20 Eylül, Amerika için bir yenilgi daha mı?
İran İslam Cumhuriyeti dışişleri bakanı 20 eylül 2020 tarihinde hiçbir olayın yaşanmayacağını, Amerika dışişleri bakanının sadece Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi 2231 sayılı kararı okumasının yeterli olacağını belirtti.
Dışişleri bakanı Muhammed Cevad Zarif dün akşam Amerika’nın İran’a karşı BM yaptırımlarını tekrar uygulamak için verdiği tarihin eşiğinde şahsi twitter sayfasından paylaştığı mesajda şöyle yazdı:
“Amerika dışişleri bakanı Mike Pompeo, yine hata yapıyorsun. 20 Eylül’de hiçbir olay yaşanmayacak. Yeter ki 2231 kararını okuyasın.”
Zarif mesajının devamında Amerika’nın nükleer anlaşmadan çekilmesi ve tetik mekanizmasını uygulama çalışmalarına işaretle şöyle devam etti:
Hatta, sana “Amerika’nın Bercam’daki ortaklığına son vermen” için emir veren başkanını ikna eden Bolton bile bu bildiriyi okumuştur.
Zarif, Amerika’nın artık Bercam (nükleer anlaşma) üyesi olmadığını ve yaptırımların tekrar aktifleştirilmesinin kolay bir süreç olmadığını, karmaşık ve uzun süreli olarak tasarlandığını belirtti.
Amerika geçen hafta Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde İran karşıtı bildiriyi onaylatarak silah yaptırımı uzatma çalışmalarında başarısız kalınca bu sefer tek yanlı bir şekilde ve tehditler savurarak İran’a karşı BM’nin tüm yaptırımlarını aktifleştirerek Bercam nükleer anlaşmasını yok etmeye çalışıyor.
Amerika Güvenlik Konseyi 2231 sayılı kararı yorumlayarak suiistimal etmeye çalışıyor fakat her şeyden önce 2018 yılında anlaşmadan tek yanlı olarak çekilmekle artık anlaşmanın üyesi değil ve bu yüzden bu konuda istediği yorumu yapamaz, ayrıyeten söz konusu bildiri Bercam anlaşmasından ayrı değil. Bu şartlarda Amerika’nın Güvenlik Konseyi’indeki tüm girişimleri illegal ve zorbalıktır.
Rusya’nın Viyana’da uluslararası kurumlardaki daimi temsilcisi Mihail Ulyanov Amerika’nın İran karşıtı yaptırımları tekrar çalıştırmaya yönelik çabaları hakkında yaptığı açıklamada, “hiç kimsenin Amerika’nın kendini Bercam’ın bir ortağı olarak göstermeye çalıştığına dair komik çabalarını ciddiye almıyor” dedi.
Amerika’nın 2018’de Bercam nükleer anlaşmadan ayrılması ardından artık Bercam’ın bir ortağı değil ve bu yüzden kendine bir hak tanıyamaz, bu yüzden anlaşmada ve 2231 sayılı bildiride belirtilen mekanizmaları da çalıştıramaz.
Bu önemli konuyu dikkate alan Güvenlik Konseyi üyeleri geçen Ağustos ayında Amerika’nın İran karşıtı bildirisine muhalefet ederek Washington’a tarihi bir yenilgi tattırdılar.
Amerika’nın tek yanlılığına karşı direniş, dünya barış ve güvenliğini korunması için mevut mekanizmaların garantördür buna karşı Amerika’nın yıkıcı eylemlerine karşı duyarsız kalmak ise topluca sonuçları olacaktır.
İran dışişleri bakanının siyasi işlerden sorumlu yardımcısı Seyit Abbas Irakçı'ya göre, “Amerika’nın tek yanlılığına karşı Bercam’ın korunması için tüm Güvenlik Konseyi üyeleri, Amerika’nın kendi iradesini dayatarak uluslararası toplumun ve Güvenlik Konseyi’nin desteklediği Bercam’ı tek taraflı olarak yok etmesine izin vermemeye kararlıdırlar.”
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyeleri arsında mevcut olan irade ayrıca Amerika’nın Güvenlik Konseyi’nin 2231 nolu kararı hakkındaki yorumuna karşı üyeleri ve başkanının muhalefeti nedeni ile dışişleri bakanının da belirttiği gibi 20 Eylül tarihinde Amerika’nın lehine yeni bir olay yaşanmayacaktır; bu yüzden Amerika’ya tehdit veya baskıdan başka çare kalmıyor.
Her hal karda Amerika’nın tek yanlılığı ile mücadele ve İran’ın Bercam nükleer anlaşmada açıkça belirtilen haklardan yararlanması, uluslararası Bercam nükleer anlaşmanın beka şartıdır. Güvenlik Konseyi’inde Amerika’ya her türlü eşlik ise çok taraflılığı zayıflatmak anlamında olacak ve İran’ın uygun tepkisi ile karşılaşacaktır./