Cumhurbaşkanı Reisi’nin Moskova ziyareti

İran İslam cumhuriyeti cumhurbaşkanı seyit İbrahim Reisi Rus mevkidaşı Vladimir Putin’in resmi daveti üzerine ve ekonomik, siyasi ve kültürel ilişkileri geliştirme doğrultusunda bugün Moskova’ya gitti.

Seyit İbrahim Reisi bu ziyarette Rusya cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile de bir araya gelecek.
Duma meclisinin genel oturumuna katılarak bir konuşma yapmak, Rusya’da yaşayan İranlılar ile bir araya gelmek, ayrıca Rus ekonomi aktivistleri ile görüş birliği oturumuna katılmak ise cumhurbaşkanının 2 günlük Moskova ziyareti gündeminde yer alan diğer programlardır. 
Bu ziyarette Reisi’ye dışişleri, petrol ayrıca maliye ve ekonomi bakanları eşlik ediyorlar. 
Raeisi'nin Moskova ziyareti siyasi, ekonomik, bölgesel ve uluslararası açıdan önemli ve 13. İran hükümetinin bölgesel diplomasiyi harekete geçirme ve doğuya bakma yaklaşımının uygulamasını gösteriyor. İran cumhurbaşkanı, 13. hükümetin bölgedeki komşular ve ülkelerle ilişkileri en üst düzeye çıkarma yaklaşımı doğrultusunda daha önce Tacikistan ve Türkmenistan'a gitti.
İran-Rusya ilişkileri tarih boyunca pek çok iniş ve çıkışlar yaşadı, ancak son yıllarda her iki ülke de çeşitli alanlarda birbirleriyle daha yakın ilişkiler ve işbirliği yönünde adımlar attı. İran ve Rusya, ikili alanlarda, özellikle ekonomik, askeri ve güvenlik ilişkilerinde ve ayrıca Amerika’nın tek yanlılığına karşı koymak gibi bölgesel ve uluslararası konularda ortak stratejik çıkarlara sahipler, bu da iki tarafın son yıllarda yakın işbirliğinin ana faktörlerini oluşturmuştur. 
Rusya’nın Afganistan, Irak ve Suriye gelişmeleri ayrıca terörle mücadele konusundaki tutumu, tek taraflılığa muhalefet, Buşehr nükleer santralinin inşasında işbirliği, Rusya’nın Bercam nükleer anlaşmasına desteği, Amerika’nın nükleer anlaşmadan çekilmesine ve İran’a illegal yaptırımların dayatmasına muhalefeti Tahran ve Moskova’nın bölge ve uluslararası gelişmelere karşı ortak tutumlarından bazılarıdır.
Hem İran hem de Rusya, Amerika yaptırımlarına maruz kalmıştır bu yüzden iki ülke arasındaki ekonomik bağların derinleştirilmesi, tek taraflı Amerika yaptırımlarını etkisiz hale getirmenin etkili yoludur. 
Fakat yine de bilim ve teknoloji, sanayi, makine, santral inşaatı, demiryolları, enerji ve madenler gibi yeraltı kaynaklarının araştırılması alanlarındaki büyük potansiyele rağmen, İran ile Rusya arasındaki ekonomik ilişkilerin düzeyi istenilen seviyede değil ve düşüktür. Nitekim Rusya dışişleri bakanı Sergey Lavruf da, “İran ve Rusya arasındaki ikili işbirliğinin gelişmesine rağmen, yaptırımlar iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin yapısına zarar verdiğini” söyledi. 
İran Rusya Mart 2001’de "İran İslam Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasındaki karşılıklı ilişkiler ve işbirliği ilkeleri temelinde Antlaşma Yasası" başlıklı 20 yıllık bir anlaşma imzaladılar ve şimdi de özellikle ekonomi alanlarında yeni bir anlaşmaya varmaya çalışıyorlar.
İran dışişleri bakanı Hüseyin Emir Abdullahian bu bağlamda yaptığı açıklamada şöyle diyor:
“İran-Rusya işbirliğinin stratejik belgesi yakında hazırlanacak. Taslak, anlaşmaya istinaden İran içindeki ilgili tüm kurumların yorumlarının ardından Rus makamlarına iletilecek. İki ülke arasındaki ikili görüşmeler Rus makamlarının onayının ardından sonuçlanacak.”
İran ve Rusya yetkililerinin iradesi her alanda ilişkileri geliştirmekten yana olmuştur ve ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi ise, bu bağlamda iki ülke hükümetlerinin gündemindeki çözüm yollarından biridir. Ayrıca İran ve Rusya’nın birbirine daha da yakınlaşması, uluslararası alanda yakınsamanın artması ve çok taraflılığın istikrarını müjdeleyecektir.
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı seyit İbrahim Resisi’nin Rusya ziyareti de aynı bağlamda değerlendirilebilir. Bu gezi aynı zamanda ekonomik ilişkilerin gelişmesinin önündeki engellerin kaldırılmasına yönelik çözümler bulmak için de bir fırsat olacaktır./