İran-Türkiye ilişkilerinin güçlendirilmesinde parlamento işbirliğinin rolü

 İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı, Türkiye parlamenter heyetinin Tahran'daki toplantısında iki ülke parlamentolarının ikili ilişkilerin geliştirilmesindeki rolünü vurguladı.

İran ve Türkiye, iki komşu ülke ve Batı Asya bölgesinin aktif ve etkili aktörleri olarak, ekonomik ilişkilerin gelişmesiyle birlikte bölgesel gelişmeleri de gündemlerine alıyorlar.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan geçtiğimiz hafta, Çarşamba günü Tahran'da Türkiye-İran Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Kayhan Türkmenoğlu ile bir araya gelerek İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın geçtiğimiz aylarda Türkiye'ye yaptığı ziyarete ve iki ülke arasındaki Yüksek İşbirliği Konseyi'nin sekizinci toplantısında varılan anlaşmalara işaretle, iki ülkenin parlamento dostluk gruplarının ikili ilişkilerin geliştirilmesi, parlamento diplomasisinin güçlendirilmesi ve iki ülkenin parlamento temsilcileri arasındaki sürekli etkileşimin tüm sektörlerdeki ilişkilerin güçlendirilmesindeki rolünü vurguladı.

İran İslam Cumhuriyeti ile Türkiye'nin Gazze krizinde yakın iş birliğine değinen Hüseyin Emir Abdullahiyan, Ankara'nın Siyonist rejimle ticari ilişkileri kesme kararını etkili ve değerli bir hareket olarak değerlendirdi. Türkiye-İran Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Kayhan Türkmenoğlu da İran İslam Cumhuriyeti'nin Gazze halkına verdiği destekten duyduğu memnuniyeti dile getirerek ikili ekonomik ve ticari ilişkilerin artan sürecine ve iki ülke cumhurbaşkanlarının geçtiğimiz günlerde Ankara'da yaptıkları toplantıda varılan anlaşmalara değindi ve iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi, mevcut engellerin kaldırılması ve ortak anlaşmaların uygulanmasının hızlandırılması konusunda TBMM'nin desteğini vurguladı.

İranlı ve Türk yetkililer, son aylarda ikili görüşmelerde veya telefon görüşmelerinde, özellikle Gazze Şeridi'nde istikrarın sağlanması ve herhangi bir gerilimin önlenmesi amacıyla ekonomik alanlardaki ikili ilişkilerin ve bölgesel iş birliğinin önemini her zaman vurguladılar. İran ile Türkiye arasındaki ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi her zaman iki ülke liderlerinin odak noktası olmuştur ve bu çerçevede İran İslam Cumhuriyeti ve Türkiye dışişleri bakanları ve cumhurbaşkanları arasında planlı istişareler yapılmıştır.

İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın son dönemde Türkiye'ye yaptığı ziyaret, iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi ve Siyonist rejimin Gazze'deki soykırımını durdurmaya çalışmak ve bu doğrultuda bu bölgeye uluslararası yardım göndermek amacıyla değerlendiriliyor. İran ile Türkiye arasındaki ilişkilere bakıldığında, yaklaşık 500 kilometrelik ortak sınıra sahip iki komşu ülkenin her zaman dostane ilişkileri sürdürmeyi ve ekonomik ilişkileri genişletmeyi gerekli gördüğü ve bunları geliştirmeye yönelik adımlar attığı görülüyor. İran ile Türkiye'nin ticaret kapasitesi yaklaşık 30 milyar dolar civarındadır fakat Corona virüsün yayılması ve ABD'nin İran'a yönelik yasa dışı yaptırımları nedeniyle son birkaç yılda 9 ila 13 milyar dolar arasında dalgalanıyor.

İran ve Türkiye, bazı farklılıklara rağmen, ateşkesin desteklenmesi ve Yemen'deki insani ablukanın kaldırılması, Filistin meselesinin desteklenmesi ve Kafkasya bölgesi sorunlarının çözümü için Tahran, Bakü ve Ankara arasında üçlü görüşmeler yapılmasına çalışmak da dahil olmak üzere pek çok bölgesel konuda da aynı görüşü paylaşıyor. Aslında iki ülke yetkililerinin iradesi ilişkileri güçlendirmektir, zira iki komşu, ekonomik, siyasi ve güvenlikle ilgili pek çok çıkarı paylaşıyor ve her zaman iyi komşuluğu vurguluyor.

Hiç şüphesiz, siyasi etkileşimlerin artması ve ekonomik ilişkilerin genişlemesi, iki ülke arasındaki çatışma ve ihtilafların azalmasına yol açabilir ki bu da bölgesel istikrar için gereklidir. Buradan hareketle enerji, ulaştırma, turizm, ticaret, bilim ve teknoloji ile iletişim alanlarında işbirliği, İran ve Türkiye yetkililerinin gündemindeki alanlar arasında yer alıyor ve İran Dışişleri Bakanı'nın Türkiye parlamenter heyeti ile son toplantısında da vurguladığı gibi, iki ülke parlamentoları, engelleri kaldırarak İran ile Türkiye arasında uzun vadeli işbirliğine yönelik yol haritasının geliştirilmesinde önemli bir rol oynayabilir.

İran ile Türkiye arasındaki ikili ilişkilerin özellikle ekonomik alanda derinleştirilmesi için tek iradenin hakimiyeti ayrıca iki ülkenin bölgesel ve uluslararası gelişmelere ilişkin ortak görüşü, Tahran ve Ankara'nın ilişkileri güçlendirmek ve bölgenin istikrarını sağlamak için çalışan iki güvenilir ortak olduğunu gösteriyor./