İran-Kazakistan ilişkilerinin geliştirilmesine vurgu
İran İslam Cumhuriyeti endüstri, madencilik ve ticaret bakanı Seyyid Reza Fatemi Emin, Kazakistan başbakan yardımcısı, ticaret ve birleşme bakanı Bakıt Sultanov ile görüşmesinde ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi için yol haritasının çizilmesine vurgu yaptı ve şu açıklamada bulundu: " İran ticareti geliştirme örgütü Kazakistan ile ticari işleri özel bir şekilde takip etmektedir. "
Fatemi Emin şu açıklamada da bulundu: " İran ve Kazakistan arasındaki ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi ve ortak yatırımcılığın geliştirilmesi ile birlikte, derin işbirlikleri, kalıcı ve geniş çaplı işbirlikleri şekillenecektir. "
Bakıt Sultanov da İran lojistik ve tedarik imkanları ile Trans Hazar koridorunun güçlendirilmesine vurgu yaparak şu açıklamada bulundu: " İran, sahip olduğu kapasite ve kabiliyetler sayesinde Kazakistan'ın bölgedeki önemli bir ortağına dönüşebilir. "
Adı geçen Kazak makamın belirttiğine göre Kazakistan başbakanının Türkiye'ye son ziyaretinde de İran'ın üç ülke arasında ticari ilişkilerin güçlendirilmesinde kapasitelerinin kullanılmasına vurgu yapıldı ve İran'ın Kazakistan ve Rusya'nın bölgede ihracat platformuna dönüşmesi konusu tartışıldı ve ele alındı. Bu ziyarette ayrıca Kazakistan başbakanının Rusya ziyareti sırasında da İran'ın ekonomik potansiyellerinden yararlanmaya vurgu yapıldı.
Kazakistan Başbakan Yardımcısı'nın Pazartesi günü Tahran'ı ziyareti sırasında, İran ve Kazakistan demiryolları başkanları, İran üzerinden transit kargoyu önemli ölçüde artırmak için demiryolu işbirliğini artırmak ve iki ülke arasında tercihli tarifeler belirlemek için bir mutabakat zaptı imzaladılar.
Hazar Denizi'nde iki komşu ülke olan İran ve Kazakistan, birbirleriyle kara sınırı olmamasına rağmen, her iki ülkenin de çeşitli ekonomik ve ticaret, enerji, sanayi ve tarım alanlarında ve diğer alanlarda yüksek kapasite ve potansiyele sahip olmuşlardır. Bu nedenle Kazakistan'ın bağımsızlığından sonra son on yıllar boyunca her zaman ikili ilişkilerin genişlemesine vurgu yapılmıştır. Kazakistan, Orta Asya'nın en büyük ülkesidir ve petrol ve gaz çıkarma ve ihracatına ek olarak, maden ihracatı gibi diğer alanlarda da yüksek bir konuma sahiptir.
İran İslam Cumhuriyeti de bu büyük Orta Asya ülkesi ile ilişkilerine özel önem vermiş ve her zaman mümkün olduğu kadar ilişkileri güçlendirme ve genişletme ihtiyacını vurgulamıştır. İki ülke arasındaki ilişkilerin önemli örneklerinden biri de geçtiğimiz yıllarda İran'ın Kazak petrolünü takas etmesiydi.
Bakıt Sultanov'un Tahran ziyareti ve Ekonomik işlerden sorumlu yetkililer ve başta da Birinci Cumhurbaşkan Yardımcısı da dahil olmak üzere üst düzey İranlı yetkililerle yaptığı görüşme ilişkileri daha da geliştirebilir bir düzeye taşıdı. Birinci Başkan Yardımcısı Muhammed Muhbir ise on üçüncü hükümette İran İslam Cumhuriyeti ile Kazakistan Cumhuriyeti arasındaki ilişkilerde çok iyi açılımlar sağlandığına dikkat çekerek, "İki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin artması iki ülke arasındaki işbirliklerin derinleştirilmesi ve geliştirilmesi için gereken iradenin olduğunu gösteriyor. "
İbrahim Reisi'nin cumhurbaşkanlığı döneminde İran İslam Cumhuriyeti'nin dış politikasında ekonomik diplomasinin rolü, bölge ülkeleri ve komşulara yakınlaşma ve ekonomik ve ticari ilişkiler kurma önceliğini temel alan yeni yaklaşım nedeniyle vurgulanmıştır. Bu bağlamda, ekonomik diplomasiyi güçlendirmeye ve komşularla etkileşimi artırmaya dayalı komşuluk politikasını öne çıkarmak ve komşu ülkelerin kapasitelerini bir düzeyde ilişkileri güçlendirmek, diğer düzeyde onlarla gerilimleri azaltmak hedef olarak belirlenmiştir. On Üçüncü Hükümet ise komşuluk politikasına öncelik vermiş ve İran Cumhurbaşkanı, en başından itibaren, On Üçüncü Hükümetin ekonomik diplomasisinin odak noktası olarak komşularla iyi etkileşimi ve kapsamlı işbirliğini belirlemiştir. Komşu ülkelerdeki mevcut kapasite ve sermayelerin ikili ve çok taraflı olarak kullanılması hükümetin dış politikasının bir özelliği olarak görülebilir.
13. hükümetin iyi komşuluk ilişkilerini korurken komşularıyla ilişkilerini genişletmeye yönelik dış politikasını memnuniyetle karşılayan Bakıt Sultanov, siyasi ve ekonomik ilişkilerin genişlemesinin yanı sıra İran İslam Cumhuriyeti ve Kazakistan hükümetleri arasındaki ticaret hacmindeki önemli artışa dikkat çekti ve iki ülkenin hedeflerinin ve stratejilerinin bir birine uyduğunu da vurguladı.
Sonuç olarak iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönemin başladığı ve ilişkilerin stratejik düzeyde artabileceği gözlemlenmektedir.
