim shkaktoi luftën, gjatë së cilës më shumë se 750,000 palestinezë u dëbuan me dhunë ose u detyruan të largoheshin nga shtëpitë e tyre. Shumë prej tyre nuk u lejuan kurrë të ktheheshin dhe me dhjetëra e qindra fshatra dhe qytete palestineze u shkatërruan plotësisht.

Mitet që krijuan Izraeli dhe mbështetësit e tij, të tilla si "toka e zbrazët" ose "shpërngulja vullnetare", ishin mjete për të legjitimuar këtë projekt. Këto mite u pranuan si fakte në median perëndimore dhe në fjalorin politik amerikan dhe evropian. Por studiues të pavarur si Ilan Pappe, Benny Morris dhe historianë të tjerë modernë izraelitë kanë treguar, duke përdorur dokumente arkivore, se projekti sionist ishte bazuar që nga fillimi në një logjikë eliminimi, spastrimi etnik dhe kolonizimi.

Prandaj, formimi i Izraelit nuk mund të ndahet nga historia e "kolonializmit për zgjedhjen e atdheut". Ky shtet jo vetëm që u themelua mbi mite të tilla si premtime fetare ose narrativa historike larg realitetit dhe të vërtetës, por gjithashtu vazhdon të ndjekë një politikën e mohimit të së drejtës së popullatës vendase dhe pushtimit deri më sot, duke mohuar të drejtat e palestinezëve vendas dhe duke injoruar rezistencën e tyre legjitime. Ndryshe nga sa thonë mitet sioniste, palestinezët nuk u dëbuan nga toka e tyre me dëshirë, por si rezultat i forcës, dhunës dhe imërgimit sionist. Lëvizja kombëtare palestineze lindi nga një dëshirë e natyrshme për të ruajtur tokën, identitetin dhe dinjitetin e një populli që e njohu dhe kundërshtoi saktë kolonializmin sionist që nga fillimi.