Trekëndëshi Turqi-Ukrainë-Grupet terroriste dhe enigma e Alepos

Pas 4 vitesh, rajonet veriore dhe veriperëndimore të Sirisë, veçanërisht qyteti i Alepos, janë bërë përsëri arenë e sulmeve të grupeve takfiriste-terroriste të mbështetura nga Ukraina dhe Turqia.

Kjo pyetje është ngritur për arsyet e vendimit të Turqisë për të mbështetur grupet terroriste takfiriste për të rihapur frontet e konfrontimit me ushtrinë siriane në rajonet veriore, veçanërisht pasi që këto sulme filluan vetëm dy ditë pasi presidenti sirian Bashar al-Assad u kërcënua nga Benjamin Netanyahu, kryeministri i Izraelit, për shkak të mbështetjes së tij për rezistencën, veçanërisht rezistencën libaneze.

Edhe pse autoritetet e Turqisë flasin për "iniciativën e veprimit të pavarur" nga grupet terroriste takfiriste dhe milicitë opozitare të Damaskut, provat tregojnë se sulmet kishin për qëllim marrjen e Alepos, gjë që duhet interpretuar si kërcënim i nënkuptuar nga Erdogani ndaj Asadit i cili e kishte kushtëzuar çdo lloje normalizimi të marrëdhënieve ndërmjet Damaskut dhe Ankarasë me tërheqjen e ushtrisë turke nga territori i Sirisë.

Ky sulm shihet si një mesazh që duket se lidhet me SHBA-në dhe luftën e hapur të saj me Rusinë dhe Iranin në Siri, veçanërisht pas lajmit për pjesëmarrjen e forcave speciale ukrainase përkrah grupeve terroriste në sulmet e fundit në Siri.

Burimet perëndimore theksojnë se Ukraina e justifikon rolin e saj në këto operacione me praninë e Rusisë dhe Iranit në Siri dhe bashkëpunimin e tyre me ushtrinë siriane në përballjen me grupet e armatosura terroriste në këtë vend.

Të enjten, grupet e armatosura terroriste kryen sulme masive kundër pozicioneve nën kontrollin e ushtrisë siriane në periferinë perëndimore të Alepos dhe Idlib, të cilat çuan në përshkallëzimin e tensioneve në rajonin e ashtuquajtur "de-përshkallëzimi".

Në këto sulme, grupet terroriste pushtuan shumë zona dhe arritën në periferi të qytetit Aleppo dhe në rrugën ndërkombëtare Aleppo-Damask (M5) dhe madje arritën të hyjnë në këtë qytet nga perëndimi i Alepos, në një kohë kur ushtria siriane dërgoi shumë forcat përforcuese për të garantuar sigurinë e Alepos dhe forcat e ushtrisë siriane synojnë të fillojnë një operacion në shkallë të gjerë në terren për të dëbuar terroristët nga zonat e pushtuara.

Përveç bombave të makinave dhe dronëve modernë të zbulimit dhe kamikaz, grupet e armatosura terroriste të udhëhequra nga grupi "Tahrire Sham" ose "Fronti Al-Nusra", dega e "Al-Kaidas" në Siri, përdorën armë të rënda dhe të mesme në sulmet e tyre në dy ditët e fundit.

Ushtria siriane iu kundërpërgjigj sulmeve të grupeve terroriste duke u tërhequr nga disa zona dhe duke siguruar pozicionet e veta prapa frontit, ky veprim shkaktoi avancimin e shpejtë të grupeve terroriste tekfiriste në disa akse, përfshirë rrugën ndërkombëtare Alepo-Damask dhe hyrjen e terroristëve në Alepo, duke pasur parasysh se ka edhe të tjera rrugë që lidhin Alepon me kryeqytetin e Sirisë, më e rëndësishmja prej të cilave është rruga "Khanasir", e cila përdorej para rimarrjes së rrugës ndërkombëtare nga ushtria siriane në vitin 2020.

Në këtë kuadër, burime nga terreni konfirmojnë se përmasat e forcave përforcuara të dislokuara në terren janë shumë të mëdha dhe përfshijnë formacione të ndryshme të ushtrisë siriane dhe grupeve mbështetëse të saj dhe shumë shpejt, duke konsoliduar pozicionet e tyre, do të fillojnë operacionin e zmbrapsjes së grupeve takfiriste-terroriste nga qyteti i Alepos dhe rrethinat e tij. Situata në terren do të kthehet në të njëjtën situatë si në vitin 2020.

Zhvillimi më i rëndësishëm në këto rrethan, siç u përmend më lartë, është qëndrimi i Turqisë, e cila ka shprehur publikisht kënaqësinë e saj për atë që po ndodh në Siri dhe mund të vlerësohet në kontekstin e përpjekjeve të Ankarasë për të rritur presionin ndaj Damaskut, që është procesi i “normalizimi” të marrëdhënieve me Turqinë në bazë të kërkesave të Ankarasë, pra t’i jepet legjitimitet pranisë së paligjshme të ushtrisë turke në veri të Sirisë.

Turqia ka qëndruar zyrtarisht në heshtje për atë që po ndodh në veri dhe veriperëndim të Sirisë, madje disa media turke kanë cituar deklarata nga disa burime në këtë vend se Ankaraja justifikoi sulmet e grupeve terroriste dhe nuk i konsideroi këto sulme si një kërcënim për shkeljen e marrëveshjes për uljen e tensioneve të nënshkruar mes Rusisë dhe Turqisë në vitin 2019.

Këto justifikime nuk janë gjë tjetër veçse injorimi i shkeljes së protokolleve shtesë të marrëveshjes së de-përshkallëzimit të nënshkruar në vitin 2020, kur ushtria siriane mori nën kontroll periferinë perëndimore të Alepos dhe rrugën Alepo-Damask dhe ishte rrugës për të hapur aksin rrugor Alepo- Latakia (M4).

Bashkëpunimi i grupeve të tjera militante me grupet terroriste tregon rolin e spikatur të Turqisë në bashkimin e radhëve të tyre në këto sulme, ndërkohë që dallimet dhe konfliktet e thella mes këtyre grupeve nuk i fshihen askujt.

Gjithashtu, shtrohen shumë pyetje për kohën e këtyre sulmeve, të cilat filluan në të njëjtën kohë kur Izraeli shpalli armëpushim në Liban, ndërkohë që të njëjtat grupe u përballën me mungesën e mbështetjes nga Turqia kur tentuan të kryenin të njëjtat sulme tre muaj më parë.

Në fakt, takimet e Astanës dhe marrëveshjet politike mes Ankarasë dhe Moskës kishin sjellë një qetësi relative në frontet e konfliktit gjatë katër viteve të fundit dhe tani që Turqia nuk duket se i ka arritur qëllimet e saj në veri të Sirisë, ajo ka zgjedhur të mbështesë dhe nxisë grupet e armatosura dhe terroriste kundër qeverisë së Damaskut që të ushtrojë presion mbi Bashar Asad.

Një pikë e rëndësishme në sulmet e grupeve terroriste ishte përdorimi i armëve dhe pajisjeve ushtarake ukrainase për të konfirmuar vërtetësinë e lajmit të publikuar për lidhjen e shërbimeve të inteligjencës ukrainase me grupin terrorist tekfirist " Tahrir al-Sham". Kjo është në kohën kur Perëndimi, i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, kanë përfshirë grupin terrorist-takfirist "Tahrir al-Sham" në listën e tyre të organizatave terroriste.

Ky bashkëpunim duhet të vlerësohet në kontekstin e përpjekjes së Kievit për të synuar "interesat ruse" në zona larg fronteve ukrainase përmes aleancës dhe bashkëpunimit me grupet e armatosura terroriste në Siri dhe ushtrimit të presionit mbi rusët për t'iu përgjigjur pozitivisht kërkesës së turqve në marrëveshjen e "de-përshkallëzimit".

Të gjitha këto të dhëna tregojnë për konfrontime të reja ushtarake siriano-turke, të ngjashme me atë që ndodhi në vitin 2020 në periferi të Idlibit, gjatë së cilës ushtria turke mbështeti grupin terrorist "Tahrir al-Sham" me synimin për të ushtruar presion ndaj Damaskut, por nuk arriti të realizonte qëllimet që dëshironte.