İran'ın Nükleer Programı Hakkında Son Açıklamalar

Pars Today - Geçtiğimiz hafta uluslararası yetkililer ve medya organları, İran’ın nükleer programı hakkında çeşitli açıklamalarda bulundu.

Son günlerde İran'ın nükleer programı uluslararası yetkililer ve medya tarafından dikkatle takip edilerek tartışmalara konu oldu. Pars Today olarak, bu bağlamda yapılan en önemli açıklamalar ve tepkileri derledik:
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan, Pazar günü Norveç Başbakanı Jonas Gahr Støre  ile yaptığı telefon görüşmesinde, İran Devrim Lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamenei’nin fetvası doğrultusunda hiçbir zaman nükleer silah üretmenin amaçlanmadığını ve bu konuda Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile sürekli işbirliği içinde olduğunu vurguladı. Pezeşkiyan, "Her türlü gerginlik, huzursuzluk ve çatışma hem İran hem de bölge ve dünya için zararlıdır. Bizim temel politikamız tansiyonu düşürmek ve bölgesel birliği sağlamaktır. Ancak İran’ın güvenliği ve çıkarlarına yönelik herhangi bir tehdide kararlılıkla ve kuvvetle karşı koyacağız" dedi.
Pezeşkiyan, Salı günü Donald Trump’ın İran ile müzakere için mektup gönderdiği yönündeki iddiasına ise, Trump’ın tehditkâr tutumu nedeniyle kendisiyle müzakereye yanaşmayacağını belirterek yanıt verdi.
İran’ın New York’taki Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilciliği, Pazar günü yeni ABD yönetiminin İran ile müzakere yapmaya hazır olduğu yönündeki açıklamalarına karşılık, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda şunları söyledi: "Eğer müzakerenin amacı, İran’ın nükleer programının askeri bir boyuta evrilmesi konusundaki endişeleri gidermekse, bu değerlendirilebilir. Ancak eğer amaç, İran’ın barışçıl nükleer programını tamamen sona erdirmekse ve ‘Obama’nın yapamadığını biz yaptık’ şeklinde bir başarı olarak sunulacaksa, böyle bir müzakere asla gerçekleşmeyecektir."
Reuters haber ajansı, diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberinde, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Çarşamba günü kapalı kapılar ardında İran’ın yüksek seviyede zenginleştirilmiş uranyum stoklarının artışını ele almak üzere toplanacağını bildirdi. Habere göre, Fransa, Yunanistan, Panama, Güney Kore, İngiltere ve ABD olmak üzere Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin tüm 15 üyesi bu toplantıyı talep etti. İngiltere, Fransa ve Almanya’dan oluşan Avrupa Troykası, İran’ın nükleer silah edinmesini engellemek için gerekirse uluslararası yaptırımları yeniden uygulamaya koymaya hazır olduklarını Konsey’e bildirdi. Reuters, İran’ın BM Daimi Temsilciliğinin ise bu konuda henüz bir açıklama yapmadığını aktardı.
Avrupa Birliği Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Salı günü BM Güvenlik Konseyi’nin Avrupa Birliği ile BM arasındaki iş birliğine dair yıllık toplantısında yaptığı konuşmada, İran’ın barışçıl nükleer programı hakkında siyasi iddiaları tekrar ederek "Bu meseleyi çözmek için sürdürülebilir tek yöntem, çok taraflı diplomatik yaklaşımdır." dedi ve  Kapsamlı Ortak Eylem Planı BERCAM Nükleer Anlaşması’nın kilit bir anlaşma olduğunu vurguladı.
Rusya’nın Viyana’da uluslararası kuruluşlar nezdindeki daimi temsilcisi ve büyükelçisi Mihail Ulyanov, Valdai Tartışma Kulübü'nde düzenlenen bir panelde, İran’ın nükleer meselesinde diplomatik çabaların artırılması gerektiğini söyledi. Daha önce Rus diplomat, İzvestiya gazetesine verdiği röportajda, Batı’nın engellemeleri nedeniyle yaptırımların kaldırılmasına yönelik müzakerelerin durduğunu ancak İran nükleer anlaşmasının hâlâ yeni müzakereler için temel oluşturduğunu ve bunun yerine geçebilecek net bir alternatifin olmadığını vurgulamıştı.
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Rusya’nın İran’ın nükleer meselesine barışçıl bir çözüm bulmak için çabalarını sürdüreceğini belirtti. Peskov, "İran, nükleer konularda yapıcı ve karşılıklı saygıya dayalı müzakerelerden yana bir tutum sergilemektedir" dedi. Geçen hafta yaptığı başka bir açıklamada ise, "Rusya’nın pozisyonu nettir: İran’ın nükleer dosyası yalnızca barışçıl, siyasi ve diplomatik yollarla çözülmelidir. Bunu sağlamak için gerekli kapasitenin mevcut olduğuna inanıyoruz" ifadelerini kullanmıştı./