Kolonializmi në Afrikë: Shkatërrimi i kulturave dhe gjenocidet e harruara

ParsToday - Kolonializmi evropian në Afrikë jo vetëm që vrau miliona njerëz në këtë kontinent, por çoi edhe në shkatërrimin e kulturave, gjuhëve dhe identiteteve të popujve afrikan.

Kolonizimi evropian në Afrikë, i cili u justifikua nga ideja e "shtrirjes së qytetërimit", u shndërrua në gjenocidin më të madh në historinë e njerëzimit, efektet e të cilit mund të shihen ende në strukturat globale të pabarabarta të sotme. Sipas ParsToday, Rafael Chikhani, një historian dhe intelektual afrikan nga Mozambiku, shkroi në një artikull të titulluar "Afrika nën kolonizimin evropian: Gjenocidi më i madh në historinë e njerëzimit" në faqen e internetit të Al Jazeera duke thënë:

"Kolonizimi evropian i Afrikës është justifikuar gjithmonë me justifikimin e shtrirjes së qytetërimit dhe progresit, por ky proces në fakt ka përfshirë gjenocidin më të madh në historinë e njerëzimit. Ky gjenocid nuk ka rezultuar vetëm në shkatërrimin fizik të miliona njerëzve afrikanë, por edhe në shkatërrimin e kulturave, gjuhëve dhe sistemeve të tyre të njohurive. Këto struktura të reja ekonomike dhe politike që zbatuan shtetet kolonialiste kanë krijuar pabarazi që ende vazhdojnë në shkallë globale.

Në terma ligjorë, gjenocidi, sipas Konventës së OKB-së, do të thotë shkatërrimi i qëllimshëm i një grupi kombëtar, racor ose fetar, dhe përfshin shumë ngjarje kolonialiste, siç janë masakrat në Kongo nën sundimin e Leopold II dhe gjenocide të tjera në Afrikë. Shtetet evropiane kolonialiste jo vetëm që morën kontrollin fizik të territoreve, por gjithashtu u përpoqën të ndryshonin kulturat, gjuhët dhe identitetet e popujve indigjenë, duke i parë ata si inferiorë".

Një nga kritikat më të rëndësishme të kolonializmit u bë nga shkrimtari dhe filozofi afrikan Aime Césaire. Në librin e tij "Diskursi mbi Kolonializmin" (1950), ai e shihte kolonializmin si barbarizëm të organizuar. Në kritikën e tij ndaj kolonialistëve evropianë, Césaire argumentoi se nazizmi ishte në fakt një kthim në praktikat që ishin praktikuar më parë në kolonitë evropiane dhe se këto mizori kundër të kolonizuarve u injoruan kryesisht.

Filozofi dhe psikologu Frantz Fanon, në librin e tij "The Wretched of the Earth" (1961), e përshkruan kolonializmin si një sistem të bazuar në dhunë dhe mohimin e virtyteve njerëzore të popullit të kolonizuar. Ai beson se kolonializmi jo vetëm që çoi në pushtimin fizik të tokave, por përfshinte edhe imponimin kulturor. Duke poshtëruar popullin indigjen, kolonizatorët u përpoqën të shkatërronin identitetet e tyre kulturore. Kjo dhunë nuk kufizohej vetëm në krime fizike, por ishte edhe kulturore dhe psikologjike, dhe efektet e saj janë ende të dukshme në shumë koloni sot.

Achille Mbembe dhe Anibal Quijano kanë treguar gjithashtu se kolonializmi nuk ka mbaruar zyrtarisht. Në fakt, kolonializmi vazhdon në forma të reja, siç janë politikat ekonomike neoliberale dhe institucionet si Fondi Monetar Ndërkombëtar dhe Banka Botërore. Mbembe thekson në librin e tij "Mbi Koloninë e Re" (2001) se fundi i kolonializmit nuk do të thoshte fundi i dominimit, i cili ende ekziston në kontekste të ndryshme ekonomike dhe kulturore.

Historia e kolonializmit përfshin gjenocide dhe vrasje masive që kanë prekur miliona njerëz. Këto përfshijnë tregtinë trekëndore, në të cilën më shumë se 12.5 milionë afrikanë u transportuan në Amerikë midis shekujve 16 dhe 19, me rreth 1.8 milionë vdekje. Gjenocidi i popujve indigjenë të Amerikës, i cili e uli popullsinë indigjene nga 70-100 milionë në 5-10 milionë nga viti 1492 deri në shekullin e 19-të, është gjithashtu një shembull i këtyre krimeve të sistemit kolonialist. Luftërat kolonialiste të Portugalisë në Angola dhe Mozambik në vitet 1960 dhe 1970, të cilat vranë më shumë se 50,000 njerëz, dhe dhuna kolonialiste e Britanisë në Indi, përfshirë masakrën n Amritsar dhe urinë në Bengali, ilustrojnë gjithashtu barbarizmin e këtyre gjenocideve.

Përfundimi është se kolonializmi nuk është vetëm një devijim moral nga historia, por edhe themeli i dhunshëm dhe gjenocidal i modernitetit perëndimor. Kjo dhunë vazhdon ende në formën e dominimit ekonomik, kulturor dhe epistemologjik, dhe për të arritur drejtësi historike, kolonializmi duhet të njihet si gjenocidi më i madh në historinë e njerëzimit.