Cumhurbaşkanı Reisi’nin Endonezya ziyareti ve getirileri
İran Cumhurbaşkanı Seyid İbrahim Reisi, iki günlük Endonezya ziyaretini geçen Perşembe günü sonlandırdı.
Cumhurbaşkanının Endonezya ziyaretinin önemli siyasi ve ekonomik kazanımları söz konusudur. Bu gezinin ilk siyasi kazanımı, 13. hükümetin dış politikasının genel çizgisini göstermesi oldu. Seyid İbrahim Reisi başkanlığındaki 13. hükümetin, dış politikası "komşu, İslam ve bölge ülkeleri ile ilişkileri geliştirme" üzerine odaklandı.
Bu bağlamda, Reisi'nin Endonezya gezisinden önce 10 yurt dışı gezisi vardı, bunlardan sadece ikisi, yani Amerika ve Çin gezileri bölgesel veya İslami geziler değildi. Reisi bundan önce Tacikistan’a, Türkmenistan’a, Rusya’ya, Katar’a, Umman’a, Özbekistan’a, Amerika’da BM Genel Kurul toplantısına, Kazakistan’a, Çin’e ve Suriye'ye ziyarete bulunmuştu. 13. hükümetin işe başlamasından bu yana Endonezya cumhurbaşkanı Reisi’nin 11. yurtdışı ziyaret yeri oldu.
Cumhurbaşkanı'nın yurt dışı gezilerinin varış noktası, hükümetin komşu, bölgesel ve İslam ülkeleri ile ilişkilerin geliştirilmesine olan inancını gösteriyor.
Bu ziyaretin ikinci önemli siyasi getirisi, 13. hükümetin dış politikasında Doğu'nun konumunun ve hükümetin dış politikayı çeşitlendirme çabasının açıklanmasıdır. Endonezya ziyareti, 13. hükümetin dış politikada doğuya yönelmeyi güçlendirme yönünde ve cumhurbaşkanına göre dengeli bir dış politika yönünde attığı dördüncü önemli adımdır.
Bu konuda ilk adım Şangay İşbirliği Örgütü'ne katılmak, ikinci adım Rusya ziyareti, üçüncü adımda Çin’e ve şimdi de dördüncü adımda Endonezya’ya ziyaret gerçekleştirmek oldu. Cumhurbaşkanı'nın 11 yurtdışı seyahat destinasyonundan 3'ü Doğu Asya ülkelerine, 4'ü Orta Asya'ya, 3'ü Batı Asya'daki Arap ülkelerine ve biri de Amerika'ya yapıldı.
Bu ziyaretler, Sayın Reisi'nin hükümetinin Batı ile ilişkilerin genişletilmesini memnuniyetle karşılamasına rağmen, İslam İnkılabı Rehberi’nin Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ve büyükelçileriyle yaptığı görüşmede önerdiği gibi "yalvarma diplomasisini" benimsemediğini, aksine İran İslam Cumhuriyeti'nin haysiyetini gözeten ilişkilerin geliştirilmesi için çok çeşitli ülkeleri göz önünde bulundurduğunu gösteriyor.
Cumhurbaşkanı Reisi’nin Endonezya ziyaretinin önemli getirilerinden biri de hiç şüphesiz ekonomi alanında gerçekleşti. İran ile Endonezya arasındaki ilişkilere dair acı gerçek, iki ülke arasındaki ticaret hacminin az olmasıdır.
Sanayi, maden ve ticaret bakanlığının Ticareti Geliştirme Komisyonu Sözcüsü Seyid Ruhollah Latifi, geçen yıl iki tarafın petrol dışı ticaretinin yaklaşık 965 milyon 159 bin 626 dolar olduğunu ve bunun 846 milyon 539 bin 655 dolarının İran mallarının Endonezya’ya ihraç edildiğini ve 118 milyon 622 bin 971 dolar İran'ın Endonezya'dan ithlat yaptığını açıkladı.
Seyid İbrahim Reisi, Joko Vidodo ile düzenlediği ortak basın toplantısında iki ülke arasındaki ticaret hacmini 20 milyar dolara çıkarma hedefini duyurdu.
Bu bağlamda Reisi ve Vidodo, doları ortadan kaldırma ve iki ülkenin milli para birimleri ile ticaret yapma konusunda anlaştılar. Ayrıca Reisi’nin Endonezya ziyareti sırasında iki ülke yetkilileri 11 işbirliği belgesine imza attı. Endonezya Ticaret Bakanlığı yaptığı açıklamada, İran ile Endonezya arasındaki ticaret hacminin bu yılın ilk çeyreğinde 54,1 milyon dolar olduğunu, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin ise bir önceki yıla göre yüzde 23 arttığını açıkladı. Bu ticaret hacmi ise 257,2 milyon dolara gelmişti.
İki ülke için bahsi geçen kapasiteler ve iki ülke yetkililerinin ilişkileri geliştirmeye yönelik ciddi iradeleri göz önünde bulundurulduğunda, Cumhurbaşkanı Reisi'nin Endonezya ziyaretinin ana sonucunun ekonomik iş birliğinin genişletilmesi ve ticaret hacminin artması olabilir. Bu da iki ülke arasındaki ticaret hacminin artmasına yol açabilir./